کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
+{{هواداران}}
FreshmanBot (بحث | مشارکت‌ها)
جز اصلاح فاصله مجازی + اصلاح نویسه با استفاده از AWB
خط ۲۲:
| زمینه فعالیت = فرهنگی
| شرکت مالک = [[وزارت آموزش و پرورش ایران]]
| محصولات = کتاب، فیلم‌های کوتاه، بلند، زنده، مستند، پویانمایی، نوار موسیقی، نمایش عروسکی، سرگرمی هایسرگرمی‌های سازنده، اسباب‌بازی و نرم‌افزارهای آموزشی رایانه‌ای
| خدمات =
| درآمد =
خط ۴۴:
'''کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان'''، [[سازمان ناسودبر]] فرهنگی و هنری است که برای پر کردن خلاء آثار و محصولات فرهنگی برای کودکان و نوجوانان<ref>[http://www.dw.com/fa-ir/کانون-پرورش-فکری-پنجاه-سالگی-یک-نهاد-متفاوت/a-18933001 کانون پرورش فکری؛ پنجاه سالگی یک نهاد متفاوت]، ''دویچه وله فارسی''</ref>، در دی‌ماه ۱۳۴۴ به ریاست [[فرح پهلوی]] <ref name="A">انتشارات دفتر مخصوص شهبانو، تهران، ۱۳۵۴، ص.۱۰۲ - ۱۰۸</ref> و مدیریت [[لیلی امیرارجمند]] فعالیت خود را آغاز کرد.<ref>[http://www.bbc.com/persian/arts/2015/06/150621_l51_kanoon_50th_anni کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان؛ پنجاه سال فعالیت فرهنگی]، ''بی‌بی‌سی فارسی''، ۳۱ خرداد ۱۳۹۴</ref>
 
کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان دارای گسترده‌ترین شبکهٔ [[کتابخانه]] های‌های کودکان و نوجوانان و نیز از برجسته‌ترین تولیدکنندگان و ناشران کتاب‌های این کودکان و نوجوانان در [[ایران]] به شماربه‌شمار می‌رود. کانون همچنین تهیه‌کنندهٔ [[فیلم]]ها و سایر فراورده‌های فرهنگی برای کودکان و نوجوانان است که پس از [[انقلاب ۱۳۵۷ ایران]]، به‌عنوان شرکت دولتی و وابسته به [[وزارت آموزش و پرورش ایران]] به فعالیت خود ادامه می‌دهد.
 
کانون، امروزه بیش از ۱۰۰۰ مرکز فرهنگی ثابت، سیار شهری، سیار روستائی و پستی در سراسر ایران و با ارایه فعالیتهایفعالیت‌های فرهنگی، هنری با مخاطبان کودک و نوجوان خود ارتباطی چهره به چهره و نزدیک برقرار می‌کند. انتشار ۱۴۰ عنوان کتاب با شمارگانی بیش از ۳ میلیون در سال، تولید هزاران دقیقه فیلم‌های کوتاه، بلند، زنده، مستند و [[پویانمایی]]، تولید ده‌ها عنوان نوار موسیقی، [[عروسک‌گردانی|نمایش عروسکی]]، سرگرمی هایسرگرمی‌های سازنده، [[اسباب‌بازی]] و نرم‌افزارهای آموزشی رایانه‌ای از آن جمله به شماربه‌شمار می‌روند.
کانون زبان ایران نیز پس از انقلاب به عنوان یکی از زیر مجموعه‌های کانون مشغول به فعالیت است که با داشتن شعبه‌های زیادی در سراسر کشور کار آموزش زبان‌های فارسی، [[زبان انگلیسی|انگلیسی]]، [[زبان آلمانی|آلمانی]]، [[زبان فرانسوی|فرانسوی]]، [[زبان اسپانیایی|اسپانیایی]] و [[زبان عربی|عربی]] را بر عهده دارد.
 
خط ۵۸:
* گشایش کتابخانه‌های سیار و پستی برای عرضه کتاب مناسب به کودکان و نوجوانان در روستاها و منطقه‌های محروم و همکاری. با سازمان‌هایی که خدمات مشابهی ارائه می‌کنند
* کمک به توسعه و ترویج ادبیات و هنر کودکان و نوجوانان از طریق تشویق نویسندگان و طراحان، هنرمندان، ناشران، و همکاری با آنها
* همکاری با همه سازمان‌های ایرانی و غیرایرانی که هدف‌های آنهاآن‌ها با اهداف کانون مشابه است<ref>{{یادکرد|فصل=|کتاب=|ناشر= |چاپ= |شهر= |کوشش= |ویرایش=دائرةالمعارف کتابداری و اطلاع‌رسانی (نسخه آزمایشی)|سال=|شابک=|نویسنده= |نویسندگان سایر بخش‌ها=|ترجمه=|صفحه= |مقاله= [http://portal.nlai.ir/daka/Wiki%20Pages/كانون%20پرورش%20فكري%20كودكان%20و%20نوجوانان.aspx] |ژورنال= |نشریه= |تاریخ= |دوره= |شماره= |شاپا=}}</ref>
 
