[[مثنوی]] '''''یوسف و زلیخا''''' یک منظومهمنظومهٔ شعری[شعر]]ی است که پس از مرگ [[فردوسی]] و در حدود ۴۷۷ هـ. ق سروده شده و بعدها گروهی سرایش آن را به فردوسی منتسب کردند.<ref>ریاحی، محمدامین: «''فردوسی» ''، انتشاراتتهران: طرح نو، ۱۳۷۵</ref> بر طبق دانشنامهنوشتهٔ دانشنامهٔ ''[[بریتانیکا]]''، زمان سرایش این منظومه دستکم یکصد سال پس از مرگ فردوسی است.<ref>Ferdowsī. (2011). In ''Encyclopædia Britannica''. Retrieved from http://www.britannica.com/EBchecked/topic/204578/Ferdowsi ''this assumption was based upon his presumed authorship of Yūsof o-Zalīkhā, an epic poem on the subject of Joseph and Potiphar’s wife, which, it later became known, was composed more than 100 years after Ferdowsī’s death.''</ref> نخستین منابعی که مثنوی ''یوسف و زلیخا به'' را به فردوسی نسبت دادهاند؛ یعنی ''[[ظفرنامه|ظفرنامهٔ]]'' [[شرفالدین علی یزدی]] (۸۲۸ هـ. ق) و سپس مقدمهٔ ''[[شاهنامه بایسنقری]]'' (۸۲۹ ه. ق)، بیش از «چهار صد»۴۰۰ سال پس از فردوسی تألیف شدهاند و تا پیش از آن تاریخ، هیچ مرجع و منبعی (مانند ''[[چهارمقاله|چهارمقالهٔ]]'' [[نظامی عروضی]] و [[تذکرة الشعرای دولتشاه سمرقندی]] که به تفصیل از فردوسی سخن راندهاند) به چنین داستانی اشاره نکردهاست. آشکار است که این افسانه تا پیش از سدهٔ نهم هجری وجود خارجی نداشته و برای نخستینبار به دست [[شرفالدین یزدی]] ساخته و پرداخته شدهاست.<ref>ریاحی، محمدامین: «فردوسی» ، انتشارات طرح نو، ۱۳۷۵</ref><ref>شیرانی، حافظ محمود: «در شناخت فردوسی»، ترجمهٔ شاهد چوهدری، انتشارات علمی و فرهنگی، ۱۳۶۹</ref><ref>مینوی، مجتبی: «فردوسی و شعر او» ، انتشارات کتابخانهٔ دهخدا، ۱۳۵۷</ref>
در مثنوی یوسف و زلیخا سراینده از قول فردوسی اعمال وی را در سی سال نظم شاهنامه پوچ و بیاهمیت قلمداد میکند.