علی تهرانی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: متن دارای ویکی‌متن نامتناظر ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
ابرابزار
خط ۲۵:
|نقش‌های برجسته=
|پیشه=
|وبگاه=
|وب‌گاه=
|منصب=
|سبک=
خط ۴۲:
[[پرونده:Atehrani.jpg|بندانگشتی|چپ|شیخ علی تهرانی پیش از انقلاب یا اوایل انقلاب]]
 
'''علی مرادخانی ارنگه'''، معروف به '''شیخ علی تهرانی''' (۴ اردیبهشت ۱۳۰۵)<ref>http://www.ali-tehrani.com</ref> از روحانیانروحانی ایرانی و شاگردان روح‌الله خمینی و شوهرخواهر [[سید علی خامنه‌ای]] است. وی نمایندهٔ مردم [[استان خراسان]] در مجلس خبرگان قانون اساسی بود. او از شاگردان روح‌الله خمینی و از مبارزان انقلابی بود که چندی پس از انقلاب از مخالفان نظام گردید و در مشهد تحت نظر بود، البته در سال ۱۳۶۳ از ایران گریخت و در زمان جنگ به عراق پناهنده شد و از تلویزیون عراق به تبلیغ ضد نظام جمهوری اسلامی پرداخت. او در سال ۱۳۷۴ به ایران بازگشت و به ۲۰ سال زندان محکوم شد ولی در سال ۱۳۸۴ آزاد شد. او شوهرخواهر [[سید علی خامنه‌ای]] است.
 
شیخ علی تهرانی در چهارم اردیبهشت ماه سال ۱۳۰۵، برابر دوازدهم شوال ۱۳۴۴ قمری و مصادف با بیست و پنجم آوریل ۱۹۲۶میلادی، در تهران به دنیا آمد.<ref name="asre-nou.net">http://www.asre-nou.net/php/view.php?objnr=27514</ref> او در نوجوانی پس از فراگرفتن مقدماتِ متون حوزوی در حوزه علمیه قم، در کنار [[سید مصطفی مصطفوی خمینی]] و… به تحصیل و فراگیری دروس خارجِ فقه و اصول از محضر آیت‌الله بروجردی و آیت‌الله خمینی پرداخت.<ref name="asre-nou.net" />
 
وی روحانی و نویسنده و خطیب [[ایرانی‌ها|ایرانی]] است. او نماینده [[استان خراسان]] در [[مجلس خبرگان قانون اساسی]]، و از شاگردان [[آیت‌الله بروجردی]] و [[آیت‌الله خمینی]] بود که در دوران پیش از [[انقلاب]]، به مبارزه با حکومت [[دودمان پهلوی|پهلوی]] پرداخت و در این راه بارها به [[زندان]] افتاد و تبعید شد. او دارای درجه [[اجتهاد]] بود.<ref>http://www.majlesekhobregan.ir/index.php?option=com_content&task=view&id=645&Itemid=44</ref><ref name=ToolAutoGenRef1>[http://www.rahesabz.net/story/8196/ جنبش راه سبز - علی تهرانی و رفع یک شبهه<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref>
 
وی پس از پیروزی انقلاب و در ادامه زندگی سیاسی خود و پس از تحمل ماه‌ها زندان در مشهد، سرانجام در نیمهٔ دوم فروردین ماه ۱۳۶۳، در شرایطی خاص موفق شد که از حصر خانگی خارج شود و سپس مخفیانه به عراق گریخت و در آنجا سالهای طولانی در رادیو و تلویزیون فارسی زبانفارسی‌زبان بغداد، به تبلیغ علیه نظام جمهوری اسلامی و زمامداران آن پرداخت. بعد از فرار تهرانی، [[هاشمی رفسنجانی]]، در خاطرات ۲۰ فروردین ۱۳۶۳ نیز به پناهندگی شیخ علی تهرانی و تبلیغ وی از صداوسیمای عراق بر ضد نظام جمهوری اسلامی اشاره شده‌است.<ref>هاشمی، محسن، (به اهتمام)، 1385، به سوی سرنوشت: کارنامه و خاطرات سال 1363، تهران، دفتر نشر معارف انقلاب، چاپ اول، ص66</ref> او در سال ۱۳۷۴ به ایران بازگشت و به ۲۰ سال زندان محکوم شد ولی در سال ۱۳۸۴ آزاد شد.
 
