ساختمان پلاسکو: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
مهرنگار (بحث | مشارکت‌ها)
چندبار؟ :)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۵۹:
|منابع=
}}
'''ساختمان پلاسکو'''، ساختمانی تجاری در ضلع شمال شرقی [[چهارراه استانبول]]، [[تهران]] بود<ref name="isna94081106502">ایسنا، شناسه خبر:۹۴۰۸۱۱۰۶۵۰۲.</ref><ref name="iranica-elqanian-habib">Encyclopædia Iranica, ELQĀNIĀN, ḤABIB.</ref> و از آن به‌عنوان اولین [[آسمان‌خراش]] و ساختمان مدرن [[خاورمیانه]] یاد می‌شد.<ref name="bbc.com">[http://www.bbc.com/persian/iran/2015/02/150206_u01-revolutioin-elghanian اولین اعدام خلخالی که صدایش به گوش کنگره آمریکا رسید]، ''بی‌بی‌سی فارسی''</ref> این ساختمان ۱۷ طبقه<ref>[http://www.bbc.com/persian/38690024 مالک ساختمان پلاسکو که بود؟]، ''بی‌بی‌سی فارسی''</ref> با اسکلتِ فلزی که در سال ۱۳۴۱ افتتاح شده بود، یکی از مهمترین مراکز تولید و فروش پوشاک در تهران بود.<ref name="b">{{یادکرد وب| نشانی = http://www.khabaronline.ir/detail/625269/society/urban| عنوان = ساختمان پلاسکو آن‌قدر نوسازی نشد تا ناگهان ویران شد| ناشر = خبرآنلاین}}</ref><ref name="a">{{یادکرد وب| نشانی =http://www.honaronline.ir/بخش-معماری-9/93492-مرثیه-ای-برای-یک-شهر-نگاهی-به-بلندمرتبه-سازی-در-ایران-عصر-مدرن| عنوان = مرثیه‌ای برای یک شهر / نگاهی به بلندمرتبه سازی در ایران عصر مدرن| ناشر =هنر آنلاین}}</ref><ref>{{یادکرد وب| نشانی =http://www.fardanews.com/fa/news/617701/تولد-ساختمان-پلاسکو-عکس|عنوان =تولد ساختمان پلاسکو| ناشر =فردا نیوز}}</ref> این ساختمان در روز پنج‌شنبه ۳۰ دی ۱۳۹۵ پس از ۵۴ سال از زمان ساخت بر اثر آتش‌سوزی فرو ریخت و ۵۶۰ واحد تجاری در آن نابود شد.<ref>{{یادکرد خبر | عنوان = پلاسکو، یادگار 53 ساله تهران مدرن | خبرگزاری = [[ایسنا]] | نشانی = http://www.isna.ir/news/94081106502/ | تاریخ بازدید = ۱۹ ژانویه ۲۰۱۷}}</ref><ref>{{یادکرد خبر | عنوان = ساختمان پلاسکو فروریخت، | خبرگزاری = [[ایران آنلاین]] | نشانی = http://www.ion.ir/News/169667.html | تاریخ بازدید = ۱۹ ژانویه ۲۰۱۷}}</ref> پلاسکو درحالی بعد از ۳٫۵ ساعت سوختن، فروریخت که هنوز تعداد زیادی [[آتش‌نشانی|آتش‌نشان]] درحال مهار آتش‌سوزی، در بیرون و داخل ساختمان بودند.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://www.khabaronline.ir/detail/625240/society/events |عنوان= ساختمان پلاسکو کاملاً فروریخت، آتش‌نشانان زیرآوار ماندند/ عکس | ناشر =خبرآنلاین |تاریخ = پنجشنبه 30 دی 1395 - 11:29:58 |تاریخ بازبینی=}}</ref> ساختمان پلاسکو در کنار [[ساختمان آلومینیوم]] از اولین آسمان‌خراش‌های [[تهران]] شمرده می‌شد. ساختمان پلاسکو نماد تهران جدید و معماری مدرن در پایتخت و به عنوان یک نماد شاخص شهری محسوب می‌شد.<ref name="a"/><ref>{{یادکرد وب| نشانی =http://www.isna.ir/news/95103019664/بیم-ها-و-امیدها-در-پلاسکو|عنوان =بیم‌ها و امیدها در پلاسکو| ناشر =ایسنا}}</ref> با ارتفاع ۴۲ متر در زمان اتمام ساخت در سال ۱۳۴۱ بلندترین ساختمان تهران بود تا اینکه در سال ۱۳۴۲ ساختمان فعلی بورس تهران با ارتفاع ۶۸ متر عنوان بلندترین ساختمان پایتخت را از پلاسکو گرفت.<ref>[http://www.gozarestan.ir/show.php?id=349 ساختمان‌های بلند تهران و تاریخچه آن]</ref><ref>[http://www.honaronline.ir/بخش-معماری-9/93492-مرثیه-ای-برای-یک-شهر-نگاهی-به-بلندمرتبه-سازی-در-ایران-عصر-مدرن مرثیه‌ای برای یک شهر نگاهی به بلندمرتبه‌سازی در ایران عصر مدرن]</ref><ref>[http://www.vaghayedaily.ir/fa/News/60999/پلاسکو؛-هویتی-که-دفن-شد/ پلاسکو هویتی که دفن شد]</ref> مالکیت پلاسکو متعلق به [[بنیاد مستضعفان]] بود، این بنیاد یک نهاد حکومتی تحت نظر رهبر ایران محسوب می‌شود و به هیچ دستگاهی جز او پاسخگو نیست.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://www.dw.com/fa-ir/بنیاد-مستضعفان-عذرخواهی-به-خاطر-فاجعه-پلاسکو-را-تکذیب-کرد/a-37256694 |عنوان=بنیاد مستضعفان عذرخواهی به خاطر فاجعه پلاسکو را تکذیب کرد | ناشر =دویچه وله فارسی |تاریخ =24.01.2017 |تاریخ بازبینی=}}</ref>
 
