خان احمدخان: تفاوت میان نسخه‌ها

'''خان احمدخان گیلانی''' (۹۴۲–۱۰۰۵ ه‍. ق) آخرین کارکیای سلسلهٔ [[کیاییان]] در [[گیلان]] بود. او که در ۹۴۳ ه‍. ق/ ۱۵۳۸ م، در یک سالگی پس از مرگ ناگهانی پدرش کارکیا حسن دوم به حکومت رسید، تا ۹۷۵ ه‍.ق بر [[بیه‌پیش]] و سپس کل گیلان حکومت کرد. او به دستور [[شاه طهماسب]] مذهب [[شیعه دوازده‌امامی|دوازده‌امامی]] را جایگزین [[شیعه زیدی|زیدیه]] کرد، ولی وقتی شروع به ارتباط با عثمانیان کرد و خواست برای حمله به [[قزوین]] به [[شیروان (قفقاز)|شیروان]] و [[لاهیجان]] سرباز بفرستند، از چشم شاه افتاد. در این سال به دستور شاه طهماسب دستگیر و در [[قلعه قهقهه]] و [[قلعه استخر]] زندانی شد. در ۹۸۵ ه‍.ق در دورهٔ [[شاه محمد خدابنده|محمد خدابنده]] آزاد شد و دوباره به حکومت رسید. قوای شاه عباس برای استیلا بر [[ابریشم]] و موقعیت جغرافیایی ویژهٔ گیلان و نیز خاتمه دادن به حکومت خان احمد که به ارتباط با عثمانی‌ها ادامه داده بود در سال ۱۰۰۰ ه‍.ق به گیلان یورش بردند و خان احمد به شیروان گریخت. او بقیهٔ عمر خود را در استانبول و [[بغداد]] عثمانی گذراند و تلاش‌های بی‌ثمری برای بازگشتن به قدرت انجام داد. او در ۱۰۰۵ ه‍.ق در [[بغداد]] درگذشت و در [[نجف]] به خاک سپرده شد.<ref name = "EoI">{{یادکرد دانشنامه |نام خانوادگی=Lewis|نام=Bernard |مقاله={{unicode|Lāhīd̲j̲ān}} |دانشنامه=[[دانشنامهٔ اسلام|Encyclopedia of Islam]] |ویرایش=2nd |ویراستاران=[[ولادیمیر مینورسکی|V. Minorsky]] |ناشر=[[انتشارات بریل|Brill Online]] |سال=۱۹۸۶ |نشانی=http://referenceworks.brillonline.com/entries/encyclopaedia-of-islam-2/lahidjan-SIM_4612|زبان=en| پیوند بایگانی = http://www.webcitation.org/6E7KQnsml | تاریخ بایگانی = 01 February 2013}}</ref> خان احمد را سیاستمداری جاه‌طلب، زیرک، حادثه‌آفرین، انتقام‌جو، عیاش و خوش‌گذران و شاعری چیره‌دست و علاقه‌مند به موسیقی تصویر کرده‌اند. او درباری هنرپرور داشت و شعرا، موسیقی‌دانان و دانشمندانی چون [[فغفور لاهیجی]] شاعر و [[استاد زیتون چهارتاری]] نوازنده در خدمت او بودند.