منصور زلزل: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
مشخص نیست
←‏وسطای زلزل: بر اساس برکشلی
خط ۱۴:
در [[تئوری موسیقی]] آن زمان، نام‌هایی برای توصیف فواصل بین نت‌ها به کار می‌رفته، از جمله «زائد» (دارای مقادیر متفاوت)، «سبابه» (نواخته شدن با [[انگشت اشاره]])، «وسطا» (نواخته شدن با [[انگشت میان]])، «بِنصِر» (نواخته شده با [[انگشت انگشتری]])، و «خِنصِر» (نواخته شده با [[انگشت کوچک]])، اما این نام‌های معرف یک [[فاصله (موسیقی)|فاصله]] مشخص نبوده‌اند و متناسب با انگشتان دست نوازنده تعریف می‌شده‌اند.<ref>{{پک|کمال پورتراب|۱۳۹۴|ک=نگاهی نو|ص=۱۴}}</ref> تحقیقات [[مهدی برکشلی]] حاکی از آن است که سبابه به فاصلهٔ [[دوم بزرگ]]، بنصر به [[سوم بزرگ]] و خنصر به [[چهارم درست]] اشاره داشته که هیچ‌کدام ریزپرده‌ای نیستند. زائد نیز به فاصلهٔ [[دوم کوچک]] (با [[کوک فیثاغورثی]]) اشاره داشته که همان فاصلهٔ «مجنب» است.<ref group=en>{{پک|Barkechli|1950|ک=La gamme de la musique Iranienne|ص=196|زبان=en}}</ref> اما وسطا به یک فاصلهٔ ریزپرده‌ای اشاره می‌کرده‌است.
 
تا پیش از زلزل، در مورد موقعیت دقیق «وسطا» اختلاف بود؛ برخی به «وسطای قدیم» (با نسبت بسامد ۳۲:۲۷ یا همان [[سوم کوچک]]، تقریباً معادل ۲۹۴ [[سنت (موسیقی)|سنت]] از سیم آزاد یا «مطلق») را به کار می‌بردند و برخی «وسطای فارسی» (با نسبت بسامد ۸۱:۶۸ تقریباً معادل ۳۰۳ سنتسنت، یعنی نزدیک به [[سوم کوچک]]). زلزل، اندازهٔ جدیدی برای فاصلهٔ وسطا معرفی کرد که مطابق متون تعریفی که [[فارابی]] در ''[[کتاب موسیقی کبیر]]'' آورده، نسبت بسامد ۲۷:۲۲ را دارد (یعنی فاصلهٔ آن با مطلق تقریباً برابر با ۳۵۵ سنت است، معادل [[سوم نیم‌بزرگ]]).<ref>{{پک/بن|موسوعه|ک=الموسوعه العربیه|ص=مدخل زلزل}}</ref><ref group=en>{{پک|Rashed|1996|ک=Encyclopedia of the History of Arabic Science|ص=575|زبان=en}}</ref><ref group=en>{{پک|Famourzadeh|2005|ک=La musique persane|ص=9|زبان=en}}</ref> [[ابن سینا]] فاصلهٔ دیگری را برای وسطای زلزل مناسب می‌دانست (نسبت بسامد ۳۹:۳۲، تقریباً برابر با ۳۴۳ سنت).<ref group=en>{{پک|Famourzadeh|2005|ک=La musique persane|ص=9|زبان=en}}</ref>ref group=en>{{پک|Barkechli|1950|ک=La gamme de la musique Iranienne|ص=196|زبان=en}}</ref>
 
== پانویس ==