== زندگی شخصی ==
خط ۵۵:
 
== فعالیت‌های پیش از انقلاب ایران ==
با اوج‌گیری تظاهرات، شیخ علی تهرانی از فعالان سیاسی [[مشهد]] به شماربه‌شمار می‌آمد و در مجامع انقلابی حضوری فعال داشت. در همان زمان، گهگاه در مجالس انقلابی [[تهران]] نیز از شیخ علی تهرانی دعوت می‌شد. [[محمد مفتح]] نیز برای سخنرانی در [[مسجد قبا (تهران)|مسجد قبا]] از او دعوت کرد که وی را پس از دو شب سخنرانی او را دستگیر و سپس تبعید نمودند.
وی از جمله کسانی بود که بخاطر مبارزاتش علیه حکومت پهلوی، دستگیر و به مناطق دوردست و بد آب و هوا تبعید شده و زندانی شده بود. تهرانی در [[فروردین]] ۱۳۵۷ در [[سیرجان]] در تبعید به سر می‌برد. پس از آن، همراه [[سید علی‌محمد دستغیب]]، [[مرتضی فهیم کرمانی]] و [[سیدمحمد احمدی]]، به [[سقز]] تبعید شد.
 
== سال‌های اول پس از انقلاب ==
بلافاصله پس از پیروزی [[انقلاب ۵۷]]، ریاست [[دادگاه انقلاب]] مشهد و مدتی هم ریاست دادگاه انقلاب [[اهواز]] به شیخ علی تهرانی سپرده شد. در سال ۱۳۵۸ از مشهد داوطلب [[مجلس خبرگان قانون اساسی]] شد که به عنوان نفر هفتم از [[خراسان]] انتخاب شده و به خبرگان راه یافت و در مجلس خبرگان در کمیسیون مالی و اقتصادی حضور داشت.
وی در تاریخ 1358۱۳۵۸/10۱۰/25۲۵ طی نامه‌ای به رهبر انقلاب در خصوص افغانی بودن [[جلال الدین فارسی]] یکی از کاندیداهای اولین دوره ریاست جمهوری تذکر دادو به انتصاب [[سیدعلی خامنه‌ای]] به امامت جمعه تهران شدیداً اعتراض نمود. {{مدرک}}
 
=== اعتراض به محاکمه امیر انتظام ===
وی در تاریخ ۱۵ [[فروردین]] ۱۳۶۰ در نامه‌ای خطاب به رئیس جمهوررئیس‌جمهور وقت - [[بنی صدر]]- نسبت به روند دادگاه و محاکمه [[عباس امیرانتظام]] و متهم کردن وی به جاسوسی برای [[سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا]] اعتراض کرده و خواستار دخالت [[بنی صدر]] درروند محاکمه شد.<ref>[http://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9B03E3DF1E39F936A35757C0A967948260 Iranian Jurist Questions Legality Of Ex-Deputy Premier's Spy Trial - New York Times<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref>
 
== گرایش به سازمان مجاهدین خلق ==
شیخ علی تهرانی رابطه تشکیلاتی و سازمانی با [[سازمان مجاهدین خلق ایران]] در هیچ مقطعی نداشت؛ چه در درون و چه در برون کشور.
تهرانی از اواخر سال ۱۳۵۸ به این سو به تدریج به سمت هواداری از جریان‌های مخالف کشیده شد و تقریباً مواضع مشترکی با [[حسن لاهوتی اشکوری|لاهوتی]] داشت. با جدا شدن صفوف جناح‌های حاکمیت، پیش از ۳۰ خرداد ۱۳۶۰ وی متمایل به بنی‌صدر (رئیس جمهوررئیس‌جمهور وقت) شد. وی در اردیبهشت و خرداد سال ۶۰ مقالات خود را در مطبوعات اپوزیسیون به خصوص نشریه مجاهد به چاپ می‌رساند که در پاره‌ای از این مقالات به انتقاد از رهبران [[حزب جمهوری اسلامی]] و آیت‌الله خمینی پرداخت.
 
