کاخ مروارید: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
اسمش کاخ شمسه نه مروارید
برچسب‌ها: ویرایش‌های مشکوک به خرابکاری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
ابرابزار
خط ۱:
{{coord|35|47|15.99|N|50|53|11.07|E|region:IR|display=title}}
{{جعبه جای‌های تاریخی ایران
|نام‌اثر=کاخ شمس
|روی‌نقشه= آری
|عرض‌جغرافیایی=
خط ۳۳:
}}
 
'''کاخ مروارید''' یا '''کاخ شمس'''، کاخی در [[مهرشهر]] [[کرج]]، واقع در [[استان البرز]] است که در سال‌های ۱۳۴۵ تا ۱۳۴۷ با زیربنای ۲۵۰۰ متر برای اقامت [[شمس پهلوی]] ساخته شد. سازه اصلی و طرح کاخ به شکل یک [[سفره‌ماهی]] است که [[صدف|صدفی]] آن را دربرگرفته است. این بنا توسط [[وسلی پیترز]] و بنیاد [[فرانک لوید رایت]] به مبلغ یک میلیون دلار<ref>http://www.dw.de/کاخ-مروارید-شمس-پهلوی-و-ماجرایی-باورنکردنی/g-17488420</ref> طراحی و ساخته شد.<ref name=ToolAutoGenRef1>[http://www.iranian.com/Kasraie/2004/June/Design/index.html THE IRANIAN: Frank Lloyd Wright, Nima Kasraie<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref>
 
این کاخ اکنون در وضعیت بسیار نامناسبی قرار دارد.<ref>[http://kamalemehr.ir/کاخ-شمس-پهلوی-فرو-خواهد-ریخت-؟-تصاویر/ کاخ شمس پهلوی فرو خواهد ریخت !؟ + تصاویر]</ref>
خط ۴۱:
 
== مشخصات ==
این کاخ در زمینی به گستردگی ۱۱۱ هکتار با ۲۵۰۰ متر زیربنا میان سال‌های۴۷–۱۳۴۵ در مهرشهر کرج، ارم برای اقامت شمس پهلوی ساخته شد. سازهٔ اصلی و طرح کاخ به ریخت یک سفره‌ماهی است که صدفی را دربرگرفته است. همه فضاهای معماری در زیر سقفی با فرم حلزونی و با نورگیرهای گوناگون و به‌شکل دانه‌های مروارید اجرا شده استشده‌است. در ضلع شمالی کاخ و در محوطهٔ بیرونی دریاچه نیز به‌شکل باله‌های سفره‌ماهی طراحی و اجرا شده استشده‌است.<ref name="hamshahri">{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://hamshahrionline.ir/details/257135/City/architecture |عنوان=اقامتگاه شمس پهلوی گنجینه معماری می‌شود | ناشر =[[همشهری‌آنلاین]] |تاریخ =4 اردیبهشت 1393 |تاریخ بازبینی=13 تیر 1393}}</ref>
 
این بنا دربردارنده فضاهای گوناگونی از جمله تالار طلایی بار، دفتر مخصوص شمس، تالار پذیرایی، سالن سینما، سالن بیلیارد، استخر، آب‌نما، محل نگهداری پرندگان کمیاب، اتاق‌های خواب و غیره می‌باشد. یکی از مهمترین بخش‌های این کاخ اتاق صدف است که دارای تزئینات مختلفی بوده، بخصوص نمای بیرونی آن که بصورت حلزونی شکل ساخته شده استشده‌است. در طراحی فضای بیرونی دریاچه کوچکی از سه طرف کاخ را احاطه کرده و به زیبایی آن افزوده استافزوده‌است.
 
معماری این اثر که بخشی از تاریخ معماری مدرن است، با تأثیر از شیوه فرانک لوید رایت از پرآوازه‌ترین معماران آمریکایی است که از سوی یکی از شاگردان ایرانی‌اش به نام «عامری» شکل گرفته استگرفته‌است.<ref name="hamshahri" />
 
== مصادره ==
پس از انقلاب این ساختمان به بنیاد مستضعفان و بعد از آن به بنیاد تعاون داده شد.<ref>[http://www.mehrnews.com/news/2297230 پیگیری حقوقی تخریب کاخ مروارید]</ref>
 
این مجموعه تا چندی پیش به عنوان موزه و با نام مجتمع اردویی تفریحی شهید فهمیده استفاده می‌شد. این اثر در سال ۱۳۸۲ به شماره ثبت ۷۰۶۷ در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفت. در سال ۸۶، بنیاد مستضعفان و جانبازان در اقدام غیرقانونی در یکی از دفاتر اسناد رسمی بر پایه سند انتقال قطعی شماره ۳۰۸۳۸ مورخ ۲۷ اسفند ۱۳۸۶ خورشیدی به شهرداری کرج<ref>[http://www.mehrnews.com/news/2252142 سرنوشت کاخ مروارید به چوب حراج سپرده می‌شود] ''خبرگزاری مهر''</ref> به بهای ۷۰ میلیارد ریال فروخته و تسلیم کرده استکرده‌است.<ref>[http://www.mehrnews.com/news/2249140 کاخ مروارید را فروختند] ''خبرگزاری مهر''</ref> اما چند ماه بعد از روی کار آمدن دولت یازدهم و در ۱ اردیبهشت ۹۳، حکم واگذاری این کاخ به اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان البرز، با حکم دادستانی عمومی و انقلاب کرج، صادر شد.<ref>[http://www.mehrnews.com/detail/News/2275526 برگشت مالکیت کاخ مروارید به میراث فرهنگی / نامه دادستانی منتشر شد] ''خبرگزاری مهر''</ref>
 
== بازسازی و بازگشایی ==
با تملک مجدد میراث فرهنگی بر ۳۰ هکتار از مساحت این مجموعه که شامل کاخ اصلی نیز می‌باشد، مسئولان فرهنگی استان البرز، خبر از برنامه‌ریزی برای بازسازی این اثر دادند که در طی سال‌های بی‌توجهی به آن، تا حد زیادی، تخریب شده استشده‌است. وعده بازدید عمومی این بنای منحصربفرد، بعد از بازسازی‌های اضطراری نیز از جانب مسئولان سازمان میراث فرهنگی، داده شده استشده‌است.<ref>[http://www.alborznews.net/fa/news/96945/درهای-کاخ-مروارید-به-روی-خبرنگاران-باز-شد--تصاویر درهای کاخ مروارید به روی خبرنگاران باز شد] ''خبرگزاری البرز''</ref>
 
مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان البرز، وعده داده‌است که این کاخ، در نوروز ۱۳۹۴، برای بازدید عمومی، آماده شود و روزانه، برنامه‌های فرهنگی مختلفی در آن، برای بازدیدکنندگان، به اجرا درآید.<ref>[http://www.tabnak.ir/fa/news/485135/درِهای-کاخ-مروارید-به-روی-مردم-باز-می‌شود درِهای کاخ مروارید به روی مردم باز می‌شود] ''خبرگزاری تابناک''</ref>