لامارکیسم: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Rezabot (بحث | مشارکت‌ها)
FreshmanBot (بحث | مشارکت‌ها)
جز اصلاح فاصله مجازی + اصلاح نویسه با استفاده از AWB
خط ۳:
بنا به نظرِ [[لامارک]] (۱۷۴۴–۱۸۲۹) و بسیاری از [[زیست شناسی|زیست شناسان]] همزمانِ او و پس از وی، عواملِ گوناگونی که در طولِ زندگی فرد بر وی اثر می‌گذارند، در سرشت فرزندانِ او نیز مؤثر واقع می‌شوند. این [[دیدگاه]] که امروزه تحت عنوانِ لامارکیسم {{به انگلیسی|Lamarckism}} شناخته می‌شود، در حال حاضر به کلی [[منسوخ]] شده‌است. لامارکیست‌ها [[عقیده]] داشتند در صورتِ زیاد بکاربردنِ یک [[اندام]]، آن اندام رفته رفته [[تقویت]] می‌شود و شکلِ جدیدی مناسب با [[عادت]]ی که کسب کرده حاصل می‌کند. به عنوان مثال، بنابر این نظر، دراز شدنِ [[گردن]] و پاهای [[زرافه]] به همین روش صورت گرفته‌است. از طرفی، چنانچه از یک اندام استفاده نشود، آن اندام رفته رفته [[تحلیل]] می‌رود و کوچک می‌شود، تا جایی که ممکن است به کلی از میان برود. به نظر لامارک، نبودِ [[چشم]] در جاندارانِ ساکنِ [[غار]]های تاریک یا همچنین نبودِ دست و پا در [[مار]]ها به همین سبب بوده‌است.<ref name="e">تکاملِ موجوداتِ زنده – هنگامه علی بیک – نشر مروارید – چاپِ سوم – صفحهٔ ۲۳- ۲۴</ref>
 
لامارک به موروثی بودنِ صفاتِ [[اکتسابی]] معتقد بود. به عقیدهٔ او تمامی تغییراتی که به دلیلِ اکتساب (سازش) در طولِ دورهٔ زندگی در [[ساختارِ]] افراد ظاهر می‌شوند، در طی [[زادآوری]] حفظ شده و به [[نسل]]های بعد منتقل می‌شوند. مثلاً فرزندانِ یک [[آهنگر]] صاحبِ بازوانِ قوی خواهند بود چرا که پدر آنهاآن‌ها از بازوانش کار بسیار کشیده‌است. این اصل معروفترین اصل در نظریهٔ لامارک است که به رواجِ لامارکسیم انجامید.<ref name="e"/>
 
== رد لامارکیسم ==
بر خلاف نظرِ لامارک و همفکرانش، امروزه می‌دانیم که صفاتِ اکتسابی به ارث نمی‌رسند، زیرا ناشی از اثراتِ [[محیط]] و رشدِ جاندارند، نه اثراتِ [[ژن]]های جاندار. فقط صفاتِ وابسته به ژن‌ها می‌توانند از نسلی به نسل بعد منتقل شوند، آن هم به شرطی که ژن‌های کنترل کنندهٔکنترل‌کنندهٔ آن صفات در سلول‌های «جنسی» ([[گامت]]ها) موجود باشند.<ref name="a">انسان به روایتِ زیست شناسیزیست‌شناسی اثر آنتونی بارنت ترجمهٔ دکتر باطنی – ماه طلعتِ نفرآبادی– نشرِ نو – چاپِ سوم – صفحهٔ ۱۷</ref>
هرگونه تغییری که بر اثر بکار بردن یا به کارنبردنِ اندام، یا به هر [[علت]] دیگر، در [[سلول]]های دیگرِ بدن، غیر از [[سلول جنسی|سلول‌های جنسی]] رخ دهد، [[تاثیر]]ی در صفاتِ نسلِ بعدی نخواهد داشت. [[آزمایش|آزمایش‌هایِ]] بسیاری در این زمینه صورت گرفته‌است. مثلاً برای آزمودنِ اثرِ عدمِ استعمالِ یک اندام، آزمایشی ترتیب داده شد که در آن [[مگس]]ها تا ۶۹ نسل در تاریکی [[جفت گیری]] کردند، در پایان [[مشاهده]] شد که [[بینای]]ی نسلِ آخر [[آسیب]]ی ندیده و [[واکنش]] افرادِ آن در مقابلِ [[نور]] کاملاً [[طبیعی]] است.<ref name="a"/>