برق آبی: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
Freshman404 (بحث | مشارکتها) جز ویرایش 74.118.82.185 (بحث) به آخرین تغییری که Sicaspi انجام داده بود واگردانده شد برچسب: واگردانی |
FreshmanBot (بحث | مشارکتها) جز اصلاح فاصله مجازی + اصلاح نویسه با استفاده از AWB |
||
خط ۱:
{{انرژی پایدار}}
'''برق آبی''' {{به انگلیسی|Hydroelectricity}} یا '''هیدروالکتریسیته''' اصطلاحی است که به [[انرژی الکتریکی]] تولیدی از [[انرژی آب|نیروی آب]] اطلاق میشود. در سال ۲۰۰۳ هیدروالکتریسیته نزدیک به ۷۱۵۰۰۰ مگاوات یا ۱۹٪ (۱۶٪ از کل انرژی الکتریکی تولیدی جهان را پوشش میداده که این نسبت به سرعت در حال گسترش است. نیروی برقآبی همچنین ۶۳٪ از انرژی الکتریکی تولیدی از منابع تجدیدپذیر را شامل میشود. درسال میلادی ۲۰۱۰ کل انرژی الکتریکی از منابع تجدیدپذیر ۳٫۴۲۷٬۰۰۰ مگاوات بودهاست.
== تولید انرژی الکتریکی ==
خط ۱۰:
'''نیروگاه آب تلمبهای'''، نوعی دیگر از نیروگاه آبی است. وظیفهٔ یک نیروگاه آب تلمبهای پشتیبانی شبکه الکتریکی در ساعات اوج مصرف (ساعات پیک) است. این نیروگاه تنها آب را در ساعات مختلف بین دو سطح جابجا میکند. در ساعاتی که تقاضا برای انرژی الکتریکی پایین است با پمپ کردن آب به یک منبع مرتفع انرژی الکتریکی را به انرژی پتانسیل گرانشی تبدیل میکند. در زمان اوج مصرف، آب دوباره از مخزن به سمت پایین جاری میشود و با چرخاندن توربین آبی موجب تولید برق و رفع نیاز شبکه میشود. این نیروگاهها با ایجاد تعادل در ساعات مختلف موجب بهبود ضریب بار شبکه و کاهش هزینههای تولید انرژی الکتریکی میشوند.
از دیگر انواع نیروگاههای آبی میتوان به نیروگاههای جزر و مدی اشاره کرد. همانطور، که از نام این نیروگاههای مشخص است این نیروگاهها نیروی مورد نیاز خود را از اختلاف ارتفاع آب در بین شبانه روز تأمین میکنند. منابع در این دسته از نیروگاهها نسبت به بقیه کاملاً قابل
برخی نیروگاههای آبی که تعداد
== سد ==
خط ۲۰:
سدها از نظر مشخصههای مختلف طبقهبندی میشوند این مشخصهها معمولاً شامل:
* طول سد: از نظر طول سدهای با طول بیش از ۱۵ متر را سدهای بزرگ و سدهای با طول بیش از ۱۵۰ متر را سدهای بسیار بزرگ مینامند.
* هدف از احداث سد: اهداف ساخت یک سد میتوانند متفاوت باشند
* ساختار سد: از نظر ساختار، با توجه به مصالح مصرف شده یا تکنولوژی ساخت سدها باهم متفاوت هستند. سدها از نظر مصالح مصرف شده میتوانند چوبی، خاکی یا بتنی باشند.
== مزایا ==
=== ملاحظات اقتصادی ===
بیشترین مزیت استفاده از نیروگاهها آبی عدم نیاز به استفاده از سوختها و در نتیجه حذف هزینههای مربوط به تأمین سوخت است.
در موقعیتهایی که استفاده از سد چندین هدف را پوشش میدهد، ساخت یک نیروگاه آبی هزینه نسبتاً کمی را به هزینههای ساخت سد اضافه میکند. ایجاد یک نیروگاه همچنین میتواند هزینههای مربوط به ساخت سد را جبران کند. برای مثال درآمد ناشی از فروش انرژی الکتریکی در سد «Three Gorges» که بزرگترین سد جهان است با فروش انرژی الکتریکی تولیدی در سد در طول ۵ تا ۷ سال جبران شدهاست.
