برزیل: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
پوزش از اشكالي كه متوجه علت نشدم
به نسخهٔ 21878446 ویرایش Taddah برگردانده شد. (توینکل)
برچسب‌ها: خنثی‌سازی متن دارای ویکی‌متن نامتناظر
خط ۵۱:
برزیل که منطقه وسیعی را بین مرکز آمریکای جنوبی و [[اقیانوس اطلس]] در بر می‌گیرد، شرقی‌ترین کشور قاره آمریکاست و با کشورهای [[اروگوئه]]، [[آرژانتین]]، [[پاراگوئه]]، [[بولیوی]]، [[پرو]]، [[کلمبیا]]، [[ونزوئلا]]، [[گویان]]، [[سورینام]] و [[گویان فرانسه]] هم‌مرز است. در حقیقت، برزیل به جز [[اکوادور]] و [[شیلی]] با تمامی دیگر کشورهای آمریکای جنوبی مرز مشترک دارد.
 
برزیل دارای زمین‌های [[کشاورزی]] وسیع و جنگل‌های استوایی است؛ و با داشتن منابع طبیعی گسترده و نیروی کاری غنی قدرتمندترین [[اقتصاد]] آمریکای جنوبی است.
 
برزیل [[مستعمره|مستعمرهٔ]] [[پرتغال]] بود و این کشور تنها کشور قاره آمریکاست که مردم آن به [[زبان پرتغالی]] سخن می‌گویند. برزیل کشوری چندملیتی است و جمعیت آن متشکل از نژادهای [[اروپااروپایی، ی پیر|اروپایی]]، [[سرخ‌پوستان ایالات متحده آمریکا|سرخ‌پوستان آمریکا]]، [[آفریقایآمریکا، سیاه|آفریقائی]] و نیز [[آسیا|آسیائی]] است. مذهب اصلی این کشور [[کاتولیک]] کلیسای رم است.
 
== نام ==
خط ۶۱:
 
== تاریخ ==
<dd title="نمایش به الفبای آوانگاری بین‌المللی (آی‌پی‌ای)&rlm;">:{{اصلی|تاریخ برزیل}}</dd>
 
از حدود ده‌هزار سال قبل اقوام نیمه مهاجر در برزیل زندگی می‌کردند. با ورود [[پرتغال|پرتغالی‌ها]]ی‌ها در سال ۱۵۰۰، برزیل [[مستعمره]] شد. پرتغالی‌ها [[برده|بردگانی]] از نقاط دیگر [[قاره آمریکا]] بدانجا آوردند. بیشتر بردگانی که به برزیل آمدند از [[آفریقا]] بودند
 
== تقسیمات کشوری ==
خط ۷۱:
'''ایالت‌ها'''
:{{اصلی|ایالت‌های برزیل}}
<p>ایالات برزیل استقلال چشمگیری از دولت در نظام قانون‌گذاری، تأمین اجتماعی دولتی و نظام مالیاتی دولتی دارند. رهبری دولت هر ایالت را فرماندار در اختیار دارد که توسط آرای عمومی انتخاب شده و نیز هر ایالت دارای مجلس خاص خود نیز هست.</p>
 
هر ایالت دارای شهرداری‌های خاص خود است که شهرداری‌ها نیز شورای قانون‌گذاری و شهردار خاص خود را دارند، که دارای استقلال بوده و از [[دولت فدرال]] و دولت ایالتی نیز مستقل هستند. یک [[شهرداری]] ممکن است چندین شهرک را نیز در بر بگیرد، اما این شهرک‌ها فاقد دولتی مستقل هستند.
 
قوه قضائیه در سطح ایالتی و فدرال در مناطق سازمان‌دهی یافته و «کومارکاس» نامیده می‌شود. هر "کومارکاً ممکن است شامل چندین شهرداری باشد.
[[پرونده:Ponte_estaiada_Octavio_Frias_Ponte estaiada Octavio Frias -_Sao_Paulo Sao Paulo.jpg|بندانگشتی|250x250پیکسل250px|بزرگ راه‌های سائوپائولو]]
 
=== شهرهای مهم ===
خط ۸۲:
 
== جغرافیا ==
[[پرونده:Brazil_Brazil (orthographic_projectionorthographic projection).svg|چپ|220x220پیکسل220px|farme|چپ]]
 