== تاریخچه کانون و گسترش آن ==
خط ۶۴:
[[پرونده: KanunSchach.jpg|بندانگشتی|چپ|گوشه‌ای از سالن شطرنج کانون]]
 
ایجاد کانون به دنبال چاره‌اندیشی برای پرکردن هنگام فراغت گروه نوجوانان ایران و فراهم‌آوردن آموزش و سرگرمی برای آنهاآن‌ها بود. هم چنین در راستای فراگیر کردن فرهنگ کتاب‌خوانی بین کودکان و نوجوانان و با حمایت [[شرکت ملی نفت ایران]] و [[وزارت آموزش و پرورش ایران|وزارت آموزش و پروش]] راه‌اندازی شد.<ref name="A"/>
 
تا پیش از بنیان کانون پرورش فکری کودکان و نو جوانان در ایران برای ادبیات کودک و نوجوان جایی ویژه نبود و ادبیات کودک شامل داستان‌هایی بوده که از طریق قصه‌گویی شفاهی به کودکان گفته می‌شد. با تاسیستأسیس این کانون، برای نوشتن ادبیات کودک و نوجوان، از نویسندگان، روزنامه‌ها و شعرا دعوت گسترده‌ای به عمل آمد و کانون از همکاری کشورهایی چون [[فرانسه]]، [[ایالات متحده آمریکا]] و [[مجارستان]] (در زمینه نقاشی کتاب کودکان) استفاده‌های فراوان برد.
 
کانون پرورش فکری زیر نظر [[هیئت مدیره]] و مدیرعامل اداره می‌شد. سازمان کانون بدین قرار بود: امور اداری، کتابخانه‌ها، چاپ کتاب، سینما، تاتر، جشنواره فیلم کودکان و نوجوانان، پژوهش‌های فرهنگی و هنری، بایگانی فیلم، روابط عمومی و امور تدارکات و انبار.
خط ۷۹:
[[پرونده: Kanoonbooks.jpg|بندانگشتی|چپ|نمونه‌ای از کتاب‌های کانون پرورش]]
 
لیلی امیرارجمند با پایان تحصیلات در بازگشت به ایران از فرح پهلوی که دوست و همکلاس قدیمی او در [[دبیرستان رازی|مدرسه رازی تهران]] بود، تقاضا کرد موقعیتی به او داده شود که بتوانند کتابخانه‌ای برای بچه‌ها درست کند. در آن زمان پارک فرح در زمین [[جلالیه (تهران)|باغ جلالیه]] در دست ساخت بود و فرح دستور داد تا بخشی از زمین باغ در اختیار وی گذاشته شود و به این صورت ساختمان اولین کتابخانه کودک در ایران آغاز شد. هم زمان با پایان ساختمان کتابخانه پارک فرح، چندین کتابخانه دیگر در دبستان هایدبستان‌های جنوب شهر تهران برپا شد. به صورتی که هم پسرها و هم دخترهای مدارس اطراف بتوانند به آن کتابخانه‌ها دسترسی داشته باشند.<ref name="B">[http://www.bbc.com/persian/arts/2015/07/150730_l41_books_kanoon_parvaresh_interview_amirarjmand گفتگو با لیلی امیرارجمند، نخستین مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان] بی بی سیبی‌بی‌سی فارسی، ۹ مرداد ۱۳۹۴</ref>
 
کتابخانه دوم در [[باغ شاه (تهران)|باغشاه]] در انبار یک دبستان آغاز به کار کرد. کودکان با کتاب و کتابخانه‌ای که به ویژه برای آنهاآن‌ها ساخته شده بود در آغاز بیگانه بودند و رفته رفته به کتاب‌خوانی و کتابخانه خو گرفتند. تا سال ۱۳۵۷ بیش از بیست و نه کتابخانه ثابت و ده کتابخانه سیار در تهران گشوده شد که بیش از ده هزار عضو و روی هم رفته بیش از سه میلیون مراجع داشته استداشته‌است.
 