=== انتشار گازهای گلخانهای ===
در صورتی که سوختی در نیروگاه سوخته نشود، دیاکسید کربن (که یک گاز گلخانهای است) نیز در نیروگاه تولید نخواهد شد. البته در مراحل احداث نیروگاه مقدار ناچیزی گاز دیاکسید کربن تولید میشود که در مقابل میزان دیاکسید البته در این نیروگاهها بر اثر اجتماع آب پشت سد گازهایی متصاعد میشود که در پایین به
[[پرونده:Water turbine.svg|بندانگشتی|250px|یک توربین آبی وصل شده به یک مولد الکتریکی.|پیوند=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Water_turbine.svg]]
خط ۳۸:
== معایب ==
=== آسیب به محیط زیست ===
پروژههای احداث سد معمولاً با تغییرات زیادی در اکوسیستم منطقه احداث سد همراه هستند. برای مثال تحقیقات نشان میدهد که سدهای ساخته شده در کرانههای [[اقیانوس اطلس]] و [[اقیانوس آرام]] در آمریکای شمالی از میزان ماهیهای [[قزلآلا|قزلآلای]] رودخانهها به شدت کاستهاست و این به دلیل جلوگیری سد از رسیدن ماهیها به بالای رودخانه برای تخمگذاری است و این درحالی است که برای عبور این ماهیها به بالای رودخانه محلهای خاصی در سد در نظرگرفته شدهاست. همچنین ماهیهای کوچک در طول مهاجرت از رودخانه به دریا در بین توربینها آسیب میبینند که برای رفع این عیب نیز در قسمتی از سال ماهیها را با قایقهای کوچک به پایین رودخانه میبرند. با تمام فعالیتهایی که برای ایجاد محیط مناسب برای ماهیها انجام میشود بازهم با ساخت سد از میزان ماهیها کاسته میشود. در کشورهایی مانند ایالات متحده بستن مسیر مهاجرت ماهیها و دیگر موجودات آبزی به وسیله سد ممنوع است و حتماً باید برای عبور
ایجاد سدها معمولاً باعث به وجود آمدن تغییراتی در قسمتهای پایینی رودخانه میشوند. آب خروجی از توربینها معمولاً حامل مقدار کمتری از رسوبات است و این خود باعث پاک شدن بستر رودخانه و از بین رفتن حاشیههای رودخانه میشود. به دلیل اینکه توربینها معمولاً به نوبت کار میکنند نوساناتی در جریان آب خروجی ایجاد میشود که شدت فرسایش بستر رودخانه را افزایش میدهد. همچنین ظرفیت اکسیژن حل شده در آب به دلیل کار توربینها کاهش مییابد چراکه آب خروجی توربینها معمولاً گرمتر از آب ورودی آنهاست که این خود میتواند جان برخی گونههای حساس را به خطر بیندازد. برخی دیگر از سدها برای افزایش ارتفاع فشار مسیر رودخانه را منحرف کرده و باعث عبور آب از مناطق پر شیبتر میشوند و به این ترتیب مسیر قبلی رودخانه را خشک میکنند. برای مثال در رودخانههای تپاکو (Tekapo) و پوکاکی (Pukaki) از این روش استفاده شده که نه تنها موجب به خطر افتادن برخی گونههای موجودات آبزی شده بلکه پرندگان مهاجر منطقه را نیز به شدت در خطر قرار دادهاست.
خط ۴۵:
=== انتشار گازهای گلخانهای ===
آب جمع شده در پشت سد در مناطق گرمسیری میتواند مقدار قابل توجهی از گاز [[متان]] و [[گاز کربنیک]] را تولید کند. این گازها در اثر پوسیدگی قسمتهای مختلف گیاهان و زبالههایی به وجود میآیند که از بالای رودخانه آمدهاند و به وسیله باکتریهای ناهوازی تجزیه میشوند. بیشتر گاز تولیدی در اثر پوسیدگی را گاز متان تشکیل میدهد که از نظر آثار گلخانهای از دیاکسیدکربن خطرناکتر است. براساس گزارش کمیسیون جهانی سدها، در سدهایی که منبع
=== جابجایی جمعیت ===
خط ۵۸:
{{انبار-رده}}
[[پرونده:Karun3-dam.jpg|بندانگشتی|280px|تصویری از سد [[کارون ۳]].|پیوند=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Karun3-dam.jpg]]
نیروی برقآبی با ایجاد انرژی الکتریکی بدون سوزاندن سوختها از ایجاد آلودهکنندههای متصاعد شده از سوختن سوختهای فسیلی مانند دیاکسید گوگرد، اسید نیتریک، منواکسید کربن، گرد غبار و سرب (موجود در زغال سنگ) جلوگیری میکند. همچنین هیدروالکتریسیته با از بین بردن ضرورت استفاده از سوختهایی مانند زغال سنگ
در مقایسه با [[نیروگاه هستهای]] این نیروگاهها زباله هستهای تولید نمیکنند. همچنین خطرات مربوط به تماس با اورانیوم در معادن یا نشت مواد هستهای را نیز ندارند و برعکس اورانیوم در این دسته از نیروگاهها از انرژیهای تجدید پذیری استفاده میشود.
خط ۶۴:
در مقایسه با مولدهای بادی، منابع انرژی در نیروگاههای آبی خیلی قابل پیشبینیتر هستند. همچنین این نیروگاهها میتوانند ضریب بار شبکه را بهبود دهند و در زمان نیاز شروع به تولید انرژی الکتریکی کرده و به این ترتیب موجب تعدیل شبکه در طول ساعات پیک شوند.
برعکس نیروگاههای گرمایی در نیروگاههای آبی زمان زیادی صرف مطالعات مربوط به سد میشود. معمولاً برای انجام دقیق محاسبات، دادههای حدود ۵۰ سال از رفتارهای رودخانه برای انتخاب بهترین مکان احداث سد و روش ساخت آن لازم است. برعکس نیروگاههایی که از سوختها برای تأمین انرژی استفاده میکنند، مکانهای مناسب برای احداث نیروگاههای آبی محدود هستند. همچنین بیشتر نیروگاههای آبی از مراکز تجمع جمعیت دور هستند و باید برای انتقال
{{ویکیواژه}}
|