کنترپوان: تفاوت میان نسخه‌ها

[نسخهٔ بررسی‌نشده][نسخهٔ بررسی‌نشده]
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
خط ۵:
'''کنترپوان''' اصطلاحی در موسیقی که به‌ معنای اختلاط دو یا چند خط [[ملودی|ملودیک]] با توجه به استقلال هر یک از آنها و اصول فنی حاکم بر این اختلاط است.
 
تفاوت میان دانش هارمونی و دانش کنتر پوانکنترپوان در آنجاست که هارمونی نوعی از موسیقی هوموفونیک (چند صدایی هماهنگ) و کنترپوان نوعی از موسیقی [[چندصدایی|پولیفونیک]] (چند صدایی مستقل) است. در شیوه کنتر پوانکنترپوان به علت وجود چند خط ملودیک متفاوت شنونده قادر به تفکیک آنها به علت پیچیدگی خطوط ملودیک در یک بار شنیدن نمی شود و بار اول توجه به یک خط ملودیک می کند. اما با چند بار شنیدن است که می توان بخش های دیگر را هم به خاطر سپرد. از [[فرم (موسیقی)|فرم]] های [[فوگ]] و [[کانن (موسیقی)|کانن]] به عنوان پیچیده ترین نوع کنتر پوان یاد می شود.
 
کنترپوانی که در آن، بخش یا بخش‌های پایینی می‌توانند با بخش یا بخش‌های بالایی جابه‌جا شوند، «کنترپوان معکوس‌شدنی» نامیده می‌شود. کنترپوان معکوس‌شدنیِ دوصدایی را کنترپوان دوتایی می‌نامند.<ref>''فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی''.</ref>
== تاریخچه ==
استفاده از کنتر پوانکنترپوان از دوره [[موسیقی رنسانس|رنسانس]] در اروپا رایج شد و در [[موسیقی دوره باروک|دوره باروک]] به اوج خود رسید. در ادامه این روند و با پیدایش هارمونی که در آن [[آکورد]]<nowiki/>ها به صورت عمودی و همزمان یک ملودی واحد را [[همراهی (موسیقی)|همراهی]] می کردند، آهنگسازان را بر آن داشت تا از هر دو شیوه برای بیان هر چه غنی تر آثار خود استفاده کنند و ضمن حفظ ساختار هارمونی، بخشهایی مستقل و کنترپوانتیک بوجود آورند. از آثار باخ به عنوان بهترین و موفقترین نوع آثار در ترکیب هارمونی و کنترکنر پوان یاد می کنند.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=کنتر پوان|نشانی=http://www.harmonytalk.com/id/1103|وب‌گاه=گفتگوی هارمونیک}}</ref>
== ساختار ==
در کنتر پوانکنترپوان نویسی در ابتدا نت های ملودی (نت گرد) هم ارزش نوشته می شوند و بر پایه یکی از گام های [[مد (موسیقی)|مدال]] یا کلیسایی تنظیم می گردد. نت ها باید با فاصله های متصل و بدون پرش حرکت کرده و از حرکت های آرپژ و پی در پی به پایین یا بالا اجتناب شود و در صورت پرش، باید بلافاصله در جهت عکس آن به پایین یا بالا برگردد. نت داده شده را کانتوس فیرموس (Cantus firmus) به معنی ملودی ثابت و نت مقابل آن را کنتر پوانکنترپوان می نامند.
 
در این ساختار، فاصله های مجاز در حرکت افقی ملودی عبارتند از : [[دوم کوچک]]، [[دوم بزرگ]]، [[سوم کوچک]]، [[سوم بزرگ]]، [[چهارم درست]]، [[پنجم درست]] و [[اکتاو]]. کاربرد فاصله های دیگر و حرکت های [[کروماتیک|کرو ماتیک]] همگی خطا هستند.
 
در بخش نت در برابر نت، فاصله بیش از اکتاو خطا است و فواصل مطبوع به هم پیوند می خورند و فواصل نا مطبوع باید حل شوند. در ابتدا و انتهای قطعه باید فاصله اکتاو باشد و گذشتن بخش ها از یکدیگر و حرکت موازی دو بخش به فاصله پنجم و اکتاو مجاز نیست و از تکرار نت در یک بخش پرهیز می شود.
 
کنتر پوانکنترپوان دو بخشی، سه بخشی و چهار بخشی در پنج نوع خلاصه می شود که عبارتند از :
 
 
خط ۲۹:
'''۴. نوع چهارم :'''(یک برابر دو تاخیر دار) در برابر هر نت دو نت قرار می گیرد با این تفاوت که نت دوم کنترپوان با خط اتحاد به میزان بعدی وصل می شود.
[[پرونده:Species4.png|x150px|بندانگشتی|وسط|کنتر پوان نوع چهارم]]
'''۵. نوع پنجم :'''(کنتر پوانکنترپوان مخلوط) در برابر نت گرد داده شده از انواع کشش ها حتی نت چنگ استفاده می شود.
[[پرونده:Species5.png|x150px|بندانگشتی|وسط|کنتر پوان نوع پنجم]]
== پانویس ==