فهرست میراث جهانی در ایران: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
خنثیسازی ویرایش 21858927 توسط 5.219.75.95 (بحث) |
|||
خط ۸:
ایران سه سال پس از تصویب کنفرانس عمومی [[یونسکو]] در تاریخ [[چهارشنبه]] ،۲۶ [[فوریه]] [[۱۹۷۵ (میلادی)|سال ۱۹۷۵]] به کنوانسیون [[میراث جهانی یونسکو]] پیوست.<ref>{{یادکرد وب |نشانی=http://whc.unesco.org/en/statesparties/ir/ |عنوان=پذیرش کنوانسیون |تاریخ بازدید=۲۵-۰۹-۲۰۱۱ |قالب= |اثر=}}</ref>
در سال ۱۹۷۹ [[چغازنبیل]] با معیارهای (
افزون بر مکانهای ثبت شده مکانهایی مانند، [[نقش رستم]]، [[نقش رجب]]، [[طاق بستان]]، [[دماوند]]، [[ماسوله|شهر تاریخی ماسوله]]، چشمانداز فرهنگی [[الموت]]، [[پارک ملی گلستان]]، [[ارسباران|منطقه حفاظت شده ارسباران]]، [[سبلان|کوه سبلان]]، [[هگمتانه]]، [[مسجد کبود]] و
مسعود سلطانی فر رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ایران اعتقاد دارد ۴۹ اثر ایران در نوبت ثبت جهانی در یونسکو قرار دارد. این در حالی است که به گفته وی ایران تا ۲۰۰۰ اثر بنایی ظرفیت ثبت جهانی دارد.<ref>[http://www.irna.ir/fa/News/81814021/ 49 اثر ایران در نوبت ثبت جهانی] . [خبرگزاری جمهوری اسلامی(ایرنا) http://www.irna.ir]</ref>
[[یزد|شهر تاریخی یزد]]، به عنوان نخستین شهر تاریخی ایران و بیستودومین اثر تاریخی کشور در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید. پس از گذشت ۹ سال از قرار گرفتن
== فهرست ==
خط ۴۳:
| ۱۹۷۹
| [http://whc.unesco.org/en/list/113 ۱۱۳]
|
|[[چغازنبیل]] [[زیگورات|نیایشگاهی]] باستانیاست که در زمان [[ایلام (تمدن)|عیلامیها]] و در حدود ۱۲۵۰ [[پیش از میلاد]] ساخته شدهاست. چغازنبیل بخش بهجامانده از شهر دوراونتش است.<ref>{{یادکرد وب |نشانی=http://whc.unesco.org/en/list/113|عنوان=میراث جهانی یونسکو در ایران،|تاریخ بازدید=|قالب= |اثر=}}</ref>
خط ۵۳:
| ۱۹۷۹
| [http://whc.unesco.org/en/list/114 ۱۱۴]
|
|[[تخت جمشید]] یا پارسه که در [[شهرستان مرودشت]] در شمال [[استان فارس]] واقع است، نام یکی از شهرهای باستانی [[ایران]] است. در این شهر باستانی، مجموعه کاخهایی به نام تخت جمشید وجود دارد که در دوران زمامداری [[داریوش یکم|داریوش بزرگ]]، [[خشایارشا]] و [[اردشیر یکم (هخامنشی)|اردشیر اول]] بنا شدهاست.<ref>{{یادکرد وب |نشانی=http://whc.unesco.org/en/list/114 |عنوان=میراث جهانی یونسکو در ایران،|تاریخ بازدید=|قالب= |اثر=}}</ref>
خط ۶۳:
| ۱۹۷۹
| [http://whc.unesco.org/en/list/115 ۱۱۵]
|