[[پرونده:Cataratas027.jpg|چپ220px|farme|بندانگشتی|220x220پیکسلچپ|آبشار ایگواچو]]
[[پرونده:River_in_the_Amazon_rainforestRiver in the Amazon rainforest.jpg|چپ220px|farme|بندانگشتی|220x220پیکسلچپ|جنگل‌های بارانی آمازون یکی از ثروتمندترین نواحی دنیا از نظر منابع طبیعی]]
{{اصلی|جغرافیای برزیل}}
برزیل محدوده‌ای وسیع از سواحل شرقی آمریکای جنوبی را اشغال کرده‌است و همچنین شامل مناطق بسیاری از مرکز این قاره نیز می‌شود؛ و با کشورهای [[اروگوئه]] در جنوب و [[آرژانتین]] و [[پاراگوئه]] در جنوب غربی همچنین با [[بولیوی]] و [[پرو]] در غرب و با [[کلمبیا]] در شمال شرقی همسایه‌است و با [[ونزوئلا]] و [[سورینام]] و [[گویان]] و در آنطرف آب با گویان فرانسه نیز در شمال مرز مشترک دارد. این کشور از شمال به نیمکره جنوبی کشیده شده‌است.
خط ۹۴:
 
=== آب و هوا ===
[[پرونده:Cyclone_Catarina_from_the_ISS_on_March_26_2004Cyclone Catarina from the ISS on March 26 2004.JPG|چپ220px|farme|بندانگشتی|220x220پیکسلچپ|[[آمریکاگردباد کاترینا]] در سال ۲۰۰۴]]
 
تنوع آب و هوایی زیادی در برزیل وجود دارد اما بخش بزرگی از آن گرمسیری است و پوشیده از جنگلهای بارانی آمازون که در حوضه آب ریز رود آمازون بوجود آمده‌اند. با این حال برزیل دارای پنج آب و هواست که عبارتند از گرمسیری در مرکز، کوهستانی، نیمه خشک در شمال شرقی، استوایی در شمال و معتدل در جنوب. آب و هوای استوایی به صورت بسیار بارز در شمال این کشور دیده می‌شود این مناطق به صورت واقعی فصل خشک ندارد و در واقع فصل خشک آنجا تنها کمتر از فصل بارانی بارش دارد اما آن میزان بارش هم قابل توجه‌است.
 
=== حیات وحش ===
[[پرونده:Ara_ararauna_Ara ararauna -Blue-and-gold_Macaw_gold Macaw -head_and_neckhead and neck.jpg|چپ220px|farme|بندانگشتی|220x220پیکسلچپ|طوطی دم بلند از پرندگان مختص برزیل]]
{{اصلی|حیات وحش برزیل}}
برزیل اکوسیستم متنوعی دارد و تنوع زیستی جانوری و گیاهی در این کشور بسیار زیاد است به طوری که کارشناسان انواع گیاهان و جانوران در این کشور را بالغ بر ۲ میلیون نوع تخمین زده‌اند. پستانداران بزرگ در این کشور شامل جگوار، [[لئو پارت]] که هر دو نوعی [[پلنگ]] هستند و خوکهای وحشی، خوکان خرطوم دار، مورچه خوارها، تنبلها، [[روباه|روباهها]]،ها، اپوسوم و [[گورکن]] هستند. [[گوزن]] در جنوب برزیل به وفور یافت می‌شود و [[میمون|میمونها]]ها نیز در جنگلهای پر باران شمالی زیست می‌کنند. اما در سالیان اخیر بسیاری از عوامل انسانی و اقدامات مانند ساخت بزرگراه، قطع درختان برای مصرف چوب آنها، کشاورزی و زراعت، استخراج معادن و ساخت سد که باعث زیر آب رفتن بخشی از دره‌ها شده‌است این اکوسیستم غنی را تهدید می‌کند.
 
== اقتصاد ==
{{اصلی|اقتصاد برزیل}}
[[پرونده:Bushlulapetrobras09032007.jpg|بندانگشتی|230x230پیکسل230px|رئیس جمهور سابق برزیل ([[لولا داسیلوا]]) و رئیس جمهور سابق آمریکا ([[جرج بوش پسر|جرج بوش]]) در بازدید از تأسیسات [[پتروبراس]]]]
برزیل با در اختیار داشتن بخش‌های گسترده و توسعه‌یافته کشاورزی، معدن، تولید، خدمات و نیز نیروی کار، دارای تولید ناخالص داخلی (برابری قدرت خرید) بیش از سایر کشورهای آمریکای لاتین است و این امر برزیل را تبدیل به قدرت اقتصادی منطقه کرده‌است. برزیل در حال گسترش حضور خود در بازارهای جهانی است. مهم‌ترین صادرات برزیل را هواپیمای دارای بال ثابت، قهوه، وسایط نقلیه، سویا، سنگ معدن آهن، آب پرتقال، فولاد، منسوجات، کفش، گوشت و تجهیزات برقی تشکیل داده‌است.
 
