زبان گیلکی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
به نسخهٔ 20295087 ویرایش Ariobarzan برگردانده شد. (توینکل)
Amir hp596 (بحث | مشارکت‌ها)
←‏گویش‌ها: افزودن مطلب
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۲۱۴:
مردم گیلک زبان با گویش‌های مختلف سخن می‌گویند که ریشه در [[زبان‌های ایران]] باستان دارد. در بین گویش‌های مختلف زبان گیلکی از نظر فونتیک (بیان صوت و آوا) و صرف افعال اختلاف جزئی دیده می‌شود که ناشی از تحول تدریجی و ویژگی فرهنگی اقلیمی هر منطقه‌است. گویش‌های زبان گیلکی را می‌توان چند بخش کرد:<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://gilan.isna.ir/Default.aspx?NSID=5&SSLID=46&NID=75762 |عنوان=مرگ تدریجی یک زبان | ناشر =خبرگزاری ایسنا |تاریخ =1393/07/08 |تاریخ بازبینی=}}</ref>
# [[بیه پس|گویش بیه‌پسی]] (گویش جلگه نشینان باختر سفیدرود): در [[رشت]]، [[لشت نشا|لشت نشاء]]، [[خشکبیجار]]، صومعه سرا، [[خمام]]، [[بندر انزلی|بندرانزلی]]، [[فومن]] و [[شفت (گیلان)|شفت]] به آن سخن می‌گویند.
# [[بیه‌پیش|گویش بیه‌پیشی]] (گویش جلگه نشینان خاور سفیدرود): در منطقه‌ای محدود از شمال به دریای کاسپین، از جنوب به بلندی‌های [[سیاهکل]] ، از غرب به [[آستانه اشرفیه|آستانه]] و حسن‌کیاده تا مرزهای [[کوچصفهان]] و از شرق به [[رامسر]] و [[تنکابن]]که به تدریج بعد از آن به گویش مازندرانی می‌آمیزد. شایان ذکر است است که مرز دقیقی بین [[زبان تبری]] و زبان گیلکی نمی‌باشد. اما برخی این مرز را میان رودی در اطراف شهر [[عباس آباد]] میدانند.چون به گویش منطقهٔ رامسر و رودسر،رودسر گیلمازو تنکابن، گیلانی (یا Gilani) گویند و برخی از منابع آن را گویشی از زبان تبری می‌دانندنمی‌دانند، به این دلیل که این منطقه با گیلکی بیه پیش بسیار آمیخته شدشده<ref>{{یادکرد کتاب|نشانی=http://glottolog.org/resource/languoid/id/casp1236|عنوان=Caspian languages|تاریخ=2016|ناشر=Max Planck Institute for the Science of Human History|مکان=Jena}}</ref><ref>{{یادکرد وب|کد زبان=en|نشانی=http://glottolog.org/resource/languoid/id/casp1236|عنوان=Glottolog 3.0 - Caspian|بازبینی=2017-07-05}}</ref>
# [[گالشی]]: گونهٔ دیگری از گونه‌های گیلکی است که مردم نواحی کوهستانی گیلان به آن سخن می‌گویند.<ref>گویش گیلکی لاهیجان. واژه‌نامه و پاره‌ای ویژگی‌های آوایی و ساخت‌واژه‌ای. جلد اول. دکتر نادر جهانگیری. چاپ دانشگاه مطالعات خارجی توکیو.</ref>
 
=== گلکی ===
گلکی یکی از شاخه‌های زبان تبری نیست بلکه آنها گیلک های مازندران (مازندرانی) استاستند که در غرب [[مازندران]] بدان سخن می‌گویند. حوزه این گویش از شمال به شهرستان [[چالوس]]، از جنوب به روستای [[سیاه بیشه]] واقع در کیلومتر ۱۱۰ جاده تهران-چالوس، از شرق به [[رویان (شهر)|علمده]] واقع در کیلومتر ۴۰ جاده کناره دریای خزر به سوی [[بابل (شهر)|بابل]]، و از غرب به [[تنکابن]] واقع در کیلومتر ۵۵ جاده چالوس-رشت است. مردم این ناحیه زبان خود را گلکی می‌نامند.<ref>http://tabarestan.ir/component/dictionary/viewName/28527-گلکی</ref> ولی این‌گویش بر خلاف تشابه اسمیَش، با گیلکی گیلان چنان فرقفرقی داردندارد. وقتی که سخنگویان این دو گونه زبانی زبان هم را بهبدون سختی متوجه می‌شوند. این دو گویش جدا از تفاوتهای واژگانی و آوائی از نظر دستوری از جمله دستگاه فعل نیز تفاوتهای زیادی دارندندارند.<ref>تحلیل ساختاری فعل در گویش گیلکی کلاردشت، [[یدالله ثمره]]، دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران سال بیست و ششم پاییز ۱۳۶۷ شماره ۱ و ۲ و ۳ و ۴ (پیاپی ۱۰۵تا ۱۰۸)</ref>
 
== ادبیات گیلکی ==