|[[میدان نقش جهان]] میدان بزرگ مستطیل شکلی در شهر [[اصفهان]] ایران است که بهوسیلهٔ بناهایی از دورهٔ صفوی محصور شدهاست. میدان نقش جهان به شکل امروزین در دوره سلطنت [[شاه عباس بزرگ|شاه عباس صفوی]] پایهگذاری شدهاست. بناهای تاریخی موجود در میدان نقش جهان شامل [[عالیقاپو]]، [[مسجد امام]]، [[مسجد شیخ لطفالله]] و [[سردر قیصریه]] است.<ref>{{یادکرد وب |نشانی=http://whc.unesco.org/en/list/115 |عنوان=میراث جهانی یونسکو در ایران،|تاریخ بازدید=|قالب= |اثر=}}</ref>
خط ۷۳:
| ۲۰۰۳
| [http://whc.unesco.org/en/list/1977 ۱۰۷۷]
|
|[[تخت سلیمان]] نام محوطهٔ تاریخی بزرگی، در نزدیکی [[تکاب]] و روستای تخت سلیمان در [[استان آذربایجان غربی]] است. مجموعه بناهای تاریخی در تخت سلیمان در اطراف دریاچهای طبیعی ساخته شدهاست. آثار بناهای دورههای [[اشکانیان]] و [[ساسانیان|ساسانی]] و [[ایلخانان]] در این محل یافت شدهاست. مهمترین آثار بجا مانده آن [[آتشکده]] و تالارهای دوره ساسانی است.<ref>{{یادکرد وب |نشانی=http://whc.unesco.org/en/list/1977 |عنوان=میراث جهانی یونسکو در ایران،|تاریخ بازدید=|قالب= |اثر=}}</ref>
خط ۸۳:
| ۲۰۰۴
| [http://whc.unesco.org/en/list/1208 ۱۲۰۸]
|
|ارگ بم در گوشه شمال شرقی و چسبیده به شهر بم در استان کرمان و در مجاورت جادهٔ ابریشم قرار دارد و بنا به روایات متعدد، مربوط به دوران اشکانی یا هخامنشی است. تا اواخر دوره قاجار، ارگ بم همچنان مسکونی بودهاست. این بنایی مشهور تاریخی در زمینلرزه بم، به شدت ۶٫۶ ریشتر که در ساعت ۵:۲۶ بامداد ۵ دی ۱۳۸۲ شهر بم را لرزاند. ویران شد.<ref>{{یادکرد وب |نشانی=http://whc.unesco.org/en/list/1208 |عنوان=میراث جهانی یونسکو در ایران،|تاریخ بازدید=|قالب= |اثر=}}</ref>
خط ۹۳:
| ۲۰۰۴
| [http://whc.unesco.org/en/list/1106 ۱۱۰۶]
|
| [[پاسارگاد|مجموعه میراث جهانی پاسارگاد]] مجموعهای از آثار باستانی برجایمانده از دوران [[هخامنشیان]] است که در [[شهرستان پاسارگاد]] در [[استان فارس]] واقع شدهاست. این مجموعه دربرگیرندهٔ سازههایی چون [[آرامگاه کوروش بزرگ]]، [[باغ ایرانی پاسارگاد|باغ سلطنتی پاسارگاد]]، کاخ دروازه، پل، کاخ بارعام، کاخ اختصاصی، دو کوشک، آبنماهای باغ شاهی، آرامگاه کمبوجیه، استحکامات دفاعی تل تخت، کاروانسرای مظفری، محوطهٔ مقدس و [[تنگه بلاغی]] است.<ref>{{یادکرد وب |نشانی=http://whc.unesco.org/en/list/1106 |عنوان=میراث جهانی یونسکو در ایران،|تاریخ بازدید=|قالب= |اثر=}}</ref>
خط ۱۰۳:
| ۲۰۰۵
| [http://whc.unesco.org/en/list/1188 ۱۱۸۸]
|
|[[گنبد سلطانیه]] مقبرهٔ [[محمد خدابنده الجایتو]] است که در ۱۳۰۲ تا ۱۳۱۲ در شهر سلطانیه (پایتخت ایلخانیان) ساخته شد و از آثار مهم [[معماری ایرانی|معماری ایرانیو]] اسلامی
|-
خط ۱۱۳:
| ۲۰۰۶
| [http://whc.unesco.org/en/list/1222 ۱۲۲۲]
|
