مارتنزیت: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش برچسب: برخی خطوط با فاصله آغاز شدهاند |
||
خط ۱۳:
کرده و ادامه ی دگرگونی فقط با جوانه زنی بلورهای جدید مارتنزیت امکان پذیر است.صفحاتی از بلورهای آستنیت که بلورهای مارتنزیتی ترجیحاً بر روی آنها تشکیل می شود به
صفجات رابط موسومند. اگر فاز آستنیت نتواند تغییر شکلهای مومسان حاصل از برشهای مارتنزیت را تحمل کند در
واکنش مارتنزیتی در هنگام خنک شدن شروع میشود زمانی که آستنیت به دمای شروع مارتنزیت (M<sub>s</sub>) میرسد و آستنیت بهطور مکانیکی ناپایدار میشود. همانطور که نمونه خنک میشود، درصد قابل توجهی از آستنیت به مارتنزیت تبدیل میشود تا زمانی که دمای کمتر از استحاله (M<sub>f</sub>) به دست آید، که در آن زمان استحاله به پایان میرسد.<ref name="A.Q. Khan, University of Leuven, Belgium">{{citation|last=Khan|first=Abdul Qadeer|author-link =Abdul Qadeer Khan|last2=|first2=|author2-link=|title=The effect of morphology on the strength of copper-based martensites,|place=Leuven, Belgium|publisher=A.Q. Khan, University of Leuven, Belgium|series=|volume=1| origyear =1972|date=March 1972|edition=1|chapter=3|chapterurl=|page=| pages=300|language=German, English|url=|archiveurl=| archivedate=|doi=|id=|isbn=|mr=|zbl=|jfm=}}</ref>
خط ۲۶:
مارتنزیت در [[نمودار فازی]] تعادل سیستم آهن- کربن نشان داده نمیشود، زیرا فاز تعادلی نیست. فازهای تعادلی با سرعت آهسته خنک کردن شکل میگیرند که زمان کافی برای نفوذ دارند، در حالی که مارتنزیت معمولاً با نرخ خنک کردن بسیار بالا شکل میگیرد. از آنجائیکه فرایندهای شیمیایی (دستیابی به تعادل) در دمای بالاتر تسریع میشوند، مارتنزیت به راحتی توسط گرمادهی تخریب میشود. این فرایند [[گرمادهی]] نامیده میشود. در بعضی از آلیاژها، این فرایند بر اثر اضافه شده عناصری مانند [[تنگستن]] که باعث ایجاد مزاحمت برای هسته سمانتیت میشود، کاهش مییابد، اما بیشتر از آن، هسته سمانتیت اجازه میدهد که فشار از بین برود. از آنجا که خنک کردن ممکن است کنترل کردنش دشوار باشد، بسیاری از فولادها برای تولید بیش از حد مارتنزیت خنک میشوند و سپس به تدریج آنها را گرمادهی میکنند تا زمانی که ساختار ترجیحی برای کاربرد مورد نظر به دست آید. ریز ساختار سوزنی مارتنزیت منجر به رفتار شکننده مواد میشود. مارتنزیت بیش از حد فولاد را [[ترد]] میکند و مارتنزیت کم آن را [[نرم]] میکند.
==اشکال مختلف مارتنزیت در فولادها==
1-مارتنزیت بشقابی
2-مارتنزیت لایه ای
3-ترکیبی از مارتنزیت بشقابی و لایه ای (مارتنزیت مختلط )
پارامتر تعیین کننده نوع مارتنزیت دمای تشکیل آن است، بدین صورت که
اگر دمای M<sub>s</sub> زیر یک دمای بحرانی باشد، مارتنزیت حاصل عمدتاً از نوع
بشقابی است، در غیر اینصورت مارتنزیت لایه ای تشکیل می شود.
از آنجاییکه دمایM<sub>s</sub> یک فولاد توسط درصد کربن آن کنترل می شود،
بنابراین نوع مارتنزیت نیز توسط درصد کربن مشخص می شود.
==مارتنزیت بشقابی==
مارتنزیت بشقابی شکل در فولادهای پر کربن ) بیش از 1 % ( و همچنین آلیاژهای آهنی )به
عنوان مثال، Fe-%33.5Ni ( بوجود می آید. میکروساختار یاد شده از تیغه های درشت و
سوزنی شکل مارتنزیتی که توسط مقدار زیادی آستنیت باقیمانده احاطه شده است.
==مارتنزیت لایه ای==
یکی از مشخصه های مهم میکروساختار مارتنزیت لایه ای شکل، موازی قرار
گرفتن تعداد زیادی لایه مارتنزیتی در نواحی وسیعی از دانه های آستنیت
اولیه است )درصد کربن زیر 0.6 .
==مارتنزیت مختلط==
در آلیاژهای آهن – کربن با 0.6 تا 1 درصد کربن، هر دو نوع مارتنزیت لایه
ای و بشقابی در جوار یکدیگر بوجود می آیند. در گستره فوق، با افزایش درصد
کربن احتمال تشکیل مارتنزیت بشقابی افزایش می یابد.
== جستارهای وابسته ==
سطر ۳۵ ⟵ ۵۶:
* V. B. Spiridonov, Yu. A. Skakov and V. N. Iordanskii, '' Microstructure of martensite in chromium-nickel steel'', Metal Science and Heat Treatment, 6, 630-632, 1964. {{Doi|10.1007/BF00648705}}
{{پایان چپچین}}
*اصول و کاربرد عملیات حرارتی فولادها، دکتر محمد علی گلعذار، دانشگاه
صنعتی اصفهان، زمستان 1387
*استحاله فازها در فلزات و آلیاژها، دی. ای. پورتر، کی. ای. ایسترلینگ، مرکز
نشر دانشگاه تهران، 1379
== پیوند به بیرون ==
|