بلورش: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
برچسب‌ها: ویرایش‌های مشکوک به خرابکاری ویرایشگر دیداری |
FreshmanBot (بحث | مشارکت‌ها) جز اصلاح فاصله مجازی + اصلاح نویسه با استفاده از AWB |
||
خط ۵:
== تاریخچه ==
علم بلورشناسی یا کریستالوگرافی درباره نحوه تشکیل و رشد بلورها و شکل ظاهری و ساختمان داخلی
فلاسفه قدیم نیز منشا بلورهای یک سنگ را بلورهای یخ می‌دانسته‌اند که بر اثر تحمل سرمای بسیار شدید در طول مدت مدید، طوری سخت و مقاوم
[[پرونده:SnowflakesWilsonBentley.jpg|بندانگشتی|در طبیعت هر بلور برف شکلی گوناگون از دیگری دارد.]]
خط ۲۷:
==== بلوری شدن مواد محلول ====
در این نوع بلوری شدن باید محلول به حال [[فوق اشباع]] باشد. در چنین محلولهایی بلورها تشکیل و ته‌نشین می‌شوند. این بلورها ابتدا به صورت نطفه‌های متحرک می‌باشند، علت تحرک
=== بلوری شدن در هنگام چگالش ===
خط ۳۵:
=== بلوری شدن مواد جامد ===
حالت سوم بلوری شدن که خوب شناخته نشده و در طبیعت فراوان دیده می‌شود، تبلور در محیط جامد است. در این حالت رشد بلورها بخرج بلورهای کوچکتر و تحت
[[پرونده:CitricAcid Crystalisation Timelapse.ogg|بندانگشتی|رشد بلور اسید سیتریک.]]
==
شرایط زیر سبب بوجود آمدن اختلاف در اندازه بلورها می‌گردد:
خط ۴۹:
=== وجود مواد فرار ===
وجود بخار آب و گازها در یک ماده مذاب، [[نقطه انجماد]] را پایین آورده و سرعت انجماد را کند می‌سازد. بنابراین باعث افزایش رشد بلورهای آن ماده می‌شود. به عنوان مثال در رگه‌های پگماتیت به علت وجود بخار آب و گازهای فراوان در ماده مذاب پگماتیتی، بلورها به مراتب درشت‌تر از بلورهای توده آذرین اصلی است، حال آنکه سرعت انجماد در رگه‌های پگماتیت از سرعت انجماد توده آذرین اصلی بیشتر
=== تراکم محلول ===
خط ۵۷:
== مینبار یا ادخال در بلورها ==
در حین رشد بلور ممکن است موادی به صورت جامد، مایع یا گاز به سطح بلور بچسبد. ادامه رشد بلور باعث می‌شود که این مواد در درون بلور قرار گرفته، موجب تشکیل ادخال در داخل بلور گردد، حبابهایی خیلی کوچک [[گاز کربنیک]] همراه با آب در داخل بلور کوارتز یا قطرات خیلی کوچک آب در بلورهای [[نمک طعام]] و نیز قطرات مواد مذاب غیر متبلور (شیشه) در درون بلورهای فلدسپات ادخالهائی می‌باشند که
== اجتماع بلورها ==
خط ۶۵:
=== اجتماع نامنظم ===
در این نوع، اجتماع بلورها در جهات مختلف بدون رعایت نظم و ترتیب صورت می‌گیرد. مثلاً در یک توده نبات یا در اختلاط گچ زنده با آب می‌بینیم که گچ می‌بندد. سخت و یکپارچه شدن این ماده به علت [[تبلور مجدد]] بلورهای ژیپس و چسبیدن
=== اجتماع منظم ===
خط ۸۷:
=== ویژگی‌های مواد بلوری شده ===
اجسام بلوری شده به خاطر داشتن شکل مخصوص، سختی، خاصیت ارتجاعی، مقاومت محدود در مقابل حرارت و فشار و [[نقطه ذوب]] از مایعات و گازها متمایز می‌شوند. بعضی از مواد متبلور مانند پارافین نرم هستند و اجسامی مانند شیشه و پلاستیک هرچند که جامدند، ولی متبلور نمی‌باشند. بلورها اجسامی همگن و ان‌ایزوتوپ هستند. ان‌ایزوتوپ بودن بلور به این علت است که اختصاصات فیزیکی مانند سرعت انتشار حرارت و نور یا درجه سختی و غیره در جهات موازی
=== رنگ بلورها ===
خط ۹۶:
== برخی از کاربردهای بلورها ==
بلورهای LiF, KCl, CaF2, NaCl و نظایر
بلورهائی با خاصیت پیروالکتریسته مثل BaTiO۳ در صنعت الکترونیک کاربرد دارند.
خط ۱۰۶:
== کاربرد تبلور یا کریستالیزاسیون ==
مهمترین روش جهت خالص کردن اجسام جامد (اکثر [[مواد آلی]] بصورت جامد هستند) تبلور مکرر است. به این ترتیب که مادهٔ ناخالص را در یک حلال مناسب در گرما تا حد اشباع حل می‌کنند. محلول گرم را صاف و مواد حل نشده را جدا می‌کنند. بعد محلول را آنقدر سرد می‌کنند تا جسم مورد نظر بصورت بلور تشکیل شود. عمل خالص کردن درنتیجهٔ یکبار کریستالیزاسیون کامل نمی‌شود و در بعضی موارد چندین بار تکرار می‌شود. عمل وقتی کامل است که حداکثر محصول بدست آید. در عمل گاهی با حلال‌های مختلف یا مخلوط
۱- در اثر حل نمودن ماده در حلال
| |||