|[[سنگنوشته بیستون]] بزرگترین سنگنبشتهٔ جهان، نخستین متن شناخته شدهٔ ایرانی و از آثار دودمان [[هخامنشیان]] (۵۲۰ پ. م) واقع در [[شهرستان هرسین]] در سی کیلومتری شهر [[کرمانشاه]] بر دامنه [[بیستون (کوهستان)|کوه بیستون]] است. سنگنبشته بیستون یکی از مهمترین و مشهورترین سندهای تاریخ جهان و مهمترین متن تاریخی در زمان هخامنشیان است که شرح پیروزی [[داریوش یکم|داریوش بزرگ]] را بر [[گئومات|گوماته مغ]] و به بند کشیدن یاغیان را نشان میدهد.<ref>{{یادکرد وب |نشانی=http://whc.unesco.org/en/list/1222 |عنوان=میراث جهانی یونسکو در ایران،|تاریخ بازدید=|قالب= |اثر=}}</ref>
خط ۱۲۳:
| ۲۰۰۸
| [http://whc.unesco.org/en/list/1262 ۱۲۶۲]
|
|کلیساهای آذربایجان عبارتند از: [[قره کلیسا]]، [[کلیسای استفانوس مقدس]] و [[کلیسای زور زور]]<ref>{{یادکرد وب |نشانی=http://whc.unesco.org/en/list/1262 |عنوان=میراث جهانی یونسکو در ایران،|تاریخ بازدید=|قالب= |اثر=}}</ref>
خط ۱۳۳:
| ۲۰۰۹
| [http://whc.unesco.org/en/list/1315 ۱۳۱۵]
|
|[[سازههای آبی شوشتر]] در دوران [[ساسانیان]]، جهت بهرهگیری از نیروی آب بهعنوان محرک آسیابهای صنعتی ساخته شدهاست. در این مجموعه بزرگ، ساختمان آسیابها، آبشارها، کانالها و تونلهای عظیم هدایت آب و سیکا که محلی جهت استراحت و تفریح است قابل توجه و جالب هستند. در سفرنامه مادام ژان دیولافوآ باستانشناس نامدار [[مردم فرانسوی|فرانسوی]] از این محوطه به عنوان بزرگترین مجموعه صنعتی پیش از انقلاب صنعتی یاد شدهاست.<ref>{{یادکرد وب |نشانی=http://whc.unesco.org/en/list/1315 |عنوان=میراث جهانی یونسکو در ایران،|تاریخ بازدید=|قالب= |اثر=}}</ref>
خط ۱۴۳:
| ۲۰۱۰
| [http://whc.unesco.org/en/list/1346 ۱۳۴۶]
|
|[[بازار تبریز]] بزرگترین و از مهمترین بازارهای سرپوشیده در سطح [[ایران]] و قارهٔ [[آسیا]] بهشمار میرود. این بازار با مساحتی حدود یک کیلومتر مربع، بزرگترین بازار سرپوشیدهٔ جهان است. این بازار از بازارچهها، تیمچهها، سراها و کاروانسراهای متعددی تشکیل یافتهاست.<ref>{{یادکرد وب |نشانی=http://whc.unesco.org/en/list/1346 |عنوان=میراث جهانی یونسکو در ایران،|تاریخ بازدید=|قالب= |اثر=}}</ref>
خط ۱۵۳:
| ۲۰۱۰
| [http://whc.unesco.org/en/list/1345 ۱۳۴۵]
|
|مجموعه نفیس بقعه شیخ صفی الدین به نام عارف نامدار شیخ صفی الدین اردبیل جد پادشاهان [[صفویان|صفوی]]، در سال ۷۳۵
|-
خط ۱۶۳:
| ۲۰۱۱
| [http://whc.unesco.org/en/list/1372 ۱۳۷۲]
|
|[[باغ ایرانی]] به ساختار و طراحی منحصر به فرد آن اشاره دارد. [[باغ ایرانی پاسارگاد]] را ریشه معماری این باغها دانستهاند. [[کوروش بزرگ]] شخصاً دستور داده بود که باغ پاسارگاد چگونه ایجاد شود و در واقع هندسیسازی باغ و شکل و شمایل آن از دیدگاه که کوروش به باغ ایرانی گرفته شدهاست. در دوره [[ساسانیان]] نیز باغها در جلوی کاخها و معابد شکل گرفتند.
