درهم‌تنیدگی زیستی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Rezabot (بحث | مشارکت‌ها)
جز ربات:مرتب‌سازی عنوان‌ها+املا+مرتب+تمیز+
خط ۱:
[[Imageپرونده:Biocomplexity spiral.jpg|thumbبندانگشتی|250px|LEFT|زیست‌پیچیدگی مارپیچی]]
'''زیست‌پیچیدگی''' مطالعه ساختارهای پیچیده و رفتار این ساختارها است. رفتار ساختارهای پیچیده، برآمده از برهم‌کنش‌های غیرخطی‌غیرخطی عوامل فعال سامانه‌ها است. و دامنه‌ی این برهم‌کنش‌های متقابل، می‌تواند در مقیاس مولکولی تا سلولی و تا ارگانیسم‌ها را دربر گیرد. زیست‌پیچیدگی یک پدیده‌ی مارپیچی است، شاید از این روی که بین حوزه، فیزیکی، زیستی، شیمیایی و .. اجتماعی مرزی نمی‌توان قائل شد.
{{سخ}}تقریباتقریباً هر سامانه‌زیستی، نمایانگر یک سامانه پیچیده است. اما سامانه‌های پیچیده در کلیتِ خود که در [[ظهوریافتگی]]، بروز پیدا می‌کند، ویژگی‌هایی دارد که، مجموع تک تک اجزای آن سامانه، فاقد آن ویژگی‌ها می‌باشد. این واژه در سال ۲۰۰۰ توسط [[بنیاد ملی علوم]] ایالات متحده امریکا تعریف شده است.
 
== تعریف ==
خط ۱۱:
== نمونه‌ها ==
نمونه‌های کلاسیکِ زیست‌پیچیدگی، عبارتند از [[موتور مولکولی]] در طول مدت [[رونویسی (ژنتیک)]]،
شبکه‌های ژنتیک و متابولیک درون سلولی، برهم‌کنشِ رشته‌های [[چارچوب یاخته ]]، تمایز و سازمان‌یابی حرکت سلولی در طول بالشِ جنینی و کارکرد شبکه‌های نورون‌ها که مغز را می‌سازد.
 
این واژه دلالت دارد بر پیچیدگیِ رفتاری‌ِ برهم‌کنش‌های زیستی، اجتماعی، شیمیایی و فیزیکی‌ِ ارگانیسم‌های زنده با [[محیط‌زیست]]. مفاهیمِ [[تنوع زیستی]] و [[بوم‌شناسی]]، زیرمجموعه‌ای از زیست‌پیچیدگی هستند.
 
== آخرین تحقیقات ==
* نیکلاس{{انگلیسی|Niklas}} و اِنکی{{انگلیسی|Enquist}} در سال ۲۰۰۱ تحقیقی در زمینه زیست‌پیچیدگی انجام دادند. بررسی رابطه بین تولید سالانه [[زیست‌توده]] و اندازه بزرگی گیاهان.
 
* پاسگال و همکاران در سال ۲۰۰۰ روی ارتباط شیوع وبا در بنگلادش، با گرم شدن اقیانوس آرام و پدیده ال‌نینو کار کردند. تحقیق‌های دیگری نیز انجام شده است.<ref>https://academic.oup.com/bioscience/article/51/12/1018/223977</ref>
* بنیاد ملی علوم در سال ۲۰۰۱ بر روی کارکرد برهم‌کنش‌‌هایبرهم‌کنش‌های داخلی‌ِ میکروارگانیسم‌ها با سامانه‌های زیستی، شیمیایی، زمین‌شناسی، فیزیک و اجتماعی تحقیقی را انجام داد.<ref>www.nsf.gov/pubs/1999/nsf9960/nsf9960.htm</ref>
 
* بنیاد ملی علوم در سال ۲۰۰۱ بر روی کارکرد برهم‌کنش‌‌های داخلی‌ِ میکروارگانیسم‌ها با سامانه‌های زیستی، شیمیایی، زمین‌شناسی، فیزیک و اجتماعی تحقیقی را انجام داد.<ref>www.nsf.gov/pubs/1999/nsf9960/nsf9960.htm</ref>
 
== جستارهای وابسته ==
سطر ۲۶ ⟵ ۲۴:
{{چندستونه|colwidth=30em}}
* [[Degeneracy (biology)|Biological degeneracy]]
* [[سامانه پیچیده]]
* [[Evolution of complexity]]
* [[فرضیه گایا]]
* [[زیست‌شناسی دستگاه‌ها]]
* [[نظریه سامانه‌ها]]
{{Div col end}}
{{پاک‌کن}}
سطر ۴۱ ⟵ ۳۹:
{{چپ‌چین|بله}}
* [https://web.archive.org/web/20090825160136/http://thesaurus.nbii.gov/portal/server.pt?open=512&objID=578&&PageID=1657&mode=2&in_hi_userid=2&cached=true]. Biological Informatics Program of the U.S. Geological Survey. via [[بایگانی اینترنت]]
* {{cite web | url=http://www.ceoe.udel.edu/extreme2003/mission/biocomplexity/ | title=What Exactly is Biocomplexity? | publisher=University of Delaware, College of Marine Studies and the Sea Grant College Program | date=2003 | deadurl=yes | archiveurl=https://web.archive.org/web/20120722023949/http://www.ceoe.udel.edu/extreme2003/mission/biocomplexity/ | archivedate=2012-07-22 | df= }}
* {{cite web | url=http://www.nd.edu/~icsb/ | title=The Interdisciplinary Center for the Study of Biocomplexity | publisher=University of Notre Dame}}
* {{cite web | url=http://www.biocomplexity.indiana.edu/ | title=The Biocomplexity Institute | publisher=The Trustees of Indiana University}}
{{پایان|چپ‌چین|}}
 
== پیوند به بیرون ==
== پیوندهای بیرونی ==
* [https://web.archive.org/web/20131113135840/http://knb.ecoinformatics.org/index.jsp The Knowledge Network for Biocomplexity]
* [https://web.archive.org/web/20070812221517/http://www.bio.vu.nl/grc2000/biocomplexity.html {{Spaced ndash}} Homepage on the journal Biocomplexity (publication cancelled) by its editor Hans V. Westerhoff] via archive.org
 
[[رده:اصطلاحات بوم‌شناسی]]
[[رده:ظهوریافتگی]]
[[رده:سامانه‌های پیچیده]]
[[رده:پیچیدگی]]
[[رده:سامانه‌های پیچیده]]
[[رده:ظهوریافتگی]]