پارینه‌سنگی زبرین: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز ربات ردهٔ همسنگ (۳۰) +نشانی+املا+مرتب+تمیز (۱۴.۹ core): + رده:پارینه‌سنگی نوین |
Sa.vakilian (بحث | مشارکت‌ها) افزودن |
||
خط ۲:
'''پارینه‌سنگی زبرین''' یا '''عصر سنگ پسین'''(''Upper Paleolithic'' یا ''Late Stone Age'') سومین بخش از عصر [[پارینه‌سنگی]] است که بین ۵۰۰۰۰ تا ۱۰۰۰۰ پیش بوده است و پایان آن مقارن با تغییرات زمین شناختی خاتمه [[پلیستوسن]] و آغاز [[هولوسن]] می باشد. این دوره تقریباً دربردارنده عصر [[تجدد رفتاری]] (Behavioral modernity) [[انسان خردمند]] است. در این دروه انسان خردمند در سرتاسر [[اوراسیا]] و [[استرالیا]] گسترش می یابد و همزمان [[انقراض نئاندرتال‌ها]] به وقوع می پیوندد. در اواخر این دوره، انسان وارد [[قاره آمریکا]] می شود.
در [[دیرین‌مردم‌شناسی]] و [[باستان شناسی]] دوره ای است که از تقریباً از 40000 سال پیش آغاز می شود و طی آن ابزارهای سنگی و چوبی تخصصی تر و پیچیده تری ساخته و فرهنگ های گوناگونی ایجاد می گردد.<ref>[https://www.britannica.com/event/Paleolithic-Period#ref54160 Paleolithic Period by Britannica]</ref> این دوره تا پایان [[آخرین عصر یخبندان]] در حدود 10000 سال پیش ادامه می یابد.<ref>[https://www.britannica.com/event/Stone-Age#ref530426 Upper Paleolithic Period by Britannica]</ref> تحول فرهنگی این دوره را به گسترش [[انسان خردمند]] در [[اوراسیا]] نسبت می دهند. این تحول انسان شناختی بین 50000 تا 40000 سال پیش رخ داد. پراکندگی وسیع انسان خردمند، مستقیم یا غیرمستقیم، بر افول فرهنگ دیرپای نئاندرتال ها موثر بوده است. وضعیت انسان خردمند در منطقه زاگرس در ایران در توضیح این گذار از پارینه‌سنگی میانی به پسین در آسیای جنوب غربی اهمیت مطالعاتی زیادی دارد.<ref>{{پک|Nishiaki|2017|ف=The Middle and Upper Paleolithic Archeology of the Levant and Beyond|زبان=en|ص=133}}</ref>
در [[آفریقا]]، توسعه ابزارهای تیغه ای چندهزاره زودتر رخ داده بود و مرز پارینه‌سنگی میانی و پسین واضح نیست. پارینه‌سنگی پسین، به طور خاص، محدود به [[اروپا]] و تا حدی غرب آسیا و شمال شرق آفریقا می شود. طی این تحول ساخت تیغه ها (blade) و (burin) سنگی و استخوانی جایگزین [[تراشه سنگی|تراشه های سنگی]] موستری شد. همچنین زمان بندی در بهره برداری از منابع و احتمالا فرایند ذخیره سازی گوشت پدیدار شد. همچنین، اشیا و نگاره های تزیینی ایجاد شد و مواد خام همچون سنگ و [[عاج]] در مسافت های طولانی تجارت می شد که نشان دهنده پیدایش جوامعی با سازماندهی پیچیده تر بود. ساخت مجسمه، نقاشی، حجاری و دیگر شیوه های ابداع نمادها آغاز شد. بعد از 20 هزار سال پیش، در خاتمه این دوره ساخت ابزارهای [[ریزتراشه ای]](microlithic) توسعه یافت و تمرکز بر منابع در ابعاد کوچک شکل گرفت. <ref>{{پک|Delson|2004|ف=Encyclopedia of Human Evolution and Prehistory: Second Edition|زبان=en|ص=1061-1062}}</ref>
== منابع ==
| |||