'''نَخُست‌وزیر''' یا '''صَدر اَعظَم''' رئیس [[هیئت وزیران]] است. در کشورهای [[مشروطه پادشاهی]] و بیشتر کشورهای دارای حکومت [[جمهوری]] (جمهوری‌های پارلمانی و نیمه‌ریاستی) این مقام وجود دارد. اما در برخی از انواع حکومت جمهوری ([[جمهوری ریاستی]]) این مقام وجود ندارد و [[رئیس جمهوررئیس‌جمهور]] رئیس هیئت وزیران است.
== در ایران ==
این مقام را در گذشته در [[ایران]] '''وزیر'''، '''صدر اعظم''' و '''رئیس‌الوزرا''' می‌گفتند. در دورهٔ قاجار تا پیش از انقلاب مشروطه (۱۲۱۰–۱۳۱۳ هه. ق) در هیئت دولت، «صدراعظم» به جای عنوان اعتمادالدوله به کار گرفته می‌شد. عزل و نصب صدراعظم منحصراً به تصمیم شاه و عزل و نصب سایر وزرا به حکم شاه و تعیین صدراعظم بود. اجرای اوامر شاه و اداره کل امور دولت برعهده نه وزارتخانه قرار داشت که وزرا زیرنظر شخص صدراعظم انجام وظیفه می‌کردند. بعد از انقلاب مشروطه و تصویب قانون اساسی و متمم آن (۱۳۱۳–۱۳۴۴ هه. ق)، رئیس‌الوزرا یا همان نخست وزیرنخست‌وزیر جای صدراعظم را گرفت.<ref>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی=تنکابنی |نام=حمید |کتاب=درآمدی بر دیوان‌سالاری در ایران | ناشر=انتشارات علمی و فرهنگی |سال=۱۳۸۳}}</ref>
در [[نظام جمهوری اسلامی ایران]] پنج نفر به نخست‌وزیری رسیدند؛ [[مهدی بازرگان]]، [[محمدعلی رجایی]]، [[محمدجواد باهنر]]، [[محمدرضا مهدوی کنی]] و نهایتاً [[میرحسین موسوی]]، ولی با بازنگری قانون اساسی در سال ۱۳۶۸ خورشیدی این مقام حذف شد و پس از آن رئیس جمهوریرئیس‌جمهوری بالاترین مقام اجرائی و رئیس هیئت وزیران شد. واپسین نخست وزیرنخست‌وزیر تاریخ ایران [[میرحسین موسوی]] بود.
اولین نخست‌وزیر پس از مشروطیت ایران [[نصرالله مشیرالدوله]] بود که در ۱۴ مرداد ۱۲۸۵ هم‌زمان با فرمان مشروطیت به مقام نخست وزیرینخست‌وزیری رسید و در ۲۶ اسفند ۱۲۸۵ پس از ۷ ماه و دوازده روز استعفاء کرد.{{مدرک}}
بلندترین زمان نخست وزیرینخست‌وزیری در ایران با نزدیک به ۱۳ سال نخست وزیرینخست‌وزیری در اختیار [[امیرعباس هویدا]] بوده‌است. وی در بهمن ۱۳۴۳ به عنوان نخست وزیرنخست‌وزیر انتخاب و جانشین حسنعلی منصور شد و در نیمه مرداد سال ۱۳۵۶ پس از ۴۶۰۳ روز برکنار شد.
