ویکی‌پدیا

درهم‌تنیدگی زیستی: تفاوت میان نسخه‌ها

نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
→ تفاوت قدیمی‌ترتفاوت جدیدتر ←
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
دیداریویکی‌متن
جز ربات: حذف پیوندهای میان‌ویکی که در ویکی‌داده موجود است
خط ۱:
[[پرونده:Biocomplexity spiral.jpg|بندانگشتی|250px|LEFT|زیست‌پیچیدگی مارپیچی]]
'''زیست‌پیچیدگی''' مطالعه ساختارهای پیچیده و رفتار این ساختارها است. رفتار ساختارهای پیچیده، برآمده از برهم‌کنش‌های غیرخطی عوامل فعال سامانه‌ها است.است؛ و دامنه‌یدامنهٔ این برهم‌کنش‌های متقابل، می‌تواند در مقیاس مولکولی تا سلولی و تا ارگانیسم‌ها را دربر گیرد. زیست‌پیچیدگی یک پدیده‌یپدیدهٔ مارپیچی است، شاید از این روی که بین حوزه، فیزیکی، زیستی، شیمیایی و .. اجتماعی مرزی نمی‌توان قائل شد.
{{سخ}}تقریباً هر سامانه‌زیستی، نمایانگر یک سامانه پیچیده است. اما سامانه‌های پیچیده در کلیتِ خود که در [[ظهوریافتگی]]، بروز پیدا می‌کند، ویژگی‌هایی دارد که، مجموع تک تک اجزای آن سامانه، فاقد آن ویژگی‌ها می‌باشد. این واژه در سال ۲۰۰۰ توسط [[بنیاد ملی علوم]] ایالات متحده امریکاآمریکا تعریف شده است.
 
== تعریف ==
موسسهمؤسسه زیست‌پیچیدگیِ دانشگاه ایندیانا چنین تعریفی را ارائه می‌دهد؛ زیست‌پیچیدگی یک [[فلسفه]] و [[روش‌شناسی]] است. زیست‌پیچیدگیِ مُهرِ زندگی را بر خود دارد. زیست‌پیچیدگی، ظهور خودسازمان‌یابی رفتارهای پیچیده‌یپیچیدهٔ عوامل ساده است. تمرکز این رشته بر رویِ مطالعه شبکه‌های برهم‌کنش‌های و یافتن قوانیی حاکم بر این شبکه‌ها می‌باشد. برای حل معادله زندگی:
هنگامی که مولکول‌ها، سلول‌ها و ارگانیسم‌ها برهم کنش دارند واریاسیون‌های بی پایان ظهور می‌یابند و ساختارهای پیچیده بیشتری توسط عوامل ساده بوجود می‌آید. برای یک ضربان قلب، الکتریسیته، شیمی، زیست‌شناسی و فیزیک گرد هم می‌آیند.<ref>http://biocomplexity.indiana.edu/institute/biocomplexity.php</ref>
 
[[نیگل گلدنفلد]] فیزیکدان معاصر می‌گوید، پیچیدگی از جایی شروع می‌شود که [[علیت]] و بحث رابطه‌یرابطهٔ علت و معلول، در شرح آنچه روی داده است، ناتوان می‌ماند. در زیست‌پیچیدگی نمی‌توان دلیل پدیده‌ها را با علت و معلول (یعنی تنها با دو وضعیت) توضیح داد و تنها یک دلیل نهایی پیدا کرد .<ref>https://motamem.org/</ref>
 
== نمونه‌ها ==
نمونه‌های کلاسیکِ زیست‌پیچیدگی، عبارتند از [[موتور مولکولی]] در طول مدت [[رونویسی (ژنتیک)]]،
شبکه‌های ژنتیک و متابولیک درون سلولی، برهم‌کنشِ رشته‌های [[چارچوب یاخته]]، تمایز و سازمان‌یابی حرکت سلولی در طول بالشِ جنینی و کارکرد شبکه‌های نورون‌ها که مغز را می‌سازد.
 
این واژه دلالت دارد بر پیچیدگیِ رفتاری‌ِرفتاریِ برهم‌کنش‌های زیستی، اجتماعی، شیمیایی و فیزیکی‌ِفیزیکیِ ارگانیسم‌های زنده با [[محیط‌زیست]]. مفاهیمِ [[تنوع زیستی]] و [[بوم‌شناسی]]، زیرمجموعه‌ای از زیست‌پیچیدگی هستند.
 
== آخرین تحقیقات ==
* نیکلاس{{انگلیسی|Niklas}} و اِنکی{{انگلیسی|Enquist}} در سال ۲۰۰۱ تحقیقی در زمینه زیست‌پیچیدگی انجام دادند. بررسی رابطه بین تولید سالانه [[زیست‌توده]] و اندازه بزرگی گیاهان.
* پاسگال و همکاران در سال ۲۰۰۰ روی ارتباط شیوع وبا در بنگلادش، با گرم شدن اقیانوس آرام و پدیده ال‌نینو کار کردند. تحقیق‌های دیگری نیز انجام شده است.<ref>https://academic.oup.com/bioscience/article/51/12/1018/223977</ref>
* بنیاد ملی علوم در سال ۲۰۰۱ بر روی کارکرد برهم‌کنش‌های داخلی‌ِداخلیِ میکروارگانیسم‌ها با سامانه‌های زیستی، شیمیایی، زمین‌شناسی، فیزیک و اجتماعی تحقیقی را انجام داد.<ref>http://www.nsf.gov/pubs/1999/nsf9960/nsf9960.htm</ref>
 
== جستارهای وابسته ==
خط ۴۷:
<ref>{{یادکرد ویکی|عنوان = Biocomplexity|پیوند =//en.wikipedia.org/w/index.php?title=Special:CiteThisPage&page=Biocomplexity&id=791501207|زبان = انگلیسی| بازیابی = ۲۲ ژانویه ۲۰۱۸}}</ref>
{{پانویس}}
 
[[رده:اصطلاحات بوم‌شناسی]]
[[رده:پیچیدگی]]
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/wiki/درهم‌تنیدگی_زیستی»