سپندارمذ (امشاسپند): تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Fatranslator (بحث | مشارکت‌ها)
برچسب‌ها: ویرایش‌های مشکوک به خرابکاری ویرایشگر دیداری
خط ۲۰:
 
== جشن سپندارمذگان ==
جشن «'''سپندارمذگان'''» یا «'''اسفندگان'''» یکی از [[جشن‌های ایرانی|جشن‌های ایران باستان]] است که در روز [[۵ اسفند]] در [[گاهشمار خورشیدی]] برگزار می‌شود. این جشن ریشه در[[امپراتوری هخامنشیان]] دارد. [[ابوریحان بیرونی]] در [[آثارالباقیه]] آورده‌است که ایرانیان باستان، روز پنجم اسفند را روز بزرگداشت زن و زمین می‌دانستند. اگرچه منابع کهن از جمله ابوریحان این جشن را در روز پنجم اسفند در گاهشمار زرتشتی یاد کرده‌اند، اما با توجه به تغییر ساختار گاهشمار ایرانی در زمان [[خیام]] که پس از ابوریحان می‌زیست، و سی و یک روزه شدن شش ماه نخست سال در [[گاهشماری خورشیدی]]، برخی منابع ، به اشتباه تاریخ یاد شده را ۶ روز به عقب آورده‌اند که این کار نادرست است. زیرا بر پایه منابع کهن و همان‌طور که از نام آن پیداست این جشن به روز اسپند یعنی پنجمین روز ماه از ماه اسفند اشاره دارد. دکتر محمد نجاری پژوهشگر مطالعات تطبیقی زنان در هنر و ادبیات، نیز در سخنرانی خود با عنوان سوگ و سورنامه، با استناد به ابوریحان بیرونی و گردیزی، تاریخ پنج اسفند را در گاهشمار زرتشتی درست می‌داند و می‌گوید: "بنا به گفتهٔ ابوریحان اسپندارمَذ ایزد موکل بر زمین و ایزدِ پشتیبان و نگاهبان زنان شوهر دوست و پارسا و درستکار بوده و به همین مناسبت این روز، عید زنان، نامگذاری شده و مردم برای گرامیداشت زنان، به ایشان هدیه می‌دادند و بخشش می‌کردند. این عبارت را گردیزی نیز در زین الاخبار آورده‌است: از این جهت جشن را مردگیران می‌گفتند که زنان به اختیار خویش و با آزادی، شوی و مَرد زندگی خود را برمی‌گزیدند؛ بنابراین در روز پنجم ماه اسفند درگاهشمار زرتشتی جشن زنانهٔ «مَردگیران» یا «مژدگیران» که ویژه زنان نام داشته، برگزار می‌شده‌است؛ پس تاریخ درست جشن سپندارمذگان یا اسپندگان یا مردگیران یا مژدگیران، [[۵ اسفند]] در گاهشمار خورشیدی خواهد بود".
جشن «'''سپندارمذگان'''» یا «'''اسفندگان'''»، روز گرامیداشت [[زن]]ان در [[ایران باستان]] بوده و این روز به نام «'''مرد گیران'''» یا «'''مژدگیران'''» یا «'''مزدگیران'''» (=[[هدیه]] گرفتن از مردان) نیز در [[ادبیات فارسی]] به کار رفته است.
 
== پانویس ==