منطقه زمانی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
برداشتن برچسب خرد
خط ۲:
'''منطقهٔ زمانی''' (یا '''زمان‌پهنه''') به هر یک از قاچ‌های ۱۵ درجه‌ای کرهٔ زمین گفته می‌شود که زمان متوسط [[نصف‌النهار|نصف‌النهاری]] مرکز آن را می‌توان به عنوان زمان رسمی کشورها و مناطق قرارگرفته در آن قاچ محسوب کرد. تعداد این قاچ‌ها ۲۴ عدد است. اگر کشوری از ۳۰ درجه طول بیشتری داشته باشد غالباً دارای چند ساعت می‌شود.
 
با نگاه به تاریخ می‌توان دریافت که تعیین ساعت‌های مرجع و تقسیم‌بندی جهان به محدوده‌های زمانی گوناگون به همان اندازه که به موضوع تنظیم و تعیین وقت مربوط می‌شود به [[سیاست]]، [[دیپلماسی]] و حتی شورش‌های محلی و منطقه‌ای مربوط بوده استبوده‌است. به همین دلیل، ساعات رسمی درون کشورها تقسیم جهان به محدوده‌های زمانی براساس طول جغرافیایی با نظم و ترتیب چندانی صورت نگرفته استنگرفته‌است.<ref name="BBC">[http://www.bbc.com/persian/world/2015/08/150808_me_time_zones چگونه تقسیم جهان به محدوده‌های زمانی همه را سردرگم کرد] بی‌بی‌سی فارسی، ۱۷ مرداد ۱۳۹۴</ref>
 
== تاریخچه ==
این مفهوم ابتدا در [[انگلستان]] [[عصر ویکتوریا]] به وجود آمد. در تاریخ [[۱ دسامبر]] [[۱۸۴۷ (میلادی)|۱۸۴۷]] و سپس در [[۲۳ اوت]] [[۱۸۵۲ (میلادی)|۱۸۵۲]] نود و هشت درصد انگلستان چنین ساعتی را پذیرفته بودند. پس از انگلستان، [[نیوزیلند]] دومین کشوری بود که برای خود منطقه زمانی تعریف کرد. برای اولین بار در [[ایران]] مفهوم منطقه زمانی، توسط [[محمود حسابی|پروفسور محمود حسابی]] با نامه‌نگاری به وجود آمد.
 
در آغاز، حرکت [[قطار]]ها، کار زمان‌بندی حرکت قطارها همه را سردرگم می‌کرد. قطارها و شبکه [[ترابری ریلی|راه آهنراه‌آهن]] که در [[سده ۱۹ (میلادی)|قرن نوزدهم]] در رشد اقتصادی و پیشرفت صنعتی کشورها نقش مهمی ایفا می‌کردند در حرکت تدریجی به سمت تعیین یک ساعت مرجع و استاندارد تأثیر زیادی داشتند.<ref name="BBC" />
 
با پیشرفت شبکه راه آهنراه‌آهن و [[کشتیرانی]] در قرن نوزدهم، سفرهای طولانی تسهیل شد و تفاوت در ساعت یا وقت محلی کشورهای مختلف بیش از گذشته مهم شد. همزمان با گسترش شبکه راه آهنراه‌آهن در [[اروپا]] و [[ایالات متحده آمریکا]] نیاز برای تعیین یک ساعت مرجع و همگانی جدی‌تر شد.<ref name="BBC" />
 
به عنوان مثال در آمریکا هر شهری وقت محلی خود را تعیین می‌کرد و این برای مسافران و شرکت‌های راه آهنراه‌آهن سر درگمی زیادی ایجاد می‌کرد. در آغاز کار شرکت‌های راه آهنراه‌آهن خاک آمریکا را به صد محدوده زمانی گوناگون تقسیم کردند ولی در نهایت این محدوده‌ها و ساعت مرجع آنها به چهار مورد شاخص کاهش یافت.<ref name="BBC" />
 
== مبدأ ==
خط ۲۱:
 
=== روسیه ===
[[روسیه]] با بیش از ۱۶۰ درجه طول جغرافیایی ۱۰ منطقه زمانی را دربر گرفته استگرفته‌است و اختلاف ساعت در منطقه [[مسکو]] با شرقی‌ترین نقطه روسیه در [[شبه‌جزیره چوکچی]] و شبه‌جزیره [[ساخالین]] ۹ ساعت است.<ref name="BBC" />
 
=== هند ===
کشور پهناور [[هند]] نیز یک ساعت مرجع واحد دارد و این سیستم میراث احداث راه آهنراه‌آهن توسط [[بریتانیا |بریتانیایی‌ها]] در این کشور است.<ref name="BBC" />
 
=== چین ===
در [[چین]] نیز با تعیین یک ساعت واحد و سراسری کار را ساده کردند. اما به خاطر پهناوری خاک چین و چندین طول جغرافیایی که از عرض کشور عبور می‌کند داشتن یک ساعت واحد، زمان‌بندی و برنامه‌ریزی امور را بر مبنای وقت محلی پیچیده کرده استکرده‌است. تمام کشور از ساعت مرجع [[پکن]] تبعیت می‌کند. حتی آنهایی که در منتهی الیه غربی کشور مثلاً در ایالت [[سین‌کیانگ]] زندگی می‌کنند. در نتیجه مردم مجبورند خیلی زود سر کار بروند و در ماه‌های تابستان در این ایالت آفتاب در ساعات نیمه شب غروب می‌کند. تعیین یک ساعت مرجع و واحد برای چین یک تصمیم سیاسی بود و [[حزب کمونیست چین]] در سال ۱۹۴۹ با قبضه قدرت در این کشور برای ایجاد اتحاد سیاسی این تصمیم را گرفت. اما بسیاری از ساکنان ایالت سین کیانگ که مسلمان هستند هنوز هم در امور روزانه وقت محلی را مبنا قرار می‌دهند که شکل آرامی از نافرمانی در برابر حکومت مرکزی است.<ref name="BBC" />
 
=== کره شمالی ===
خط ۳۹:
 
=== کره ماه ===
پس از [[آپولو ۱۱|اولین سفر موفقیت آمیزموفقیت‌آمیز انسان به کره ماه]] در سال ۱۹۶۹، کنت ال فرانکلین {{به انگلیسی|Kenneth Franklin}} [[ستاره‌شناس]] آمریکایی یک ساعت مخصوص برای مسافران به کره [[ماه]] اختراع کرد. او مقیاس جدیدی برای اندازه‌گیری زمان ابداع کرد که [[ماه نو]] (لونیشن) {{به انگلیسی|Lunation}} نام گرفت و معادل ۲۹٫۵۳۰ روز در کره زمین است؛ همان زمانی که یک دور کامل ماه به دور کره زمین طول می‌کشد.<ref name="BBC" />
 
=== ایستگاه فضایی بین‌المللی ===
خط ۵۷:
 
== منابع ==
{{پانویس}}
{{انبار-رده}}
* جعفری، عباس، ''فرهنگ بزرگ گیتاشناسی (اصطلاحات جغرافیائی)''. تهران: انتشارات گیتاشناسی، چاپ اول، خرداد ۱۳۶۶.
خط ۶۳:
{{موضوعات زمان}}
{{داده‌های کتابخانه‌ای}}
 
 
[[رده:منطقه زمانی]]