کتابخانه‌های کانون در تهران و شهرستان‌ها نه تنها جایی برای خواندن و به امانت گرفتن کتاب است بلکه جایی است که کودکان و نوجوانان می‌توانند میزان آگاهی و دانش خود را بیازمایند و نوآوری‌های خود را آزمایش کنند. کتابخانه‌های کانون برای بالا بردن آگاهی نوجوانان ایران در بخش‌های گوناگون برنامه‌های جالب دارند. برنامه‌هایی دیگر به کوشش کانون برای پرورش استعدادهای کودکان و نوجوانان همانند داستان سرایی، آشنایی به کتاب‌های نوین چاپ شده، آشنایی با شخصیت‌های علمی و هنری و تاریخی ایران و جهان، آشنایی با سرزمین‌ها و قوم هاو ملت‌ها و نژادها، نمایش فیلم، برنامه‌های گفتگو و انتقاد در زمینه‌های گوناگون و درباره کتاب‌های کتابخانه، مسابقه‌های هوش و آمادگی ذهن، مشاعره، شطرنج، برگزاری نمایشگاه‌های گوناگون، بازدیدهای گروهی، آموزش نقاشی، آموزش موسیقی و گروه کُر بچه‌ها و آموزش فیلم‌سازی گسترش داده شد.
خط ۸۷:
از سال ۱۳۵۱ مسابقه‌های موسیقی و هنرآموزان موسیقی و هم‌چنین مسابقه‌های تاتر کانون در آمفی‌تئاتر پارک نیاوران به نمایش گذاشته شد.
 
از بهار ۱۳۴۶ با آغاز کار کتابخانه کودک در [[بابل (شهر)|بابل]] کتابخانه‌های دیگری نیز در سرتاسر کشور پایه گذاریپایه‌گذاری شد. در کنار کتابخانه‌های تهران و شهرستان‌ها، پروژه ایجاد کتابخانه‌های کودک روستایی نیز آغاز شد و کتابخانه‌های سیار روستایی نیز به راه افتاد. آمار نشان می‌دهد که بیش از ۱۲۷۱ روستا از این کتابخانه‌ها بهره برده‌اند.
 
کانون از سال ۱۳۴۸ فعالیت‌های خود را در استان [[گیلان]] با بنای هشت کتابخانه شهری آغاز کرد. کتابخانه‌های کانون در شهرهای [[رشت]]، [[لاهیجان]]، [[بندر انزلی|بندر پهلوی]]، [[غازیان]]، [[رودبار]]، [[فومن]]، [[صومعه سرا]]، [[کتالم و سادات‌شهر]]، [[لشت نشا]]، [[آستانه اشرفیه]]، [[کوچصفهان]]، و [[آستارا]] گشوده شد. یک واحد پویای شهری و یک واحد پویای روستایی پنجاه دبستان و دبیرستان را در حومه رشت و شصت و پنج مدرسه را در شهر زیر پوشش داشت.
خط ۹۳:
در کتابخانه کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان گیلان در شهر رشت، بچه‌ها موسیقی سنتی کوچصفهان و لشت نشا و از روستاهای دیگر را اجرا کردند. نمایشگاه‌هایی که گویای زندگی مردم گیلان بود همواره برپا بود. در این نمایشگاه‌ها عروسک‌هایی از زنان و مردان گیلان از زن‌های [[کپورچال (بابل)|کپورچالی]] و مردان روستایی حومه رشت و مردان چانچو نیز به نمایش گذاشته شد.
 
در حال حاضر تعداد مراکز فرهنگی، هنری کانون (کتاب‌خانه‌ها) شامل مراکز ثابت، سیار شهری و روستایی و کتاب‌خانه‌های پستی به ۹۴۴ مرکز در سراسر ایران رسیده استرسیده‌است.
 
== انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان ==
{{اصلی|انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان}}
سرمایه اولیه برای شروع کار انتشارات کانون از عواید به دست آمده از ترجمه کتاب [[دخترک دریا]] ترجمه فرح پهلوی به دست آمد. درآن زمان مدیریت بخش انتشارات به [[فیروز شیروانلو]] سپرده شد که از [[مؤسسه انتشارات فرانکلین]] آمده بود. وی تحصیلاتش را در رشته جامعه‌شناسی هنر در انگلستان به پایان رسانده بود و در بازگشت به ایران به عنوان طراح و [[ویراستار]] کتاب در موسسهمؤسسه انتشارات فرانکلین مشغول به کار شد.<ref name="B"/>
 
== جشنواره‌های فیلم‌های کودکان و نوجوانان ==
خط ۱۳۱:
{{اصلی|مرکز تولید تئاتر و تئاتر عروسکی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان}}
[[مرکز تولید تئاتر و تئاتر عروسکی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان]] از سال ۱۳۵۰ آغاز به کار کرد. تئاتر برنامه‌ایی از کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان است که همواره در حال گسترش بوده و در راه پرورش ذوق و استعداد فرهنگی کودکان گام بر می‌دارد. برنامه‌های فشرده و گسترده‌ای پایه‌ریزی شده‌است تا نمایش‌هایی توسط کودکان برای کودکان به روی سن برود.
ساختار سازمانی این مرکز واقع در پارک لاله تهران اکنون دچار تغییر شده استشده‌است و مرکز تئاتر با عنوان [[مدیریت مرکز آفرینش‌های هنری و تئاتر کانون]] فعالیت می‌کند.
 
== پژوهش‌های فرهنگی و اجتماعی ==