== تاریخچه ==
[[پرونده:Elghanian Family-1950's.jpg|بندانگشتی|خانوادهٔ اِلقانیان. از چپ به راست: نجات‌الله، عطاءالله، صیون، [[حبیب‌الله القانیان|حبیب‌الله]]، داود، جان و نصرالله. تاریخ عکس احتمالاً ۱۳۳۰ خورشیدی]]
 
ساختمان پلاسکو توسط «حبیب‌الله القانیان»، «رئیس انجمن کلیمیان تهران و مالک شرکت پلاسکو، بزرگترین کارخانجات صنایع پلاستیک‌سازی ایران»، ساخته‌شد و نام ساختمان نیز ناشی از همین موضوع است.<ref name="bbc.com"/> کار ساخت آن از سال ۱۳۳۹ تا ۱۳۴۱ جریان داشت و در سال ۱۳۴۱ افتتاح شد.<ref name="c">{{یادکرد وب| نشانی = http://donya-e-eqtesad.com/SiteKhan/1160683| عنوان = رمزگشایی از حافظهٔ تاریخی پلاسکو| ناشر = دنیای اقتصاد}}</ref><ref>{{یادکرد وب| نشانی =http://www.ilna.ir/بخش-سایر-رسانه-ها-10/449747-پلاسکو-یادگار-ساله-تهران-از-ساخت-تا-تخریب|عنوان = «پلاسکو» یادگار ۵۴ سالهٔ تهران؛ از ساخت تا تخریب| ناشر =ایلنا}}</ref>پلاسکو با ارتفاع ۴۲ متر در زمان اتمام ساخت در سال ۱۳۴۱ بلندترین ساختمان تهران بود تا اینکه در سال ۱۳۴۲ ساختمان فعلی بورس تهران با ارتفاع ۶۸ متر عنوان بلندترین ساختمان پایتخت را از پلاسکو گرفت.<ref>[http://www.gozarestan.ir/show.php?id=349 ساختمان‌های بلند تهران و تاریخچه آن]</ref>
 
در خصوص هویت معمار این بنا شبهه‌هایی وجود دارد و گروهی سازندهٔ آن را فردی [[آلمانی‌ها|آلمانی]] و گروهی دیگر فردی [[یهودیان ایرانی|کلیمی]] می‌دانند.<ref name="a"/> این ساختمان در زمان خود بلندترین بنای ساختمانی در ایران بود و یکی از نمادهای مدرنیتهٔ ایران به شمار می‌رفت.<ref name="b"/> در [[دهه ۱۳۴۰|دههٔ ۱۳۴۰]] از این ساختمان به‌عنوان «نماد سرمایه‌داری» نام برده می‌شد.<ref>[http://www.irna.ir/fa/News/82395148/ فاجعه‌ی پلاسکو و بحران مدیریت بحران]، خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران</ref>