میوز: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
کلمات جهانی بایستی استفاده شود
خط ۷:
بسیاری از [[جانداران]] به منظور [[تولید مثل]]، [[گامت]] تولید می‌کنند و امکان ترکیب آنها را با یکدیگر فراهم می‌سازند. گامت‌ها [[تک‌دسته]] (یا هاپلوئید) هستند. اگر گامت‌ها [[تک‌دسته]] نبودند، شمار کروموزوم‌ها در هر نسل دو برابر نسل قبل می‌شد. طی کاستمان از یک یاختهٔ [[دودسته]] (یا دیپلوئید)، چهار یاختهٔ [[تک‌دسته]] پدید می‌آید.
 
کاستمانمیوز نوعی تقسیم [[هسته یاخته|هستهٔ یاخته‌ای]] می‌باشد که در آن [[کروموزوم]]ها نصف می‌شود و یاخته‌های تخصص‌یافته‌ای که مسوول تولید مثل هستند (گامت در [[جانوران]] یا [[هاگ]] در دیگر جانداران) تولید می‌شود. تقسیم کاستمانمیوز برای [[تولید مثل جنسی]] ضروری است و در همهٔ [[یوکاریوت]]ها (همچنین [[تک‌یاختگان]] یوکاریوت) که تولید مثل جنسی انجام می‌دهند، رخ می‌دهد. کاستمانمیوز در [[باستانیان]] و [[باکتری]]ها روی نمی‌دهد چون تولید مثل آنها از راه‌های دیگری همچون [[تقسیم دوتایی]] می‌یاشد.
 
یاخته پیش از آغاز کاستمانمیوز مرحله‌های [[میان‌چهر]] را، مانند میان‌چهر [[رشتمان]] سپری می‌کند. در این مرحله‌ها [[دی‌ان‌ای]] [[همانندسازی]] می‌کند (در مرحلهٔ [[ساخت (زیست‌شناسی)|ساخت]] از [[چرخهٔ یاخته‌ای]]) و یاخته برای تقسیم شدن آماده می‌شود.
 
== مرحله‌های کاستمان ==
[[پرونده:Meiosis Stages - Persian.svg|وسط|1100x1100پیکسل|مرحله‌های کاستمان.]]
کاستمانمیوز از دو تقسیم پیاپی [[هستهٔ یاخته]] به نام کاستمانمیوز نخستین و کاستمانمیوز دوم تشکیل شده‌است که هر کدام خود مراحل [[پیش‌چهر]]، [[پس‌چهر]]، [[پسین‌چهر]] و [[واپسین‌چهر]] را دارند.
مرحلهٔ دوم کاستمانمیوز بسیار شبیه [[رشتمان]] است.
طولانی‌ترین مرحلهٔ کاستمانمیوز در کاستمانمیوز نخستین، [[پیش‌چهر]] است.
 
باید توجه داشت که کاستمانمیوز یک چرخه نیست.
 
=== کاستمان نخستین ===
==== پروفاز ====
در پروفاز 1، که نخستین مرحلهٔ کاستمانمیوز نخستین است، کروموزوم‌های مضاعف‌شده همچون [[پیش‌چهر]] در [[رشتمان]] فشرده و قابل دیدن می‌شوند و غشای هسته تجزیه می‌شود. آنگاه [[کروموزوم همتا|کروموزوم‌های همتا]] که هر کدام دو [[کروماتید|کروماتید خواهری]] دارند از درازایشان در کنار یک‌دیگر قرار گرفته و یک [[تتراد]] به وجود می‌آورند. پس از پروفاز 1، یاخته وارد مرحلهٔ متافاز 1 می‌شود.
مرحله (پیش‌چهر نخستین)پروفاز در میوز اول روند پیچیده‌ای است که بسیار کندتر از میتوز صورت می‌گیرد و شامل پنج مرحله است:
 
خط ۵۵:
در واپسین‌چهر نخستین، که چهارمین مرحلهٔ کاستمان نخستین است، کروموزوم‌ها در دو قطب یاخته گرد هم می‌آیند. در بیشتر جانداران در این مرحله سیتوپلاسم (درون‌یاخته) نیز تقسیم می‌شود ([[تقسیم درون‌یاخته]]) و دو یاختهٔ جدید پدید می‌آید. در هر یک از دو یاختهٔ پدیدآمده، یا در هر یک از دو قطب یاخته، فقط یکی از دو کروموزوم همتا وجود دارد. پس از پایان واپسین‌چهر نخستین، یاخته وارد کاستمان دوم می‌شود، اما باید توجه داشت که کروموزوم‌ها در فاصلهٔ میان کاستمان نخستین و کاستمان دوم همانندسازی نمی‌کنند.
 
=== کاستمانمیوز دوم ===
==== پیش‌چهر دوم ====
[[پیش‌چهر دوم]] پس از واپسین‌چهر نخستین رخ می‌دهد و آغاز کاستمان دوم به شمار می‌آید. باید توجه داشت که در این فاصله کروموزوم‌ها [[همانندسازی]] نمی‌کنند. در پیش‌چهر دوم رشته‌های دوک در پیرامون هر هستهٔ [[تک‌دسته]] پدیدار می‌گردند.