ماه (زمان): تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
برداشتن برچسب خرد
خط ۱:
'''ماه'''، [[یکا|یکای]] [[زمان]] بویژه در [[گاه‌شماری]]هاست که به هر یک از ۱۲ بخش از یک [[سال]] گفته می‌شود. بطور معمول دو گونه کلی [[ماه خورشیدی]] (شمسی) و [[ماه قمری]] (مَهی) در گاه‌شماری‌ها معمول است.
 
آثاری که از [[دوران پارینه‌سنگی]] یافت شده نشان می‌دهد که انسان از آن دوره شمار روزها را بر اساس دوره‌های [[گام‌های ماه]] نگه می‌داشته که هر دور کامل از اهله، خود یک ماه قمری می‌باشد. بنابرین اولین ماهشماری بصورت قمری بوده و سپس در دوره‌های بعد با تشخیص تغییر فصول و تعیین سال خورشیدی (۳۶۵٫۲۵ روزه) که به ازای ۱۲ ماه قمری و حدود ۱۱ روز اضافی می‌باشد سال خورشیدی به دوازده ماه قمری تقسیم می‌شده و کسر ۱۱ روز به انحای مختلف کبیسه گیری می‌شده استمی‌شده‌است. در اطوار تقویم بشری با تعیین دقیقتر فصول و تشخیص نقاط اعتدالین و انقلابین خورشید، سال به چهار فصل متمایز شده و تمام سال به ۱۲ قسمت برابر تقسیم گردید که هر قسمت یک [[برج فلکی]] نامیده می‌شود و ما به ازای یک ماه خورشیدی است.
 
متوسط هر ماه قمری هلالی ۲۹٫۵۳۰۵۹ روز بوده که با تعدیل آن بصورت عرفی و تقویمی ۲۹ یا ۳۰ روزه می‌باشد؛ و مدت زمان اقامت خورشید در هر برج فلکی زمان متفاوتی است که میانگین آن ۳۰٫۴۳۶۸۵ روز بوده که بصورت تقویمی ۲۸، ۲۹، ۳۰ یا ۳۱ روزه می‌باشد. ضمن اینکه در [[تقویم هجری خورشیدی برجی]] ۳۲ روز تقویمی نیز معمول بوده استبوده‌است.
 
متداولترین ماه‌های خورشیدی، ماه‌های هجری خورشیدی و ماه‌های میلادی می‌باشند؛ و معروفترین ماه قمری، ماه‌های هجری قمری می‌باشد. به ماه‌های هجری خورشیدی «'''''برج'''''» نیز گفته می‌شود.
خط ۲۷:
|وری
|خاکه‌لێوه
|{{وسط‌چین}}۳۱{{پایان}}
|<center>۳۱</center>
| rowspan="3" |<center>{{وسط‌چین}}'''[[بهار]]'''</center>{{پایان}}
|-
|[[اردیبهشت]]
خط ۳۴:
|غوایی
|بانه‌مه‌ڕ (گوڵان)
|{{وسط‌چین}}۳۱{{پایان}}
|<center>۳۱</center>
|-
|[[خرداد]]
خط ۴۰:
|غبر گولی
|جۆزه‌ردان
|{{وسط‌چین}}۳۱{{پایان}}
|<center>۳۱</center>
|-
|[[تیر (ماه)|تیر]]
خط ۴۶:
|چنگاش
|پووشپه‌ڕ
|{{وسط‌چین}}۳۱{{پایان}}
|<center>۳۱</center>
| rowspan="3" | '''[[تابستان]]'''
|-
خط ۵۳:
|زمری
|گه‌ڵاوێژ
|{{وسط‌چین}}۳۱{{پایان}}
|<center>۳۱</center>
|-
|[[شهریور]]
خط ۵۹:
|وژی
|خه‌رمانان
|{{وسط‌چین}}۳۱{{پایان}}
|<center>۳۱</center>
|-
|[[مهر (ماه)|مهر]]
خط ۶۵:
|تله
|ڕه‌زبه‌ر
|{{وسط‌چین}}۳۰{{پایان}}
|<center>۳۰</center>
| rowspan="3" |<center>{{وسط‌چین}}'''[[پاییز]]'''</center>{{پایان}}
|-
|[[آبان]]
خط ۷۲:
|لرم
|خه‌زه‌ڵوه‌ر (گه‌ڵاڕێزان)
|{{وسط‌چین}}۳۰{{پایان}}
|<center>۳۰</center>
|-
|[[آذر]]
خط ۷۸:
|لیندی
|سه‌رماوه‌ز
|{{وسط‌چین}}۳۰{{پایان}}
|<center>۳۰</center>
|-
|[[دی]]
خط ۸۴:
|مرغومی
|به‌فرانبار
|{{وسط‌چین}}۳۰{{پایان}}
|<center>۳۰</center>
| rowspan="3" | '''[[زمستان]]'''
|-
خط ۹۱:
|سلواغه
|ڕێبه‌ندان
|{{وسط‌چین}}۳۰{{پایان}}
|<center>۳۰</center>
|-
|[[اسفند]]
خط ۹۷:
|کب
|ڕه‌شه‌مێ
|<center>{{وسط‌چین}}۲۹ یا ۳۰</center>{{پایان}}
|-
|}
خط ۱۵۲:
{{موضوعات زمان}}
{{گاه‌شماری‌ها}}
 
 
[[رده:گاه‌شماری‌ها]]