[[پرونده:Diaphragm shutter opening.jpg|250px|بندانگشتی|یک دیافراگم در حالت باز]]
[[پرونده:Blende.jpg|250px|بندانگشتی|دیافراگم باز - بسته]]
'''دیافراگم''' در [[دوربین عکاسی]] به تیغههایی گفته میشود که درون [[لنز]] قرار گرفتهاند و با گشاد و تنگ شدن، میزان عبور نور را از روزنه میانی آنهاآنها که به آن اپرچر گفته میشود، کنترل میکنند. این تیغهها که به طوربهطور معمول ۶ تا ۹ عدد هستند، طوری طراحی شدهاند که با بازشدن، [[میزان نور]] را زیاد و با تنگ شدن، میزان نور را کم میکنند. بسیاری از دیافراگمها مانند [[عنبیه]] و اپرچر همچون [[مردمک|مردمک چشم]] کوچک و بزرگ یا تنگ و گشاد میشوند و با این عمل نور کمتر یا بیشتری به درون دوربین راه مییابد.
میزان بازبودن این روزنه توسط عددهایی تعریف میشود که از تقسیم [[فاصله کانونی]] بر قطر مؤثر [[لنز]] به دست میآید.
پله هایپلههای کامل عدد دیافراگم در [[عکاسی]] به صورت زیر میباشد:
۱.۴-۲-۲.۸-۴-۵.۶-۸-۱۱-۱۶-۲۲-۳۲-۴۵
به طوربهطور مثال، اگر [[فاصله کانونی]] یک [[لنز]] قرار گرفته بر روی یک [[سنسور]] ۳۵ میلیمتری، ۵۰ میلیمتر باشد و دیافراگم [[لنز]] بر روی ۲ تنظیم شده باشد، قطر روزنه ایجاد شده توسط تیغهها (که به آنهاآنها دیافراگم گفته میشود)، ۲۵ میلیمتر خواهد بود. اگر دیافراگم [[لنز]] بر روی عدد ۸ قرار گرفته باشد، قطر روزنه ۶.۲۵ میلیمتر خواهد بود. این اعداد از تقسیم [[فاصله کانونی]] بر اپرچر به دست میآید و هرچه اپرچر کوچکتر باشد، قطر روزنه یا اپرچر بیشتر خواهد بود. به این دلیل است که اپرچر کوچکتر باعث بازشدن روزنه و اپرچر بزرگتر، باعث تنگ شدن روزنه میشود.
با گشاد و تنگ کردن این روزنه، نه تنها میزان ورودی نور به درون [[دوربین عکاسی|دوربین]] تغییر مییابد، بلکه [[عمق میدان]] نیز تغییر پیدا خواهد کرد. هرچه عدد دیافراگم، کوچکتر باشد، مساحت روزنه افزایش پیدا خواهد کرد و هرچه این مساحت بیشتر باشد، [[عمق میدان]] کمتر خواهد بود. به طوربهطور مثال، عمق میدان با f/22 بسیار بیشتر از عمق میدان با f/2.8 خواهد بود.
باید توجه داشت که در [[ایران]]، استفاده از کلمه فرانسوی دیافراگم به جای [[اپرچر]] اشتباه میباشد. دیافراگم تنها به تیغهها گفته میشود و اپرچر به روزنهای که در میان این تیغهها ایجاد میشود، گفته میشود. در نتیجه، کلمه دیافراگم به طوربهطور اشتباه متداول شدهاست. در انگلیسی، کلمه دیافراگم به هیچ عنوان استفاده نمیشود.<ref>{{یادکرد وب|نشانی = http://forum.akkasee.com/f62/t18540-8.html#post357395 |عنوان = درستی یا نادرستی اصطلاحات عکاسانه مورد استفاده در زبان پارسی|ناشر = تالار گفتگو عكاسی}}</ref>