در سال ۲۰۱۱ باغهای [[باغ ایرانی پاسارگاد|ایرانی پاسارگاد]]، [[باغ ارم|ارم]]، [[چهلستون]]، [[باغ فین|فین]]، [[باغ عباسآباد|عباسآباد]]، [[باغ شاهزاده ماهان|باغ شازده]]، [[باغ دولتآباد|دولتآباد]]، [[باغ پهلوانپور|پهلوانپور]]، [[باغ اکبریه|اکبریه]] به عنوان میراث جهانی به ثبت رسیدند.<ref>{{یادکرد وب |نشانی=http://whc.unesco.org/en/list/1372 |عنوان=میراث جهانی یونسکو در ایران،|تاریخ بازدید=|قالب= |اثر=}}</ref>
خط ۱۷۴:
| ۲۰۱۲
|[http://whc.unesco.org/en/list/1397 ۱۳۹۷]
|
|این مسجداز مهمترین و قدیمیترین ابنیه مذهبی ایران است. این [[مسجد]] مجموعه تاریخی وسعی را به ابعاد ۱۷۰ در ۱۴۰ متر در شمال شرقی اصفهان و کنار میدان کهنه نشان میدهد و امروز شامل قسمتهای مختلفی است از قبیل گنبد نظام الملک، گنبد تاج الملک، ضمن چهار ایوانی شبستانها، مدرسه مظفری محراب الجایتو که هر یک نمایانگر سیر هنر معماری اسلامی در دورهای خاص هستند. سبک معماری مسجد [[شیوه رازی]] است. مسجد جامع اصفهان منعکس کننده هنر بیزانس و کلاسیک در قالب یک بنای سنتی و اسلامی است.<ref>{{یادکرد وب |نشانی=http://whc.unesco.org/en/list/1397 |عنوان=میراث جهانی یونسکو در ایران،|تاریخ بازدید=|قالب= |اثر=}}</ref>
خط ۱۸۴:
| ۲۰۱۲
| [http://whc.unesco.org/en/list/1398 ۱۳۹۸]
|
|گنبد قابوس بنایی تاریخی از سده چهارم هجری است که در شهر [[گنبد کاووس]]، شمال [[ایران]] در استان گلستان قرار دارد. سبک معماری بنا [[شیوه رازی]] است. این بنا که بلندترین برج تمام آجری جهان بهشمار میآید بر فراز تپهای خاکی که قریب پانزده متر از سطح زمین بلندتر است قرار دارد و در سال ۳۷۵ هجری خورشیدی در زمان سلطنت شمس المعالی [[قابوس بن وشمگیر]] و در شهر [[هیرکانی]] که پایتخت پادشاهان آن دیار بوده، بنا گردیدهاست.<ref>{{یادکرد وب |نشانی=http://whc.unesco.org/en/list/1398 |عنوان=میراث جهانی یونسکو در ایران،|تاریخ بازدید=|قالب= |اثر=}}</ref>
خط ۱۹۴:
|۲۰۱۳
|[http://whc.unesco.org/en/tentativelists/5194 ۵۱۹۴]
|iii,iv
|کاخ گلستان مجموعهای از بناهایی است که در میدان [[ارگ تهران]] واقع است. بناهای این کاخ در زمانهای مختلف ساخته شدهاند. نام آن از تالار گلستان واقع در عمارت خروجی گرفته شدهاست. کاخ گلستان فضایی از [[ارگ تهران|ارگ سلطنتی تاریخی]]
|-
خط ۲۰۴:
|۲۰۱۴
|[http://whc.unesco.org/en/tentativelists/5185 ۵۱۸۵]