یکی از تندترین مصاحبه‌های وی که در آن به حمایت از برخی از هواداران [[سازمان مجاهدین خلق]] تحت عنوان «انجمن معلمان مسلمان» پرداخت در اوایل خرداد ۵۹ پس از حمله به [[دانشگاه فردوسی مشهد]] و دفاتر سازمان مجاهدین خلق ایران بود که در مشهد اتفاق افتاد و در نشریات کیهان و مجاهد انتشار یافت که حاوی نظرات تند وی دربارهٔ برخی از رهبران حزب جمهوری اسلامی و شخص آیت‌الله خمینی بود.<ref>[http://www.iranianuk.com/article.php?id=17410 ابهام در وضعیت شیخ علی تهرانی]، برداشت شده در ۱۰ مرداد ۱۳۸۸.</ref>
 
== پناهندگی به عراق ==
شیخ علی تهرانی در [[فروردین]] ۱۳۶۳، مخفیانه به [[عراق]] رفت و در آنجا برای سال‌های طولانی در رادیوی فارسی زبانفارسی‌زبان [[بغداد]]، مشغول به تبلیغات برضد جمهوری اسلامی بود.{{مدرک}}
 
=== پیوستن همسر و فرزندان ===
۱۲ اردیبهشت ۱۳۶۴، [[سیده بدری خامنه‌ای]] (تنها خواهر تنی [[علی خامنه‌ای]] رئیس جمهوررئیس‌جمهور وقت و رهبر فعلی ایران) در یک [[کنفرانس مطبوعاتی]] در [[بغداد]] حضور یافت. وی در این کنفرانس گفت که به همراه ۳ دختر و ۲ پسرش برای پیوستن به پدرشان مخفیانه به [[عراق]] آمده‌است و فاقد [[گذرنامه]] هستند. او افزود که علی خامنه‌ای کمک به وی را رد کرده‌است.<ref>[http://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9E0CE2DC173BF930A35756C0A963948260 THE WORLD; Sister of Iran's President Flees to Husband in Iraq - New York Times<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref>
 
