مجتهد: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲:
{{اصول فقه}}
{{اسلام}}
«'''<b>مجتهد'''</b>» برگرفته از «اجتهاد» است. '''<b>اجتهاد'''</b> در واژه به معنای تلاش و کوشش است،<ref>شب خیز، محمد رضا، اصول فقه دانشگاهی، نشر لقاء، قم - ایران، اول، 1392 ه‍ ش.</ref> اما مقصود از آن در اصطلاح اسلامی، بذل جهد و کوشش برای دریافتن احکام شرعی فرعی از منابع فقه اسلامی است. منابع فقه اسلامی عبارتند از:[[قرآن]]، [[سنت]]، [[عقل]] و [[اجماع]].{{سخ}}
البته جمعی از فقهای شیعه اجماع را از این مجموعه استثناء کرده و منابع فقه شیعه را تنها شامل [[قرآن]]، [[سنت]] و [[عقل]] می‌دانند. عمده این افراد اخباری‌های شیعه هستند که بزرگانی مانند شیخ [[حر عاملی]] از این دسته‌اند. البته جمعی از فقهای اصولی مانند [[محمدابراهیم جناتی]] و [[علی ریاحی نبی]] نیز اجماع را به کل حجت نمی‌دانند.
 
== شرایط اجتهاد ==
مجتهد به کسی گفته می‌شود که در پرتو تحصیلات عالیه خود در علوم [[فقه]]، [[اصول فقه]]، [[قواعد فقهیه]]، [[علم رجال]]، [[درایه]]، [[منطق]]، [[ادبیات]]، [[حدیث‌شناسی]] و [[تفسیر قرآن]]، بتواند احکام شرعی فرعی را از منابع آن که بیان شد، استخراج و استنباط نماید. همچنین [[سید محمد جواد غروی]] معتقد است که مجتهد باید در احکام إلهی به علم یقینی برسد، زیرا احکامی را که خداوند مقرر فرموده همه تعلیلی است و بنا بر حکمتی آنها را معین کرده‌است که متضمن مصالح خلق می‌باشد.<ref> شرح رساله علامه غروی بر رساله توضیح المسائل آیت‌الله بروجردی، نشر نگارش، ۱۳۸۲ و حجیت ظن فقیه و کاربرد آن در فقه، نشر اقبال، ۱۳۸۷</ref>
برای مجتهد شدن، شخص باید دوره‌های تحصیلی خاصی را در زمینه علوم یادشده طی کند. این دوره‌ها به سه بخش بدین شرح تقسیم می‌شوند: الف- دوره [[مقدمات]]، ب- دوره [[سطح عالی]]، ج- دوره [[درس خارج]].
 
خط ۲۱:
=== اقسام تجزی در اجتهاد ===
# تجزی بر اساس از ابواب فقه: مانند کسی که تنها مجتهد در قضاوت است و در احکام عبادات و معاملات مجتهد نیست یا بر عکس.
# تجزی بر اساس مراتب: مانند کسی که احکام ساده و معمول در فقه را می تواند استنباط کند، اما در استنباط احکام پیچیده ناتوان است.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://madras.ehtejaj.com/1396/03/07/الإجتهاد-و-التقلید-جلسه-21/ |عنوان= اجتهاد و تقلید - جلسه ۲۱ | ناشر =سایت رسمی علامه شیخ [[علی ریاحی نبی]]، مؤسسه حکمت اسلامی احتجاج |تاریخ = |تاریخ بازبینی=}}</ref>
 
== مجتهد جامع‌الشرایط ==
خط ۵۲:
 
== منابع ==
*<ul><li> شب خیز، محمد رضا، اصول فقه دانشگاهی، نشر لقاء، قم - ایران، اول، ۱۳۹۲ ه‍ ش.</li>
*<li> کتاب «دروس اصول الفقه»، نگارش سید رضا [[حسینی نسب]]</li></ul>
 
== پیوند به بیرون ==
خط ۶۱:
 
[[رده:اسلام]]
<link rel="mw:PageProp/Category" href="./رده:حوزه_علمیه_(شیعه)" />
[[رده:حوزه علمیه (شیعه)]]
[[رده:عنوان‌های مذهبی]]
[[رده:کلمات و عبارات عربی در احکام اسلام]]