<p>بر اساس گزارش صندوق بین‌المللی پول و بانک جهانی، برزیل نهمین اقتصاد بزرگ جهان از نظر برابری قدرت خرید و یازدهمین قدرت اقتصادی جهان از نظر نرخ دادوستد بازار است. برزیل دارای اقتصاد متنوع درآمد متوسط است و نیز دارای تنوع از نظر سطح توسعه‌است. بیشتر بخش صنعتی این کشور در بخش‌های جنوب و جنوب شرقی این کشور تجمع یافته‌است. منطقه شمال شرقی فقیرترین منطقه برزیل است، اما این منطقه نیز در حال جذب سرمایه‌گذاری‌های جدید است.</p>
 
برزیل دارای پیشرفته‌ترین بخش صنعتی در آمریکای لاتین است. صنایع برزیل که یک سوم تولید ناخالص داخلی این کشور را به خود اختصاص داده‌است، از صنایع خودروسازی تا صنایع فولاد، پتروشیمی، رایانه، هواپیما، و نیز کالاهای مصرفی بادوام را شامل می‌شود. با توجه به افزایش ثبات اقتصادی که ماحصل اجرای طرح رئال است، بخش‌های تجاری برزیل و نیز واحدهای تجاری چندملیتی سرمایه‌گذاری گسترده‌ای در تجهیزات و فناوری جدید کرده‌اند، که بخش عمده آن از شرکت‌های آمریکای شمالی خریداری شده‌است. [[پتروبراس]] بزرگترین شرکت نفتی برزیل است.
خط ۱۲۰:
 
دولت برزیل در حال تلاش برای انتقال از نرم‌افزارهای انحصاری به نرم‌افزارها و سیستم‌عامل‌های رایگان است اما تا کنون موفقیت چندانی در این زمینه به دست نیاورده‌است.<ref>[http://news.bbc.co.uk/1/hi/business/4602325.stm BBC NEWS | Business | Brazil adopts open-source software<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref>
[[پرونده:Haetera_piera_Haetera piera -_Ptari_tepuy_ Ptari tepuy -_Gran_Sabana Gran Sabana.jpg|چپ|بندانگشتی|300x300پیکسلچپ|300px|[[روح کهربایی]] پروانه‌ای که در برزیل زندگی می‌کند.]]
 
== گردشگری ==
خط ۱۲۸:
برزیل دارای تنوع زیستی بسیار زیادی است، و بسیاری از نژادها و گروه‌های قومی را درخود جای داده‌است. در کل، برزیلی‌ها نوادگان چهار گروه مهاجر هستند:
* سرخ‌پوستان آمریکا، بومیان برزیل، که نوادگان گروه‌های انسانی هستند که در حدود ۹۰۰۰ سال پیش از میلاد مسیح، از سیبری به سمت برزیل مهاجرت کردند و با عبور از تنگه برینگ به برزیل رسیدند.
<li>* استعمارگران پرتغالی، که از زمان کشف برزیل در سال ۱۵۰۰ تا زمان استقلال این کشور در سال ۱۸۲۲به این کشور مهاجرت کردند.</li>
* بردگان آفریقایی که از سال ۱۵۳۰ تا پایان دوران انتقال برده در سال ۱۸۵۰ به برزیل وارد شدند.
* گروه‌های متنوع مهاجران از اروپا، آسیا و خاورمیانه که در اواخر سده نوزدهم و اوایل سده بیستم به برزیل پا گذاشتند.
 
== فرهنگ ==
[[پرونده:CarnavalBrazilRio2005.jpg|بندانگشتی|250x250پیکسل250px|کارناوال در ریودوژانیرو.]]
:{{اصلی|فرهنگ در برزیل}}
[[موسیقی]] برزیل مانند مردمانش متنوع است. مشهورترین نوع موسیقی برزیل [[سامبا]] است. در دهه ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ نوعی موسیقی به نام [[بوسانوا]] در ساحل‌های [[ریو دو ژانیرو]] شکل گرفت. نوازندگانی مانند [[استن گتز]] با بردن این موسیقی به [[آمریکا]] آن را جهان‌گیر کردند. آهنگ «دختری از ایپانما» ساخته [[آنتونیو کارلوس ژوبیم]] معروف‌ترین بوسانوای برزیل است و به آهنگی [[نغمه‌های استاندارد جاز|استاندارد]] تبدیل شده‌است.
خط ۱۴۲:
 
=== مذهب ===
[[پرونده:Redentor.jpg|بندانگشتی|250x250پیکسل250px|[[مجسمه مسیح|تندیس مسیح منجی]] در [[ریودوژانیرو]] مهم‌ترین بنا در برزیل است.]]
 
