دوازده ایزد المپ‌نشین: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Mehrdad 12 (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
FreshmanBot (بحث | مشارکت‌ها)
جز اصلاح فاصله مجازی + اصلاح نویسه با استفاده از AWB
خط ۱:
'''دوازده ایزد المپ‌نشین''' یا '''المپ نشینان''' {{انگلیسی|Twelve Olympians}} در [[اساطیر یونان]]، ۱۲ تن بودند که پس از سرنگونی [[تیتان (اساطیر یونان)|تیتان‌ها]] در [[المپ|قله المپ]]، مرتفع‌ترین قلهٔ یونان به حکومت پرداختند. هر چند ایزدان به نقاط دور سفر می‌کردند، همیشه به وطن خود واقع در فراسوی ابرهای المپ برمی‌گشتند. از این رو، آن‌ها را ایزدان المپ یا المپی می‌خوانند. هر ایزدی خانه‌گاه ویژهٔ خود را دارد، اگرچه معمولاً همه در کاخ [[زئوس]]، پادشاه ایزدان گرد می‌آیند. آن‌ها در آنجا ضیافت خوراک بهشتی و شراب لذیذ خدایان یونان یعنی نکتار و امبروزیا که به آنان زندگی جاودانه می‌داد می‌نوشیدند که [[هبه (الهه جوانی)|هبه]]، ایزدبانوی زیبای جوانی در آن خدمت می‌کند و آپولون با چنگ خود پذیرای مهمانان است. این جشن جاودانان برای مباحثه پیرامون امور آسمانی و زمینی است.
 
کوه المپ محل نبرد تایتان‌ها با المپ‌نشینان بود و بعدها هم به عنوان محل زندگی خدایان از آن نام برده شد. تمام المپ‌نشینان به نوعی با یکدیگر خویشاوندی داشتند و بنا به شرایط زمانه هر از گاهی یک یا چند تن از آنهاآن‌ها بیشتر مورد توجه قرار می‌گرفت. برای مثال اگر در زندگی واقعی، همسر حاکم یا شخص قدرتمند منطقه از شخصیت قوی یا خانواده مهم‌تری بود، خدایان زن و به خصوص [[هرا]] که ایزدبانوی مادر بود مورد توجه قرار می‌گرفت؛ اگر جنگی در میان بود، [[معبد]] خدای جنگ بیشتر مورد توجه قرار می‌گرفت. از این قله مرتفع زئوس پادشاه خدایان فرمان‌های خود را به سایر خدایان صادر می‌کند و ایزدان هر کدام خانه‌ای ویژه خود دارند.
 
== فهرست المپ‌نشینان ==
ایزدان المپ‌نشین به قرار زیر هستند. در این جدول سیزده ایزد نام برده شده استشده‌است زیرا در برخی فهرست‌ها هستیا و در برخی دیگر دیونیسوس به عنوان یکی از المپ‌نشینان برشمرده می‌شود.
 