|
|شهر سوخته نام بقایای دولت شهری باستانی در [[ایران]] است که روی آبرفتهای مصب رودخانه [[هیرمند]] به [[دریاچه هامون]] و زمانی در ساحل آن رودخانه بنا شده بود. دورهٔ بنای این شهر بزرگ با [[عصر برنز]] [[تمدن جیرفت]] مقارن است و ایرانیان در حدود ۶۰۰۰ سال پیش در این شهر زندگی میکردهاند. شهر سوخته ۲۸۰ [[هکتار]] وسعت دارد. این شهر دارای پنج قسمت اساسی بوده که شامل بخش مسکونی؛ بخشهای مرکزی؛ منطقه صنعتی؛ بناهای یادمانی؛ و گورستان است که به صورت تپههای متوالی و چسبیده به هم واقع شدهاند.<ref name=ToolAutoGenRef1 />
|-
خط ۲۱۵:
|[http://whc.unesco.org/en/tentativelists/1423 ۱۴۲۳]
| v
|میمند روستایی صخرهای و دستکند با چند هزار سال قدمت است. این بنا بیگمان از نخستین سکونتگاههای بشری در ایران
|-
خط ۲۲۴:
|۲۰۱۵
|[http://whc.unesco.org/en/tentativelists/1455 ۱۴۵۵]
| i,ii,iii,iv
|شهر باستانی شوش یکی از قدیمیترین سکونتگاههای شناخته شده جهان است. طبق اسناد باستانی شوش از مهمترین و باشکوهترین شهرهای باستانی ایران و جهان
|-
خط ۲۳۴:
| ۲۰۱۶
|[http://whc.unesco.org/en/list/1506 ۱۵۰۶]
|iii,iv
|بی بدیل بودن این قناتها شامل فناوریهای مرتبط با احداث آنها با در نظر گرفتن ویژگیهای منحصر به فردشان، مانند عمیقترین، طولانیترین، یا قدیمیترین قنات ایران
|-
خط ۲۴۵:
| ۲۰۱۶
|[http://whc.unesco.org/en/list/1505 ۱۵۰۵]
|vii,viii
|کویر لوت نخستین اثر طبیعی ایران است که در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت میشود. سابقهٔ تمدنی بیش از پنج هزار سال در حاشیهٔ کویر لوت و کشف حدود سههزار اثر تاریخی از این منطقه در نوع خود بینظیر است که از جمله این کشفیات میتوان به درفش پنج هزارسالهٔ [[شهداد]] اشاره کرد که قدیمیترین درفش جهان محسوب میشود.
|-
خط ۲۵۴:
|۲۰۱۷
|[http://whc.unesco.org/en/list/1544 ۱۵۴۴]
|iii,v
|بافت و ساخت معماری ویژهٔ منطقهٔ یزد از بارزترین نمونههای معماری خاص اقلیمهای گرم و خشک در جهان است. تناسب آن با نیازها و شرایط اقلیمی- فرهنگی مردم منطقه، گذشته از زیبایی خاص این معماری، از ویژگیهای آن است. در مرکز هر محله معمولاً حمام، بازارچه، آب انبار، مسجد، حسینیه، لرد، کارگاههای کوچک، جوی آب (برای دسترسی به قنات) قرار دارد که بسیاری از این امکانات هنوز پابرجا هستند. [[بادگیر
|-
|}
|