دی‌ان‌ای نوترکیب: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
FreshmanBot (بحث | مشارکت‌ها)
جز ←‏دی ان ای نوترکیب: اصلاح فاصله مجازی با استفاده از AWB
FreshmanBot (بحث | مشارکت‌ها)
جز اصلاح فاصله مجازی با استفاده از AWB
خط ۱:
== دی ان ای نوترکیب ==
مولکول‌های دی ان ای نوترکیب(به انگلیسی Recombinant DNA, rDNA) توسط روش‌های نوترکیبی [[ژنتیک]] ( همچون همسانه سازی مولکولی) با در کنارهم قرار دادن مواد ژنتیکی منابع مختلف در آزمایشگاه ساخته می شوند. توالی این مولکول در حالت طبیعی در ژنوم وجود ندارد. از آنجایی که ساختار شیمیایی مولکول‌های DNA در همه موجودات یکسان است، ایجاد یک DNAی نوترکیب ممکن می شود. موجودات مختلف بازهای آلی یکسانی دارند اما در توالی های نوکلئوتیدیشان با یکدیگر متفاوتند که همان باعث ایجاد تفاوت در بین آنها می شود. DNAی نوترکیب به طور کلی به قطعه ای از مولکول DNA گفته می شودمی‌شود که از ترکیب حداقل ۲ توالی بدست آمده باشد. گاهی به مولکول DNAی نوترکیب DNAی کایمرا(Chimeric DNA) هم گفته می شود. چرا که ممکن است توالی ها از گونه های مختلفی مشتق شده باشند.
 
در تکنولوژی DNAی نوترکیب از توالی های [[پالیندروم|پالیندرومی]] استفاده می شودمی‌شود و قطعاتی با انتهای صاف یا چسبنده بدست می آید.
قطعاتی که برای ساخت یک DNAی نوترکیب استفاده می شودمی‌شود ممکن است از هر گونه ای گرفته شده باشند. برای مثال DNAی یک گیاه ممکن است به DNAی [[باکتری]] متصل شود. یا DNAی انسان ممکن است به قطعه ای از DNAی [[قارچ]] اتصال پیدا کند. همچنین ممکن است قطعه ای از DNA با توالی خاص که در طبیعت یافت نمی شود، به صورت شیمیایی در آزمایشگاه ساخته شود و در تولید یک مولکول نوترکیب به کار گرفته شود. به [[پروتئین]] هایی که حاصل بیان DNAی نوترکیب در داخل سلول های زنده هستند، پروتئین های نوترکیب اطلاق می شود. زمانی که DNAی کدکننده یک پروتئین وارد سلول میزبان می شود، الزاما پروتئین نوترکیب تولید نمی گردد<ref>1- Rosano, Germán L.; Ceccarelli, Eduardo A. (2014-04-17). "Recombinant protein expression in Escherichia coli: advances and challenges". Frontiers in Microbiology. 5. ISSN 1664-302X. PMC 4029002  . PMID 24860555. doi:10.3389/fmicb.2014.00172. </ref>. بیان یک پروتئین خارجی نیازمند استفاده از وکتورهای بیانی ویژه است. همچنین بازسازی ساختار توسط توالی های کدکننده خارجی نیز ضروری می باشد.
===ایجاد DNAی نوترکیب ===
همسانه سازی مولکولی (Molecular cloning )، یک فرایند آزمایشگاهی است که طی آن DNAی نوترکیب ساخته می شود<ref>5- Watson, James D. (2007). Recombinant DNA: Genes and Genomes: A Short Course. San Francisco: W.H. Freeman. ISBN 0-7167-2866-4.</ref> <ref>4- Berg, Jeremy Mark; Tymoczko, John L.; Stryer, Lubert (2010). Biochemistry, 7th ed. (Biochemistry (Berg)). W.H. Freeman & Company. ISBN 1-4292-2936-5. Fifth edition available online through the NCBI Bookshelf: link </ref><ref>3- Peter Walter; Alberts, Bruce; Johnson, Alexander S.; Lewis, Julian; Raff, Martin C.; Roberts, Keith (2008). Molecular Biology of the Cell (5th edition, Extended version). New York: Garland Science. ISBN 0-8153-4111-3.. Fourth edition is available online through the NCBI Bookshelf: link </ref><ref>2- Campbell, Neil A. & Reece, Jane B.. (2002). Biology (6th ed.). San Francisco: Addison Wesley. pp. 375–401. ISBN 0-201-75054-6. </ref> این تکنیک به همراه تکنیک [[پی‌سی‌آر|PCR]] به طور مستقیم برای کپی کردن قسمتی از توالی DNAی مورد نظر استفاده می شود. 2 تفاوت بنیادی بین این روش‌ها وجود دارد. در همسانه سازی مولکولی تکثیر DNA در داخل سلول زنده اتفاق می افتد در حالی که در PCR، تکثیر DNA در داخل لوله آزمایش انجام می شود. تفاوت دیگر این است که در همسانه سازی قطعه مورد نظر از جایی بریده شده و به جای دیگری متصل می شودمی‌شود در حالی که در PCR از روی یک توالی خاص کپی تهیه شده و تکثیر می شود.
 
برای ساخت DNAی نوترکیب به '''وکتور''' همسانه سازی (cloning vector) نیاز است. وکتور همسانه سازی، یک مولکول DNA است که قادر به رونویسی در داخل سلول زنده است. وکتورها عموما [[پلاسمید|پلاسمیدی]] یا [[ویروسی]] هستند و دارای قطعاتی از DNA هستند که سیگنال های ژنتیکی ضروری همچون عناصر اضافی برای جایگذاری DNAهای خارجی، شناسای سلول های دارای DNAی نوترکیب و در صورت لزوم بیان DNAی خارجی را برای رونویسی دارد. انتخاب وکتور در همسانه سازی مولکولی به میزبان، اندازه DNAای که می خواهیم همسانه سازی کنیم و چگونگی بیان DNAی خارجی بستگی دارد<ref>6- Brown, Terry (2006). Gene Cloning and DNA Analysis: an Introduction. Cambridge, MA: Blackwell Pub. ISBN 1-4051-1121-6.</ref>.