{| class="wikitable"
خط ۱۳:
| style="padding-left:1em;"|[[هرا]] || style="padding-left:1em;"|[[یونو]] || [[File:Hera Campana Louvre Ma2283.jpg|75px]] || style="padding:0.5em;"|(ملکهٔ خدایان) شهبانوی زئوس است و عصای سلطنت به دست دارد و مرغ محبوب وی طاووس است که اغلب با اوست. معادل رومی وی [[یونو]] است.
|-
| style="padding-left:1em;"|[[پوزئیدون]] || style="padding-left:1em;"|[[نپتون (شخصیت افسانه‌ای)|نپتون]] || [[File:0036MAN Poseidon.jpg|75px]] || style="padding:0.5em;"|(خدای دریاها) یکی از برادران زئوس و فرمانروای دریاهاست. بر گردونه‌ای که اسبان دریایی آن را می‌کشند سوار است و نیزه‌ای سه شاخه همانند دشنه در دست دارد. او می‌تواند در دریاها طوفان برانگیزد، یا نیزه خویش را بر امواج زند وآن‌هاو آن‌ها را رام سازد. نام وی در اساطیر رومی [[نپتون (شخصیت افسانه‌ای)|نپتون]] است.
|-
| style="padding-left:1em;" |[[آتنا]] || style="padding-left:1em;" |[[مینرو]] || [[File:Mattei Athena Louvre Ma530 n2.jpg|75px]] || style="padding:0.5em;" |(ایزدبانوی خرد و فرزانگی) آتنا به طرزی شگفت‌انگیز زاده شده استشده‌است. می‌گویند روزی زئوس سردردی سخت گرفت. درد دم به دم سخت‌تر می‌شد تا آنگاه که زئوس دیگر تاب نیاورد و هفائستوس را فراخواند و گفت تا با پتک بر سر وی بکوبد. هفائستوس نیز ناگزیر بود که فرمان خدای خدایان را گردن نهد. پس ضربتی چنان سهمگین بر سر زئوس نواخت که آتنا سلاح پوشیده از آن بیرون جست و درد زئوس پایان یافت. بدین‌گونه آتنا از مغز زئوس زاده شده و از همین روست که او را الهه خرد و فرزانگی می‌نامند. وی در یونان شهر بزرگی یافت وآن‌را به نام خویش آتن نامید. می‌گویند که وی همچون مادری که از فرزند خویش نگاهداری می‌کند، همواره آتن را زیر چشم دارد. در اساطیر روم از وی با نام [[مینرو]] یاد شده استشده‌است. او معشوق پرومته تایتان نسل پیشین نیز بود.
|-
| style="padding-left:1em;" |[[آپولون]]{{Ref label|apoll|A|^}} || style="padding-left:1em;" |آپولو{{Ref label|apoll|A|^}}|| [[File:Apollo of the Belvedere.jpg|75px]] || style="padding:0.5em;" |(خدای روشنایی و موسیقی) وی زیباترین مرد در بین همه خدایان است. به گفته یونانیان، هر بامداد گردونه آفتاب خویش یعنی خورشید را به آسمان می‌کشد و از خاور به باختر می‌راند و روز پرفروغ آفتابی از این گردونه‌کشی پدید می‌آید.
خط ۲۱:
| style="padding-left:1em;" |[[آرتمیس]] || style="padding-left:1em;" |[[دیانا]] || [[File:Diane de Versailles Leochares.jpg|75px]] || style="padding:0.5em;" |(ایزدبانوی شکار) خواهر همزاد آپولون و الهه شکار و ماه است. نام وی در اساطیر رومی [[دیانا]] است.
|-
| style="padding-left:1em;" |[[آفرودیته]] || style="padding-left:1em;" |[[ونوس]] || [[File:NAMA Aphrodite Syracuse.jpg|75px]] || style="padding:0.5em;" |(ایزدبانوی عشق و زیبایی) از زیباترین الهه هاست. می‌گویند که آفرودیته از کف دریاها زاده شده استشده‌است. در اساطیر روم از وی با نام [[ونوس]] یاد شده استشده‌است.او معشوقه ی آرس بود.
|-
| style="padding-left:1em;" |[[آرس]] || style="padding-left:1em;" |[[مارس (اساطیر)|مارس]] || [[File:Ares Canope Villa Adriana b.jpg|75px]] || style="padding:0.5em;" |(خدای جنگ) وی خداوند سهمناک جنگ است و فقط وقتی شادمان می‌شود که جنگی پای گیرد. نام رومی وی [[مارس (اساطیر)|مارس]] است.
خط ۳۱:
| style="padding-left:1em;"|[[هرمس]] || style="padding-left:1em;"|[[مرکوری (اسطوره‌شناسی)|مرکوری]] || [[File:Hermes Ingenui Pio-Clementino Inv544.jpg|75px]] || style="padding:0.5em;"|(خدای سفر) پیک خدایان است و بر کفش و کلاه خویش بالهایی دارد و به دستش عصای بالداری است که چون آن را میان دو تن که با یکدیگر در زد و خوردند بگذارند بیدرنگ آن‌ها را به هم دوست و مهربان می‌سازد. روزی هرمس دو مار دید که باهم نزاع می‌کردند و عصای خود را میان آن دو افکند. دیری نپایید که مارها گرد آن عصا پیچیدند چنان‌که به مهربانی یکدیگر را در آغوش گرفته‌اند و از آن روز به همان حال ماندند. این عصا به عصای هرمس معروف است. رومیان وی را [[مرکوری (اسطوره‌شناسی)|مرکوری]] می‌نامیدند.
|-
| style="padding-left:1em;"|[[هستیا]] || style="padding-left:1em;"|[[وستا (اساطیر)|وستا]] || [[File:Hestia - Wellesley College - DSC09634.JPG|75px]] || style="padding:0.5em;"|ایزدبانوی باکرهٔ خانه و کانون خانواده، آتشدان و [[معماری یونان باستان|معماری]] بود. او بزرگ‌ترین خواهر [[زئوس]]، و همچنین بزرگترین دختر [[کرونوس]] و [[رئا (اسطوره)|رئا]] به شماربه‌شمار می‌رفت. هستیا مسن‌ترین المپ‌نشین است. در تمام مراسم خانوادگی قربانی‌ای برای او انجام می‌شد. ''هستیا'' یکی از سه الههٔ بزرگ نسل اول المپ نشینان ([[هرا]]، [[دمتر]] و هستیا) بود
|-
| style="padding-left:1em;"|[[دیونیسوس]] (یا{{سخ}}[[دیونیسوس|باکوس]]) || style="padding-left:1em;"| [[دیونیسوس|باکوس]] || [[File:Dionysos Louvre Ma87 n2.jpg|75px]] || style="padding:0.5em;"|نام ایزدی در [[اساطیر یونان]] که دارای دو ریشه مجزا است، از طرفی او ایزد شراب، زراعت انگور، قداست می، ناظر بر جشن‌های مقدس و حاصلخیزی طبیعت است و از طرفی دیگر ''دیونیسوس'' نشان‌دهندهٔ ویژگی‌های برجسته هنر ادیان مختلف همانند کسانی که در [[الوزیس]] به عبادت می‌پرداختند. [[رومیان]] این خدا را بیشتر با نام '''باکوس''' می‌خواندند.
|}
 
طبق روایتی [[هستیا]] بعدها جای خود را به [[دیونیسوس]] داد. اگرچه [[هادس]] و [[پرسفونه]] نیز از خدایان مهم هستند و بعضی مواقع جزو المپ نشینان به شماربه‌شمار می‌روند، هادس همواره در زیر زمین جای دارد و هیچ وقت از قلهٔ المپ بازدید نکرده است. [[هرکول]]، [[اسقلبیوس]] و [[هبه (اسطوره‌شناسی)|هبه]] نیز برخی مواقع جزوه آن‌ها به شماربه‌شمار می‌روند.
 
یونانیان می‌گویند وقتی بین سه خدای اصلی یعنی زئوس، پوزئیدون و هادس پشک انداختند آسمان‌ها به زئوس، دریاها به پوزئیدون و دنیای زیر زمین به هادس رسید. این‌ها هر سه با هم برادرند و پسران [[کرونوس]] خدای کشت و زرع و همسرش [[رئا (اسطوره)|رئا]] هستند. کرونوس در دیار هادس است و در غیاب وی، زئوس تواناترین ایزد به شماربه‌شمار می‌رود.
 
== منابع ==