خطبه فدکیه: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Kamranazad (بحث | مشارکتها) ←زمینه تاریخی: ویرایش و تصحیح (جزئی) |
Kamranazad (بحث | مشارکتها) ←اسناد: افزودن مطلب |
||
خط ۲۴:
== اسناد ==
خطبهٔ فدکیه سخنرانی فاطمه زهرا در [[مسجد پیامبر]] پس از درگذشت پدرش و در جریان ماجرای اختلاف مالی با ابوبکر بر سر فدک بود. محتوای این خطبه افزون‌بر توضیح دربارهٔ مسئلهٔ فدک، دربارهٔ [[توحید (اسلام)|توحید]]، [[نبوت]]، [[معاد]]، [[احکام]]، قرآن، وضعیت عربستان پیش از بعثت، فعالیت‌های پیامبر و علی بن ابی‌طالب برای گسترش و تثبیت اسلام، فتنه‌ها، [[غدیرخم]]، عهدشکنی مردم، ماجرای [[سقیفه]] و مخالفت با [[نص]] صریح قرآن است. راویان اصلی این خطبه در آثار اهل سنت و شیعه عبارتند از: زینب، حسین بن علی، [[محمد باقر]]، [[عایشه]]، [[ابن عایشه]]، [[ابن‌عباس]]، [[عبدالله بن حسن مثنی|عبدالله بن حسن بن حسن]]، ابوهشام محمد، [[عوانه بن حسین|عوانه]] و [[عطیه عوفی]]. تعداد سندهای این خطبه بیش از بیست سند است.<ref>{{پک|فتاحی‌زاده|رسولی راوندی|زمستان ۱۳۹۳|ف=اسناد و شروح خطبه‌ها|ک=سفینه}}</ref> قدیمی‌ترین سند این خطبه کتاب ''[[بلاغات النساء]]'' اثر [[ابن طیفور|ابوالفضل مروزی]] (وفات ۲۸۰ ه.ق) است.<ref>{{پک|شهیدی|۱۳۹۴|ک=زندگانی فاطمه زهرا (س)|ص=۱۲۰}}</ref>
قدیمی‌ترین سند این سخنرانی کتاب «بلاغات‌النساء» نوشته ابوالفضل احمد بن ابی طاهر مروزی است. این خطبه به عنوان دومین گفتار آن کتاب (پس از مرثیه [[عایشه]] در فوت [[ابوبکر]]) آورده شده است. [[علامه مجلسی]] این خطبه را در جلد بیست و نهم کتاب [[بحار الانوار]] آورده و لغات آن را نیز شرح نموده و برخی مضامین آن را نیز تبیین نموده‌است.<ref>بحارالانوار، ج ۸، ص ۱۱۴.</ref> [[سید جعفر شهیدی]]، از افراد غیر شیعه‌ای همچون [[ابن ابی الحدید]] و نقیب بصری یاد می‌کند که به نقل رویداد خطبه فدکیه پرداخته‌اند. او با این استدلال که این افراد (اهل سنت معتزلی) سودی از جعل این روایات نمی‌بردند رویداد دعوای حقوقی فدک را صحیح می‌داند.<ref>زندگانی حضرت زهرا نوشته سید جعفر شهیدی قابل دسترسی در [http://www.tebyan.net/index.aspx?CONTENT=&PageIndex=18&METADATAID=736&PERSONALID=0&PID=102834&PageSize=1&VOLUME=1&NAVIGATEMODE=TextSearch&BOOKID=17058&PARENTID=0 اینجا] ص ۱۹</ref>
دنیس صوفی معتقد است به دلیل تواتر روایت‌های ناراحتی فاطمه از ابو بکر، به نظر می‌رسد مراسم کفن و دفن فاطمه به خواسته خود او در شب انجام شده تا ابو بکر به عنوان رئیس جامعه نتواند با مراسم تشییع او کاری داشته باشد.<ref>Denise L. Soufi, "The Image of Fatima in Classical Muslim Thought," PhD dissertation, Princeton, 1997, p.126</ref>
| |||