حباب اقتصادی گل لاله: تفاوت میان نسخه‌ها

'''جنون گل لاله''' {{به انگلیسی|Tulip mania}} به دوره‌ای در [[عصر طلایی هلندی]] (مابین سال‌های ۱۶۳۴ تا سال ۱۶۳۷ میلادی) گفته می‌شود که قیمت برای پیاز تازه معرفی شده [[لاله|گل لاله]] به سطح فوق‌العاده بالا ترقی کرد و سپس به طوربه‌طور ناگهانی سقوط کرد.<ref>{{پک|pavord|2001|ک=The tulip'|ص=۲۶۰}}</ref><ref name="MD2001">"Tulipomania: The Story of the World's Most Coveted Flower & the Extraordinary Passions It Aroused." Mike Dash (2001).</ref> جنون گل لاله اولین حادثهٔ [[حباب اقتصادی]] و یکی از سه حباب اقتصادی بزرگ در تاریخ معاصر اروپا به شماربه‌شمار می‌آید.

از طرفی دیگر قیمت‌ها نسبت با کشورهای مجاور بالاتر بود. کشاورزان، صنعتگران و کارگران با درآمد خود به زحمت قادر به زندگی بودند و گوشت به ندرت در غذاهای روزانه مصرف می‌شد. به همین سبب کسانی که در بحران وارد شدند جهت خرید و برای سرمایه‌گذاری بجایبه جای پول نقد از اموال و مستغلات و وسایل خانه یا حیوانات دامی استفاده کردند.

از نظر زمینهٔ فرهنگ عاملی که فهم وقوع بحران را مشکل می‌کند نفوذ و انتشار مکتب [[کالونیسم]] در هلند در آن زمان بود. بر طبق تعالیم این مکتب سعی و کوشش برای صرفه جویی یک نوع فضلیت به شماربه‌شمار می‌آید.

افزایش گل لاله در مدت زمان کوتاه بسیار مشکل است، در چنین شرایطی امکان بوجود آمدن عدم توازن [[عرضه و تقاضا]] بوجود خواهد آمد. ازدیاد و کاشت گیاه لاله یا از طریق کاشت بذر یا از طریق کاشت پیاز آن است. در صورت استفاده از بذر ۷–۳ سال تا در آمدن گل طول می‌کشد. در صورتیکهصورتی‌که اگر پیاز گل استفاده شود گل دادن گیاه در همان سال صورت می‌گیرد. از هر گیاه مادر حداکثر ۲ یا ۳ پیاز فرزند بیشتر به دست نمی‌آید. در چنین شرایطی افزایش سریع تقاضا به تولید سریع منجر نخواهد شد.

با پخش شدن شایعات مبنی بر اینکه در کوتاهترین مدت با خرید و فروش پیاز لاله به ثروت عظیم رسید، صنعتگران و کشاورزان نیز وارد بازار لاله شدند. با ورود این گروه تغییرات عمده‌ای در بازار بوجود آمد. از آنجائیکه که اجناس موجود کفاف بازار را نمی‌دادند، [[قراردادهای آتی]] (Futures contract) یا توافقنامه‌ای مبتنی بر خرید یا فروش دارائی در زمان معین در آینده وبا قیمت مشخص رونق پیدا کرد. در چنین قراردادهایی که بیشتر در میخانه‌ها بسته می‌شد، در عوض فروش پیاز لاله در ماه آوریل ممکن بود مالکیت زمین، دام، یا لوازم منزل بجایبه جای پول نقد مورد توافق قرار گیرد. با افزایش خریداران افزایش قیمت حتی شامل انواع ارزان قیمت نیز شد و خریداران [[قدرت خرید]] خود را از دست دادند.

در سوم فوریه ۱۶۳۷ میلادی ناگهان سقوط قیمت اتفاق افتاد. البته بجایبه جای سقوط قیمت بهتر است گفته شود هیچ خریداری بیش از این قادر به خرید نبود. پس از سقوط قیمت‌ها در طی چند هفته قیمت گیاهی که با ۵۰۰۰ [[گیلدر]] معامله می‌شد به یک صدم قیمت رسید. تعداد کسانی که قادر به پرداخت مبالغ قراردادها را نبودند در حدود ۳۰۰۰ نفر تخمین زده می‌شود. بدین ترتیب دوران جنون گل لاله در هلند به پایان رسید.