بر اساس سرشماری IGBE<ref>[http://www.ibge.com.br/ IBGE - Instituto Brasileiro de Geografia e Estatística<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref>
خط ۱۵۴:
 
=== ورزش ===
[[پرونده:Brazil_Brazil -_World_League_2009 World League 2009.jpg|بندانگشتی|250x250پیکسل250px]]
محبوب‌ترین ورزش در برزیل [[فوتبال]] است، و برزیل شهرت بسیاری به خاطر فوتبالیست‌های مشهور خود دارد. از جمله آنان می‌توان این افراد را نام برد: [[پله (بازیکن فوتبال)|پله]]، [[گارینچا]]، [[جرزینیو (بازیکن فوتبال)|جرزینیو]]، ریولینو، [[کارلوس آلبرتو تورس]]، [[زیکو]]، سوکراتس، [[روماریو]]، [[رونالدو]]، [[ریوالدو]]، [[روبرتو کارلوس]]، جونینیو، آدریانو، دیگو، [[روبینیو]]، [[رونالدینیو]] و [[ریکاردو کاکا|کاکا]]. تیم ملی فوتبال برزیل «سلسائو»، پنج بار تا کنون جام جهانی فوتبال را از آن خود کرده‌است. [[والیبال]] دومین ورزش محبوب این کشور است و تا کنون سه بار قهرمانی جهان، دو بار قهرمان جام جهانی، ده بار قهرمان لیگ جهانی و دو بار هم قهرمانی المپیک را به دست آورده است. [[جیبا]] مشهورترین والیبالیست برزیلی است.
 
خط ۱۶۹:
 
== سیاست ==
[[پرونده:Brazil.LulaDaSilva.02.jpg|بندانگشتی|چپ|بندانگشتی|200x200پیکسل200px|لولا داسیلوا رئیس جمهور سابق برزیل با جوانان * کاپوئیرا، یک هنر رزمی برگرفته از ورزش‌های آفریقا.[[موزامبیک]]ی صحبت می‌کند.]]
{{اصلی|سیاست در برزیل}}
تا قبل از ۱۹۶۴ دوازده حزب موجود بود که به‌وسیله حکومت دیکتاتوری برانکو ممنوع از فعالیت شدند. حزب کارگر در قبل از آن هم یعنی در دهه ۱۹۳۰ و ۱۹۴۰ وضعیت خوبی نداشت. آن زمان حکومت نیمه فاشیستی وارگاش و ونوو قانونچه کوربوراتیویستی را بر آن حزب تحمیل کرد. به هر حال در ۱۹۶۴ دو حزب اتحاد ملی و جنبش دمکراتیک ملی رسماً از طرف دولت اعلام شد.
خط ۱۷۵:
== منابع ==
{{پانویس}}
<link rel="mw:PageProp/Category" href="./[[رده:برزیل" />]]
[[رده:ایالت‌ها و قلمروهای بنیان‌گذاری‌شده در ۱۸۲۲ (میلادی)]]
<link rel="mw:PageProp/Category" href="./رده:ایالت‌ها_و_قلمروهای_بنیان‌گذاری‌شده_در_۱۸۲۲_(میلادی)" />
{{درگاه|برزیل}}
<link rel="mw:PageProp/Category" href="./[[رده:بریکس" />]]
[[رده:جمهوری‌های فدرال مشروطه]]
[[رده:کشورها و سرزمین‌های پرتغالی‌زبان]]
خط ۱۸۴:
[[رده:کشورهای آمریکای لاتین]]
[[رده:کشورهای عضو اتحادیه کشورهای آمریکای جنوبی]]
[[رده:کشورهای عضو سازمان ملل متحد]]
<link rel="mw:PageProp/Category" href="./رده:کشورهای_عضو_سازمان_ملل_متحد" />
[[رده:کشورهای عضو گروه پانزده]]
[[رده:کشورهای گروه ۲۰]]