'''خرس سیاه آسیایی''' ('''خرس سیاه تبتی'''، '''خرس ماه''' یا '''خرس یقهدار''') [[گونه (زیستشناسی)|گونه]]ای [[خرس]] در اندازه متوسط است که روی قفسهٔ سینهاش لکه سفیدی به علامت [[V]] نقش بستهاست. این خرس بهخوبی برای زندگی بر روی درخت انطباق یافته و در مناطق وسیعی از [[جنوب آسیا]]، شمال شرق [[چین]]، خاور دور [[روسیه]] و [[ژاپن]] میزید. [[آییوسیان]] این حیوان را در فهرست گونههای در خطر انقراض و در ردهٔ آسیبپذیر قرار دادهاست که بیشتر بهدلیل [[جنگلزدایی]] و شکار این حیوان برای استفاده از برخی اعضای بدن اوست. خرس سیاه شباهت [[ریختشناسی|ریختشناسانه]] بسیار زیادی با خرسهای ما قبل تاریخ دارد و برخی دانشمندان وی را نیای دیگر گونههای امروزین خرس میدانند. خرس سیاه هرچند بیشتر [[گیاهخوار]] است اما رفتاری پرخاشگرانه نسبت به [[انسان]] دارد و حملهٔ بدون هشدار این حیوان به آدمی بارها گزارش شدهاست.
خرس سیاه آسیایی شبگرد است و بر خلاف دیگر همنوعان خود خواب زمستانی ندارد. عمر آن حدود ۲۵ است و ۱۲۰ تا ۱۸۰ سانتی مترسانتیمتر طول و ۵۰ تا ۱۷۰ کیلوگرم وزن دارد و علاوه بر مواد گیاهی، از حیوانات و حشرات، مهره داران کوچک، نوزاد پستانداران و گاهی اوقات دام اهلی تغذیه میکند. این خرس معمولاً در اواخر تابستان جفت گیریجفتگیری میکند و پس از حدود هفت ماه دو توله میزاید.<ref name="nikshahr2458">[http://nikshahr.com/post/2458 خرس سیاه بلوچی (مم یا هرس) خواب زمستانی ندارد] پایگاه اطلاع رسانی شهرستان نیکشهر</ref>
== زیستگاه آن در ایران ==
کوهستانهای [[شهرستان نیکشهر]] در جنوب [[سیستان و بلوچستان]] (ایران) یکی از زیستگاههای اصلی این خرس محسوب میشود و رویشگاههای پراکنده درختچه داز و زیتون واقع در بلوچستان شامل مناطق کوهستانی مهرستان، نیک شهر، قصرقند، لاشار، آهوران و رشته کوه بیرک از مهم ترینمهمترین مناطق زندگی خرس سیاه بلوچی است. این خرس در گویش مردم بلوچ با نامهای «مَم» و «هرس» شناخته میشود.<ref name="nikshahr2458">[http://nikshahr.com/post/2458 خرس سیاه بلوچی (مم یا هرس) خواب زمستانی ندارد] پایگاه اطلاع رسانی شهرستان نیکشهر</ref>
شهرستان رودان در استان هرمزگان یکی از مهممهمترین ترین زیستگاه هایزیستگاههای این گونه ارزشمند در کشور است. در چند سال اخیر تعداد مشاهدات مستقیم، دیده شدن نمایه هایی مانند رد پا و مدفوع و گزارش هایگزارشهای مردمی از خرس سیاه آسیایی و پلنگ در شهرستان افزایش مستمری داشته استداشتهاست. بر اساس بررسی هایبررسیهای به عمل آمده به نظر می رسد این امر بیش از آن که حاصل افزایش تعارض میان انسان و این دو جانور ارزشمند باشد، نتیجه افزایش جمعیت به علت بهبود شرایط زیستی آن هاآنها است.
کاهش چشمگیر بارندگی هابارندگیها از سال ۱۳۷۶ به بعد، در حالی که تصور می شودمیشود بایستی شرایط زیست جانوران را بحرانی تر کند، در برخی مناطق به احیای زیستگاه هایزیستگاههای خرس سیاه کمک کرده استکردهاست.
مناطق کوهستانی به دلیل عدم توانایی جذب آب فراوان در سفره هایسفرههای زیر زمینی خود، در برابر خشکسالی بسیار آسیب پذیرتر نشان داده و اکثر چاه هاچاهها خشک شده و بسیاری باغ هاباغها از بین رفته اندرفتهاند. این امر باعث تسریع در مهاجرت روستاییان شده استشدهاست به گونه ایگونهای که بیش از ۹۰ درصد ساکنان این مناطق دور افتاده، در ۱۰ سال اخیر به روستاهای دیگر و شهر هاشهرها مهاجرت کرده اندکردهاند. راه هایراههای روستایی متروکه شده و درخت هایدرختهای خرما که دارای سازگاری بیشتری در برابر بی آبی هستند باقیمانده اندباقیماندهاند. به این ترتیب زیستگاه هازیستگاهها پیوستگی خود را بار دیگر به دست آورده غذای کافی نیز در دسترس خرس سیاه قرار گرفته استگرفتهاست.
علاوه بر این افزایش نسبی بارندگی هابارندگیها در چند سال اخیر، بهبود عملکرد محیط بانان و گشت و کنترل هایکنترلهای منظم و مستمر، آگاه سازی جوامع محلی، بهبود فرهنگ محیط زیستی مردم و حساس شدن نسبت به وضعیت گونه هایگونههای جانوری، به افزایش جمعیت و کاهش تلفات کمک شایانی کرده استکردهاست.
در حال حاضر تقریباً در تمامی مناطق کوهستانی شهرستان حضور خرس سیاه اثبات شده استشدهاست. در دو هفته اخیر(۳۰ دی ۱۳۹۲)، دو قلاده توله خرس در روستای برنطین، رد پای یک قلاده خرس سیاه در روستای فاریاب و یک قلاده در روستای بادافشان دیده شده استشدهاست.<ref name="روح الله احمدی">[http://rudandoe.persianblog.ir/post/50 افزایش جمعیت خرس سیاه و پلنگ در شهرستان رودان] اداره حفاظت محیط زیست شهرستان رودان</ref>
خرس سیاه آسیایی هم اکنون در فهرست سرخ اتحادیه جهانی حفاظت (IUCN RED LIST) در طبقه در آستانه انقراض (CR) قرار دارد و هیچ آمار مشخصی از تعداد اندک باقیمانده جمعیت این گونه در کشور در دست نیست.