=== شیخ علی تهرانی در خاطرات هاشمی رفسنجانی ===
هاشمی رفسنجانی، [[رئیس مجلس شورای اسلامی]] در آن شرایط زمانی در رابطه با زندانی شدن شیخ علی تهرانی می‌گوید: «... آقای (مهدی) بازرگان، برای آقای شیخ علی تهرانی ـ که در مشهد بازداشت شده کمک می‌خواست…»<ref>هاشمی، یاسر، (به اهتمام) 1378، عبور از بحران: کارنامه و خاطرات 1360 هاشمی رفسنجانی، تهران، دفتر نشر معارف انقلاب، چاپ اول، ص219</ref> و آقای هاشمی رفسنجانی چند ماه بعد هم گفت: «... بازداشت شیخ علی تهرانی مطرح شد. ایشان اعتراف کرده که اشتباه کرده و بُریده است و حاضر به مصاحبه شده، ولی هنوز می‌خواهد دو پهلو صحبت کند…».<ref>هاشمی، یاسر، (به اهتمام) 1378، عبور از بحران: کارنامه و خاطرات 1360 هاشمی رفسنجانی، تهران، دفتر نشر معارف انقلاب، چاپ اول، صص 345و 346</ref> تهرانی در حصر خانگی در تنگنا قرار گرفت و محدودیت‌های خاصی برایش در نظر گرفته بودند. سرانجام ایشان در نیمهٔ دوم فروردین ماه ۱۳۶۳، در شرایطی خاص موفق شد که از حصر خانگی خارج شود و مخفیانه به عراق برود؛ و در آنجا سالهای طولانی در رادیو و تلویزیون فارسی زبانفارسی‌زبان بغداد، به تبلیغ علیه نظام جمهوری اسلامی و زمامداران آن بپردازد. بعد از فرار تهرانی، [[هاشمی رفسنجانی]]، در خاطرات ۲۰ فروردین ۱۳۶۳ خود در این رابطه می‌گوید: «... گزارش‌ها را آوردند، خواندم. آقا شیخ علی تهرانی ـ که در مشهد تحت نظر بوده ـ فرار کرده و به عراق پناهنده شده استشده‌است. وی از طریق رادیو و تلویزیون عراق، علیه انقلاب اسلامی صحبت می‌کند و دشمنان قضیه را بزرگ می‌کنند؛ شاگرد امام و شوهر خواهر رئیس جمهوررئیس‌جمهور و… است.»<ref>هاشمی، محسن، (به اهتمام)، 1385، به سوی سرنوشت: کارنامه و خاطرات سال 1363، تهران، دفتر نشر معارف انقلاب، چاپ اول، ص62</ref>
[[هاشمی رفسنجانی]] در کتاب خاطراتش در سال ۱۳۶۳ آورده استآورده‌است: <blockquote>وی در تابستان سال ۱۳۶۳ پس از فرار از کشور، در مصاحبه‌ای با هفته‌نامهٔ [[آلمان|آلمانی]] [[اشپیگل]] گفت: «آقای رفسنجانی به من گفته‌است که اگر ما عراق را به دست آوریم، دو کشور ما به صورت یک کشور و آن هم بزرگ‌ترین صادرکننده [[نفت]]، درخواهد آمد. ما جمعاً شصت میلیون جمعیت خواهیم بود و قدرت عظیمی در اقتصاد جهانی خواهیم داشت».</blockquote>
 
== بازگشت به ایران و وضعیت فعلی ==
شیخ علی تهرانی در روزهای آغازین سال ۱۳۷۴، و ۷سال پس از آتش‌بس میان ایران عراق و ۶ سال پس از وفات آیت‌الله خمینی به دلایلی خواستار بازگشت به ایران شد. پس از عزیمت خانواده به ایران، در خرداد ماه همین سال در یکی از پاسگاه‌های مرزی ایران خودش را به نیروهای ایرانی تسلیم می‌کند. او را دستگیر و در یکی از زندانهای سازمان اطلاعات در شرایط بسیار بدی حبس می‌کنند. پس از بازجویی‌های طولانی، در [[دادگاه ویژه روحانیت]] محاکمه و به ۲۰ سال حبس محکوم می‌شود و تا سال ۱۳۸۴ در حبس بسر می‌برد. چهار سال آخر حبس خود را در زندان اوین می‌گذراند. شیخ علی تهرانی چندین بار در زندان اعتصاب غذا می‌نماید که آخرین آنها ۲۷ روز طول می‌کشد و موجب عوارض ریوی و قلبی و بستری شدن می‌شود.<ref>این چند سطر از مقاله «شیخ علی تهرانی و رفع یک شبهه» نوشتهٔ جناب آقای حسن یوسفی اشکوری استفاده شده استشده‌است.</ref> و چند سالی (چهار سال) در بند عمومی ۳۲۵ ویژه روحانیت زندان اوین به سر می‌برد؛ که در این شرایط در تیر ماه ۱۳۷۹، روزنامه بهار [اصلاح طلب]مدعی خودکشی ایشان در زندان شد. بعد از انتشار این خبر بانو فریده تهرانی[مرادخانی] دختر ایشان با ارسال جوابیه‌ای به این روزنامه[بهار] اعلام کرد:
«... پس از شنیدن خبرهای ضد و نقیض، جویای احوال آقای تهرانی از دادسرای ویژه روحانیت قم شدیم. گفتند که مسمومیت جزیی برایشان به وجود آمده استآمده‌است که به بیمارستان منتقل شدند و پس از بهبود دو باره به زندان باز گردانیده و در حال حاضر حالشان خوب است. روز پنجشنبه دوم تیر ماه دو باره جویای احوال ایشان شدیم. در ابتدا پاسخ درستی به ما ندادند و فقط گفتند که ایشان در بیمارستان می‌باشند، پس از جستجوی فراوان، متوجه شدیم که ایشان دچار سکته قلبی شده و در CCU بستری شده و در وضعیت جسمی نگران کننده‌ای به سر می‌برد…
 
