گل راعی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
FreshmanBot (بحث | مشارکت‌ها)
جز اصلاح فاصله مجازی + اصلاح نویسه با استفاده از AWB
خط ۱۵:
}}
'''گل راعی'''، '''هوفاریقون '''، '''گل شهناز''' (نام علمی: Hypericum perforatum)،<ref>{{پک|مظفریان|۱۳۷۵|ک=فرهنگ نام‌های گیاهان ایران|ص=۲۸۶}}</ref> [[گیاه علفی|گیاهی علفی]] و پایا از تیره هیپریکاسه (Hypericaceae) است که معمولاً به صورت خودرو در میان کشتزارهای [[گندم]] و [[ذرت]] یافت می‌شود. در ایران در دامنه کوه‌های [[البرز]]، [[چالوس]]، [[مازندران]] و نقاط [[غرب ایران]] و در مسیر قله [[چین کلاغ]] به حد زیادی می‌روید.
علف چای و گیاهان مشابه آن (Hypericumها)، بنابر داشتنِ [[هیپریسین|hypericin]] شناسایی شده‌اند؛ امّا گونهٔ H. perforatum (به طوربه‌طور خاص)، یک [[گیاه دارویی]] نیرومند و یکی از گیاهان پرفروش در [[ایالات متحده آمریکا|ایالات متّحدهٔ آمریکا]] است. این گیاه، به طوربه‌طور گسترده در مناطق معتدل اروپا ([[اوکراین]] و [[روسیه]])، [[آسیا]] ([[ترکیه]]، [[هند]] و [[چین]]) و [[شمال آفریقا]] ([[خاورمیانه]]) و ایالات متّحدهٔ آمریکا پراکنده شده استشده‌است. در هند، بر ارتفاعات بلندتر [[رشته کوه هیمالیا]] و در تپّه‌های بخش‌های مرکزی کشور می‌روید.<ref>Wagner H and Bladt S, Pharmaceutical quality of Hypericum extracts, J Geriatr Psychiatry Neurol, 1994, 7, S65-S68.</ref>
 
== ریخت‌شناسی ==
خط ۲۲:
این گیاهان، حاوی تعداد زیادی از [[پیگمان|پیگمان (رنگیزه)های]] [[فلورسانس]] dianthrone (ترکیب‌های دارای دو [[انتهرن|انترون]]، به شکل ساختارهای سوزنی و به رنگ سفید تا زرد روشن) مربوط به [[طیف مرئی|طیف]] قرمز با فعّالیت زیستی هستند. این نیز گزارش شده که [[زیست ساخت|بیوسنتز]] hypericinها، با [[ریخت زایی]] و چیدمان غدد [[روغن نباتی|روغنی]] قرمز تیرهٔ موجود بر روی برگ‌های گیاه، مرتبط است.<ref>Wagner H and Bladt S, Pharmaceutical quality of Hypericum extracts, J Geriatr Psychiatry Neurol, 1994, 7, S65-S68.</ref><ref>Zdunek K and Alfermann W, Initiation of shoot organ ultures of Hypericum perforatum and formation of hypericin derivatives, Planta Med, 1992, 58, 621-625.</ref>
 
== نام گذارینام‌گذاری گیاه ==
این گیاه در ایران، با نام‌های '''علف چای، گُل راعی یا هزارچشم''' خوانده شده استشده‌است و در زبان انگلیسی، '''St. John’s wort''' (به معنی: [[مخمر|مخمّر]] [[یوحنا تعمید دهنده|یوحنای مقدّس]]) نام دارد؛ دلیل این نام گزینی، به گُلدهی و برداشت سنّتی آن در زادروز [[حضرت یحیی]] (۲۴ ژوئن) برمی‌گردد<ref>http://en.wikipedia.org/wiki/Hypericum_perforatum</ref>؛ همچنین می‌تواند یادآور '''شوالیه‌های St. John''' (به معنی: شوالیه‌های [[یوحنا تعمید دهنده|یوحنای مقدّس]]) باشد که در طول [[جنگ‌های صلیبی]]، از آن برای درمان [[زخم]] استفاده می‌کردند.<ref>http://fa.parsiteb.com/category/گیاهان-دارویی/?</ref> لازم است ذکر شود که همهٔ گونه‌های خانوادهٔ Hypericaceae با نام St. John’s wort شناخته می‌شوند.<ref>http://en.wikipedia.org/wiki/Hypericum</ref>
 
