تابش: تفاوت میان نسخه‌ها

در [[فیزیک]] '''پرتو''' به معنای ذرات انرژی یا امواج گذرنده در درون محیط یا [[فضا|فضاست]]. دو گونه پرتو وجود دارد: [[پرتو یونساز]] و [[پرتو غیریونساز]]. واژهٔ پرتو بیشتر برای گونه یونساز آن بکار می‌رود (که انرژی کافی برای [[یونیزه]] کردن اتم‌ها را دارند)، اما گاهی ممکن است برای گونه غیر یونساز آن نیز (مانند [[نور]] و امواج رادیویی) به‌کار رود. انرژی تابش از مبدأ خود به همه‌جا به طرف بیرون و در خط راست سیر می‌کند. این هندسه بطور طبیعی منجر به سیستم [[رادیومتری|اندازه‌گیری‌ها و واحدهای فیزیک]] که قابل اجرا بر روی تمام گونه‌های پرتو است، شد. هر دو گونه تابش یونی و غیر یونی می‌تواند برای [[اندامگان]] آسیب‌رسان باشد و همچنین ممکن است منجر به تغییراتی در [[زیست‌بوم]] شود.

 

{{اصلی|تابش غیریونساز}}

 

{{اصلی|تابش یوننده}}

پرتو با انرژی کافی می‌تواند [[اتم]]‌ها را یونش کند. از آنجا که یاخته از اتم ساخته شده یونیزه شدن می‌تواند سبب [[سرطان]] شود. هر [[یاخته]] (سلول) انسان از هزاران میلیون اتم ساخته شده و احتمال ابتلا به سرطان از راه تابش به میزان تابش و میزان حساسیت فرد بستگی دارد.

[[ذرات آلفا]]، [[ذرات بتا]]، [[پرتو گاما|گاما]] و [[پرتو ایکس|پرتوهای ایکس]] و [[نوترون]] همگی ممکن است که با شتاب دادن، انرژی کافی برای یونش اتم‌ها را پدیدآورند.

 

{{اصلی|واپاشی آلفا}}

ذرات آلفا (α) معمولاً در هنگام واپاشی هسته‌های بزرگ منتشر می‌شوند. هر ذرهٔ آلفا (همانند هسته هلیوم،He²⁺) دربرگیرنده دو [[نوترون]] و دو [[پروتون]] است.

 

{{اصلی|واپاشی بتا}}

 

{{اصلی|پرتو گاما}}

 

{{اصلی|پرتو ایکس}}