ولسوالی سانچارک: تفاوت میان نسخه‌ها

پوهاند محمد حسین یمین دربارهٔ نام گذاری سانچارک می‌نویسد به گونه ایی که در آثار متقدمان و جغرافیه نگاران پیشین آمده استآمده‌است و این شهر را «سان»، «آسان» و «سانج» ضبط کرده‌اند معلوم می‌شود که نام اصلی آن همین «سان» و «چارک» ناحیهٔ دیگری در جوار آن بوده که بعداً با ناحیه «سان» پیوسته و ''سان چارک'' شده است، این نکته را تقی‌زاده نیز تأیید کرده استکرده‌است.<ref name="yamin1" />

«سان» که دارای معانی مختلف می‌باشد، دو معنای آن در مورد تسمیه این شهر درست می‌نماید یکی سامان و اسباب و لوازم و ارزاق و دوم معنای عرضه شدن لشکر یعنی سان دیدن فوج. در ارتباط به معنای نخستین، چون سرپل یا انبار، شهری بزرگ و معروف و مدتی زیاد محل تجمع بازرگان و حتی بارگه (بندر) بوده استبوده‌است ممکن این ناحیه [[سرپل]] به اعتبار مرکزیت تجارتی دارای ذخایر اشیا و انبار مواد بوده و از این رهگذر به سان مسمی شده استشده‌است.<ref name="yamin1" />

با ارتباط به معنای دوم که چون سرپل یا انبار از یک طرف مرکز یا پایتخت شاهان فریغونی بوده و از جانب دیگر مرکز اداره [[ابومسلم خراسانی]] و محل فعالیت‌های نظامی وی علیه [[حکومت امویان]] بوده استبوده‌است با این شواهد می‌توان تخمین کرد که این ناحیه مرکز نظامی و محل سان دیدن [[آل فریغون]] یا ابومسلم خراسانی بوده باشد؛ و چارک شاید منطقه همجوار آن بوده که بعدتر به این ناحیه پیوسته است و یک ناحیه دونامه شده استشده‌است که شهرکهای دونامه در کشور [[افغانستان]] بسیار بوده استبوده‌است از جمله مثلاً: «سیغان و کهمرد»، «مدر وموی»، «روی دوآب»، «کران و منجان»...<ref name="yamin1" />

بعضاً در مورد وجه تسمیه سان چارک روایتی را نیز ارائه کرده‌اند بدین گونه که گویند چون یکی سیر سنگ چارک، شانزده سیر [[کابل]] = چارسیر [[مزارشریف]] بوده استبوده‌است بنابران این ناحیه را از اینکه یک چارک آن برابر با سیر دیگر جای است آن را سنگ چارک گفته‌اند.<ref name="yamin1" />

در بعضی از منابع «سنگچارک» را [[فرح افزا]] گفته‌اند آن هم به جهت اینکه ناحیه سنگ چارک به هفت [[تگاب]] منقسم شده و هر یک از تگابها دارای مناظر ویژه، زیبا و دیدنی است از آنرو با صفت «فرح افزا» موصوف شده استشده‌است.<ref name="yamin1" />

ولسوالی سانچارک از ۷ [[تگاب]] ([[دره]]) اصلی و چند تگاب فرعی تشکیل شده استشده‌است. [[تگاب جویبار|جویبار]]، [[شه مرد و مسجد سبز]]، [[انگشت شاه]]، [[چارو]]، [[پاله]]، [[اُلمَ]] و [[تگاب آبخور|آبخور]] تگاب‌های اصلی منطقهٔ سانچارک را تشکیل می‌دهند. از تگاب‌های فرعی هم می‌توان [[تگاب ملک|مَلک]]، [[دره زَمچی]] و [[خاسار]] را نام برد.<ref name="AliNaghi" />

در جغرافیای [[موسس خورناتسی]] مورخ ارمنی (قرن پنجم میلادی) به شکل «سان» آمده استآمده‌است. [[مارکوارت]] (ص ۸۶) آن را «سان و صهارک» و اما [[یعقوبی]] «سان و صمعاکن» ثبت کرده استکرده‌است و در [[بابرنامه]] به شکل «سان وچارک» آمده استآمده‌است. این شهر امروز «سانچارک» و «سنگ چارک» گفته می‌شود.<ref name="yamin1" />

سنگ چارک در برخی آثار «سانج» هم آماده است و شکل نسبتی آن را «سانجی» (به فتح سوم) آورده‌اند. [[سعید نفیسی]] با اشاره به ادعای خاورشناسان و بویژهبه ویژه [[شفر]] کلمه سانج را با سابخ با (باوخا) دانسته و آن را نسخه بدل شادیاخ گفته است. اما به قول [[استاد خلیلی]] سانج همان سان چارک و شادیاخ شکل متحول [[شادیان]] می‌باشد که نزدیک [[بلخ]] و [[مزارشریف]] در یکی از دره‌های مستحکم و شاداب واقع شده و اکنون نیز به همین نام موسوم و آثار باستانی در آن مشهود است.<ref name="yamin1" />

در کتاب [[تذکره مقیم خانی]] نوشته [[محمد یوسف منشی]] در سال ۱۱۱۶ هجری قمری، سانچارک در صفحه ۱۵۷ به صورت «سنگ چاریک» آمده استآمده‌است. همچنین در صفحات ۲۷۰ و ۲۷۲ این کتاب به صورت «سان جاریک» نوشته شده استشده‌است.<ref name="Moghim">{{یادکرد

در حال حاضر ''سخی داد'' ولسوال (فرماندار) سانچارک می‌باشد.<ref name="saripul.gov.af1">[http://saripul.gov.af/fa/page/3081 مقام ولایت بلخ، شماره‌های تماس روسایرؤسای ادارات دولتی ولایت سرپل]</ref> همچنین ''عبدالحکیم بیک'' نیز قومندان امنیه (رئیس پلیس) این ولسوالی می‌باشد.<ref name="pajhwok20111125">[http://www.pajhwok.com/dr/2011/11/25/قوماندان-امنيه-سانچارک-مجروح-گرديد قوماندان امنیه سانچارک مجروح گردید، آژانس خبری پژواک، ۴/۹/۱۳۹۰]</ref>

== مردم شناسیمردم‌شناسی ==

جمعیت ولسوالی سانچارک حدود ۸۷٬۶۷۰ تن بوده استبوده‌است. بر اساس اطلاعات موجود از این تعداد ۴۴٬۲۸۷ تن [[مرد]] و ۴۳٬۳۸۳ تن [[زن]] هستند.<ref name="UNAMA" /> جمعیت ولسوالی سانچارک متشکل از چهار قوم ([[تاجیک]] ۶۰٪، [[ازبک‌ها]] ۳۰٪، [[هزاره (قوم)|هزاره]] ۸٪ و [[پشتون]] ۲٪) است.<ref name="NABDP" />