عصر روز شنبه، بالاخره ایشان را در همین وضعیت خطرناک به زندان اوین منتقل نمودند. همزمان دکتر محمود مرادخانی (تهرانی) فرزند آقای تهرانی در پاریس نیز ضمن تکذیب خودکشی پدرش مدعی شکنجه پدرش شد.
سرانجام پس از گذشت بیش از ۹ سال زندان، کم‌کم مرخصی‌های تهرانی از زندان اوین آغاز شد و به تدریج مرخصی‌های ایشان طولانی‌تر شد و در آخر غالباً در خارج از زندان به سر می‌برد و سرانجام آزاد شد و در حال حاضر هم، در تهران در کنار همسر و فرزندانش زندگی می‌کند.<ref name=ToolAutoGenRef1 /><ref name="ReferenceA" />
 
در دی ۱۳۹۵، گفتگویی از فردی به نام «شیخ علی خراسانی» در ویژه نامه همایشی برگزار شده در قم به نام «آیین نکوداشت مرحوم آیت‌الله العظمی میلانی» که آیت‌الله خمینی را فردی سازشکار با ساواک معرفی می‌کرد اعتراض حامیان وی را برانگیخت.<ref>{{یادکرد وب | عنوان=نسخه چاپی - موج جدید تخریب سازمان یافته علیه امام خمینی (ره) اینبار از دل حوزه علمیه قم | وب‌گاهوبگاه=خبرنامه دانشجویان ایران &#124; صفحه نخست | تاریخ=1979-07-21 | سال=1979 | پیوند=http://iusnews.ir/fa/print/221645/ | کد زبان=fa | تاریخ بازبینی=2017-01-15}}</ref> [[سید حمید روحانی]] خبر داد این شخص همان شیخ علی تهرانی است و از ارائه چنین گفتگویی در این همایش که با حضور حسین فریدون دستیار رئیس جمهوررئیس‌جمهور ایران برگزار شده بود انتقاد کرد.<ref>{{یادکرد وب | عنوان=شیخ علی تهرانی و موضوع تعهد آیت‌الله خمینی به ساواک | وب‌گاهوبگاه=رادیو زمانه &#124; رادیو و وب‌سایت مستقل برای عرضه اخبار، گزارش، گفتگو و تحلیل | تاریخ=2017-01-15 | سال=2017 | پیوند=https://www.radiozamaneh.com/318130 | کد زبان=fa | تاریخ بازبینی=2017-01-15}}</ref>
 
== آثار و تألیفات شیخ علی تهرانی ==
خط ۱۱۸:
 
الف ـ نوشته‌هایی که هنگام حمله به منزل غارت شده‌اند و خبری از آن در دست نیست:
# قواعد الاستنباط (یک دوره اصول فقه به زبان عربی)
 
۱-# قواعدسه الاستنباطهزار (یکصفحه دورهتقریرات اصولاز فقهدرسهای قم، نجف و مشهد (به زبان عربی){{سخ}}
۳-# چهارده مقاله{{سخ}}
۲- سه هزار صفحه تقریرات از درسهای قم، نجف و مشهد (به زبان عربی){{سخ}}
۴-# پانصد صفحه در قضاوت میان اختلافات ابن رشد با ابن سینا{{سخ}}
۳- چهارده مقاله{{سخ}}
۵-# رساله‌ای در شش جهت حرکت
۴- پانصد صفحه در قضاوت میان اختلافات ابن رشد با ابن سینا{{سخ}}
۵- رساله‌ای در شش جهت حرکت
 
ب – نوشتارهای زمان حصر خانگی و حبس قبل و بعد از اقامت در عراق (۱۳۶۰ تا ۱۳۸۴):
 
