موسیقی ایران پس از اسلام: تفاوت میان نسخه‌ها

=== مقام‌های دوازده‌گانه ===

{{اصلی|مقام (موسیقی)}}

 

مقام‌ها در چارچوب نظریه‌ای به نام [[ادوار (موسیقی)|ادوار]] (جمعِ دور) شرح داده می‌شدند. تعداد ادوار زیاد بوده اما غالباً ۹۱ دور را درخور توجه می‌دانستند و از این بین ۱۲ دور را «ملایم» می‌دانستند که همان مقام‌های دوازده‌گانه بودند. در مورد عدد ۱۲ اختلاف نظری وجود نداشته‌است؛ در مورد نام این ۱۲ مقام هم کمابیش اتفاق نظر وجود داشته‌است؛ مثلاً در ''[[مقاصد الالحان]]'' نامشان به این شرح آمده‌است: [[عشاق (مقام موسیقی)|عشاق]]، [[نوا (مقام موسیقی)|نوا]]، [[بوسلیک]]، [[راست (مقام موسیقی)|راست]]، [[حسینی (مقام موسیقی)|حسینی]]، [[حجاز (مقام موسیقی)|حجازی]]، [[رهاوی|راهوی]]، [[زنگوله (مقام موسیقی)|زنگوله]]، [[عراق (مقام موسیقی)|عراق]]، [[اصفهان (مقام موسیقی)|اصفهان]]، [[زیرافکند]] و [[بزرگ (مقام موسیقی)|بزرگ]]. اما در ''[[بحور الالحان]]'' نام آن‌ها با کمی تغییر آمده (مثلاً به‌جای زیر‌افکند نام ''کوچک'' آمده و راهوی به صورت ''رهاوی'' ذکر شده‌است). همچنین برخی منابع رهاوی را ''بسته‌نگار'' و حسینی را ''زیرکش'' و زنگوله را ''نهاوند'' می‌نامیده‌اند.<ref>{{پک|صفوت|۱۳۵۰|ک=پژوهشی کوتاه|ص=۴۰}}</ref>