قنات: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱:
{{دیگر کاربردها}}
[[پرونده:Qanat persian.png|بخش‌های قنات در [[برش عرضی]]|بندانگشتی|300px]]
'''قنات''' یا '''کاریز''' یا '''کهریز''' راه‌آب یا کانالی است که در زیرِ زمین کنده شده، تا [[آب]] در آن برای رسیدن به سطح زمین جریان یابد. این جوی یا کانال در عمق زمین برای ارتباط دادنِ رشته‌چاه‌هایی است که از [[مادر چاه]] سرچشمه می‌گیرد.<ref name=Asnad>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://parssea.org/?p=1371 |عنوان=قنات یا کاریز میراث فرهنگی و علمی و اقتصادی ایرانیان | ناشر =اسناد نام خلیج فارس |تاریخ = |تاریخ بازبینی=}}</ref> مادرچاه‌ها معمولاً یک ''چشمهٔ زیرزمینی'' هستند. قنات‌ها به‌منظور هدایت آب و مدیریّت آن برای [[کشاورزی]] و سایر مصارف به کار گرفته می‌شوند. این کانالِ قنات ممکن است تا رسیدن به سطح زمین چندین [[کیلومتر]] طول داشته باشد و به محل خروجیِ آب ''دهانهٔ کاریز'' یا ''سر قنات'' یا [[دهن فره]] می‌گویند.
قنات یکی از عمده ترین منابع تأمین آب به شمار میرفته و همین قنوات بود که ظرفیت آبدهی به مزارع بیش از 60 هزار روستای کشور را داشت. با ورود تکنولوژی جدید، چاههای عمیق جانشین قنات گردید و استفاده از موتور پمپ به تدریج رایج شد و تمامی مناطق ایران را در بر گرفت. احداث چاههای عمیق بدون برنامه ریزی خود باعث خشک شدن 90 درصد از قنوات گردید به گونه ای که احیای آنها امکان پذیر نیست زیرا حفر چاههای عمیق سطح آب را به میزان زیاد پایین برده است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=شناخت ویژگی¬های بخش کشاورزی و تعیین مبانی و اصول حاکم بر سازماندهی آن|نام خانوادگی=مرکز مطالعات و پژوهشهای اداری|نام=|ناشر=سازمان امور اداری و استخدامی کشور|سال=1365|شابک=|مکان=|صفحات=97و 98}}</ref>
| |||