۱- تفسیر قرآن در سه جلد (تألیف د ر زمان حصر خانگی در مشهد){{سخ}}
۲- شرح نهج البلاغه در سه جلد (تألیف در [[زندان وکیل آباد مشهد]] سال ۱۳۶۰){{سخ}}
۳-# رساله توضیح المسائل{{سخ}}
۴-# تشریح خیر انسانی و شر انسانی (تألیف درنجف){{سخ}}
۵- دائره ملکوتی در دو قوس نزولی و صعود وجود (تألیف در زندان وزارت اطلاعت تهران ۱۳۷۴){{سخ}}
۶- شجره نوریه یا شرح شجره‌ای که آدم از آن خورد{{سخ}}
سطر ۱۳۶ ⟵ ۱۳۴:
 
ج – نوشتارهای چاپ و منتشر نشده از سال ۱۳۸۴ به بعد:
# شرح مصباح الهدایه فی النبوه و الولایه (به فارسی)
 
۱-# شرح مصباحتائیه الهدایه[[ابن فی النبوه و الولایهفارض]] (به فارسی){{سخ}}
۲-# شرح تائیههدایه الحکمه [[ابن فارض]]اثیر (به فارسی){{سخ}}
۳-# شرح هدایهاسرار الحکمهالصلوه ابنمرحوم اثیر[[میرزا جواد آقا ملکی تبریزی]] (به فارسی){{سخ}}
۴-# شرح اسرارتمهید الصلوهالقواعد مرحومابن [[میرزاترکه جواد آقا ملکی تبریزی]] (به فارسی){{سخ}}
۶-# جلد چهارم فلسفه شناخت در اثبات نبوت عامه و خاصه{{سخ}}
۵- شرح تمهید القواعد ابن ترکه به فارسی{{سخ}}
۷-# بیان طریق تصوف بطور فشرده از ابن عربی با شرح آن{{سخ}}
۶- جلد چهارم فلسفه شناخت در اثبات نبوت عامه و خاصه{{سخ}}
۸-# معاد انسان به سبک عرفانی{{سخ}}
۷- بیان طریق تصوف بطور فشرده از ابن عربی با شرح آن{{سخ}}
۹-# رساله‌ای در بیان قول حق در علم باریتعالی{{سخ}}
۸- معاد انسان به سبک عرفانی{{سخ}}
۱۰-# نگهبان صفات عارفان (شرح التحصین فی صفات العارفینِ ابن فهد حلّی){{سخ}}
۹- رساله‌ای در بیان قول حق در علم باریتعالی{{سخ}}
۱۱-# شرح انواع وجود رابط{{سخ}}
۱۰- نگهبان صفات عارفان (شرح التحصین فی صفات العارفینِ ابن فهد حلّی){{سخ}}
# رساله‌ای در پاسخ به اشکالی که محدثان بر اراده حق تعالی نموده‌اند
۱۱- شرح انواع وجود رابط{{سخ}}
۱۲-# رساله‌ای در پاسخکیفیت بهوجود اشکالیطبعیات که محدثان بر اراده حقدر تعالیمصداق نموده‌اند{{سخ}}خارجی
۱۳-# رساله‌ای در کیفیتتعریف وجودموضوع طبعیاتعلم درو اشکالهایی که بر تعریف مصداقمشهور خارجی{{سخ}}شده‌است
# شرح منطق منظومه حاجی سبزواری
۱۴- رساله‌ای در تعریف موضوع علم و اشکالهایی که بر تعریف مشهور شده است{{سخ}}
۱۵-# شرح منطق منظومهاشارات حاجیبوعلی سبزواریسینا{{سخ}}
۱۶- شرح منطق اشارات بوعلی سینا{{سخ}}
۱۷- خاطرات از تولد تا اواخر بودن در زندان -سال ۱۳۸۳
 
سطر ۱۶۱ ⟵ ۱۵۸:
 
{{ترتیب‌پیش‌فرض:تهرانی، علی}}
 
[[رده:اهالی تهران]]
[[رده:روحانیان شیعه اهل ایران|تهرانی، علی]]