با نگاهی به واژه نامه‌های پارسی، نام‌های کهن و نام عربی (و برخی از ویژگی‌های کلّی) آن نیز به چشم می‌خورد:
 
=== واژهٔ هوفاریقون در [[لغت نامهلغت‌نامه دهخدا]] ===
''هوفاریقون. معرب، اِ) به لغت رومی نام دوایی است که آن را '''دارمی رومی''' گویند و آن حبی باشد سرخ به رنگ [[سماق|سماق بغدادی]] و به عربی '''رمان الانهار''' خوانند. عرق النسا را نافع است و بول وحیض را براند و آن را '''هیوفاریقون''' هم می‌گویند. (آنندراج) (برهان). '''هزارچشم'''. و رجوع به مفردات ضریر انطاکی و تحفهٔ حکیم مؤمن و گیاه‌شناسی گل گلاب ص ۲۰۴ شود.''<ref>http://www.vajehyab.com/dehkhoda/هوفاریقون</ref>
 
خط ۳۶:
گیاه گل راعی از نظر طب قدیم ایران گرم و خشک است و خواص درمانی بسیاری دارد این گیاه ضد کرم معده و روده است و گرفتگی صدا را باز می‌کند.
این گیاه برای درمان مرض کزاز بکار می‌رود و اگر برگ آن را به صورت پودر روی زخمهای عمیق بپاشید این نوع زخمها را خوب می‌کند. مواد روغنی گیاه بالاخص دارای اثرات بارز ضد زخم، ضدسوختگی و التیام بخش پوستی می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی=Kraft,K el.al |نام= |کتاب=Poket Guide to Herbal Medicines | ناشر=p.115-119 |سال=2004}}</ref>
گل راعی درمان کنندهدرمان‌کننده بیماری مننژیت است؛ درد پشت و گردن و خشکی گردن را درمان می‌کند و ضدافسردگی است.
این گیاه اشتها را باز می‌کند بنابراین می‌توان آنراآن را به بچه‌ها و افراد مسن که اشتها ندارند داد. کسانی که از داروهای آسم و ضدسرماخوردگی و حساسیت استفاده می‌کنند نمی‌توانند چای کوهی مصرف کنند.
مواد مؤثر موجود در این گیاه، شامل هایپرفورین و هایپریسین است.<ref>امیدبیگی، ر. 1379. تولید و فرآوری گیاهان دارویی، جلد چهارم. انتشارات آستان قدس رضوی. 233-213.</ref><ref>حاجی آخوندی، ع. 1381. راهنمای کاربردی گیاهان دارویی. انتشارات علمی دانشگاه آزاد اسلامی. 62.</ref><ref>فارماکوپه گیاهی ایران، 1381، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، معاونت غذا و دارو، 549-541.</ref> هایپرفورین موجود در گل راعی با تحریک تمایز [[کراتینوسیت]]‌ها و ساخته شدن کراتین موجب بازیابی ساختار آسیب دیده [[اپیدرم]] و در نتیجه بهبود ترک خوردگی پا می‌شود.<ref>World Health Organization, 2002. WHO Monographs on Selected Medicinal Plants, WHO Publications, Geneva. 149-171.</ref><ref>Wölfle, U. , Seelinger, G. , Schempp, C.M. , 2013. Topical Application of St. John's Wort (Hypericum perforatum). Planta Medica. Epub ahead of print. 80(2-3):109-20.</ref> همچنین هایپریسین و سودوهایپریسین موجود در [[عصاره]] گل راعی سبب افزایش تعداد سلول‌های [[فیبروبلاست]] و همچنین گرانول‌های [[کلاژن]] موجود در آن‌ها و کاهش سلول‌های پیر و مرده می‌شوند. در نتیجه [[عصاره]] روغنی این گیاه سبب تسریع روند بهبود ترک خوردگی پا می‌شود.<ref>Wölfle, U. , Seelinger, G. , Schempp, C.M. , 2013. Topical Application of St. John's Wort (Hypericum perforatum). Planta Medica. Epub ahead of print. 80(2-3):109-20.</ref> علاوه بر این هایپرفورین موجود در این گیاه دارای خاصیت ضد التهابی می‌باشد. این ماده مؤثره سبب مهار آنزیم‌های [[سیکلواکسیژناز]] ۱ و ۵- [[لیپواکسیژناز]] شده، در نتیجه از تولید PGE2 و LTB4 که از عوامل ایجاد [[التهاب]] هستند، جلوگیری می‌کند.<ref>Wölfle, U. , Seelinger, G. , Schempp, C.M. , 2013. Topical Application of St. John's Wort (Hypericum perforatum). Planta Medica. Epub ahead of print. 80(2-3):109-20.</ref><ref>Merhi, F. , Tang, R. , Piedfer, M. , Mathieu, J. , Bombarda, I. , Zaher, M. , Kolb, J.P. , Billard, C. , Bauvois. , B. 2011. Hyperforin Inhibits Akt1 Kinase Activity and Promotes Caspase-Mediated Apoptosis Involving Bad and Noxa Activation in Human Myeloid Tumor Cells. PloS one. 6(10): e25963.</ref><ref>Quiney, C. , Billard, C. , Salanoubat, C. , Fourneron, J.D. , Kolb, J.P. , 2006. Hyperforin, a new lead compound against the progression of cancer and leukemia. Leukemia. 20: 1519–1525.</ref>[[عصاره]] این گیاه علیه [[باکتری]]‌های Staphylococcus spp. و Streptococcus spp. دارای اثرات آنتی باکتریال می‌باشد. این [[باکتری]]‌ها می‌توانند در مناطقی از [[پاشنه]] پا که دچار ترک خوردگی شده استشده‌است ایجاد [[عفونت]] نمایند.<ref>World Health Organization, 2002. WHO Monographs on Selected Medicinal Plants, WHO Publications, Geneva. 149-171.</ref><ref>Wölfle, U. , Seelinger, G. , Schempp, C.M. , 2013. Topical Application of St. John's Wort (Hypericum perforatum). Planta Medica. Epub ahead of print. 80(2-3):109-20.</ref><ref>Quiney, C. , Billard, C. , Salanoubat, C. , Fourneron, J.D. , Kolb, J.P. , 2006. Hyperforin, a new lead compound against the progression of cancer and leukemia. Leukemia. 20: 1519–1525.</ref><ref>Cecchini, C. , Cresci, A. , Coman, M.M. , Ricciutelli, M. , Sagratini, G. , Vittori, S. , Lucarini, D. , Maggi, F. , 2007. Antimicrobial activity of seven hypericum entities from central Italy. Planta Medica. 73(6):564-6.</ref><ref>Reichling, J. , Weseler, A. , Saller, R. 2001. A current review of the antimicrobial activity of Hypericum perforatum L. Pharmacopsychiatry. 34(1): S116 - S118.</ref><ref>Shiu, W.K. , Malkinson, J.P. , Rahman, M.M. , Curry, J. , Stapleton, P. , Gunaratnam, M. , Neidle, S. , Mushtaq, S. , Warner, M. , Livermore, D.M. , Evangelopoulos, D. , Basavannacharya, C. , Bhakta, S. , Schindler, B.D. , Seo, S.M. , Coleman, D. , Kaatz, G.W. , Gibbons, S. , 2013. A new plant-derived antibacterial is an inhibitor of efflux pumps in Staphylococcus aureus. International Journal of Antimicrobial Agents. 42(6):513-8.</ref>
 
=== درمان افسردگی ===
خاصیت این گیاه در درمان افسردگی به اثبات رسیده و مکانیزم اثر [[ضد افسردگی]] آن از طریق مهار آنزیمی است. یکی از مواد مؤثر این گیاه هایپریسین می‌باشد که فراورده‌های آن هم بر اساس همین ماده استاندارد سازی می‌شوند و اثر [[ضد افسردگی]] گیاه نیز مربوط به این ماده می‌باشد. در ابتدا تصور می‌شد که این ماده مهار کنندهٔمهارکنندهٔ آنزیم Mono amino oxidase (به اختصار: MAO) است؛ ولی مطالعات جدیدتر روی حیوانات نشان داد که این اثر بسیار ناچیز است و مکانیسم عمده اثر ضد افسردگی آن از طریق مهار برداشت (reuptake) [[سروتونین]] یا سایر [[انتقال دهنده‌های عصبی]] (نوروترانسمیترها) در [[مغز]] می‌باشد.<ref>http://www.uptodate.com</ref>
 
== اَشکال دارویی ==