عصر آهن: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
Yamaha5Bot (بحث | مشارکتها) جز v1.43b - پروژهٔ چکویکی (دارای پوشاننده و هدف پیوند یکسان) برچسب: WPCleaner |
FreshmanBot (بحث | مشارکتها) جز اصلاح فاصله مجازی + اصلاح نویسه با استفاده از AWB |
||
خط ۱:
[[پرونده:Dun Carloway.jpg|بندانگشتی|265px|[[بروخ]] [[دنکالووی]]، [[لویس (اسکاتلند)|لویس]]، [[اسکاتلند]]]]'''عصر آهن''' در دانش [[باستانشناسی]] دورهای است که در آن بشر به گستردگی از [[آهن]] در جایگاه مادهای برای ساخت ابزار و جنگافزار سود برد. به جز این جامعههای کهن تغییرهایی در زمینه کشاورزی، باورها و شیوههای هنری نسبت به گذشته یافت.
[[پرونده:Ironageroof.jpg|بندانگشتی|بام کاهی از عصر آهن، [[همپشایر]]، [[انگلستان]]]] آهن که در [[سامانه سهدورهای]] پس از [[عصر برنز]] جای میگیرد، واپسین این دورهها در زمان [[پیش از تاریخ]] میباشد. زمان رخداد این دوره در جاهای گوناگون متفاوت است. به گونه سنتی آغاز این زمان را [[سده ۱۲ (پیش از میلاد)]] در [[خاور نزدیک]] باستان، [[هندوستان باستان]] و [[یونان باستان]] میدانند. در دیگر بخشهای [[اروپا]] این دوره دیرتر آغاز گشت. در اروپای مرکزی این دوره از [[سده ۸ (پیش از میلاد)]] و در اروپای شمالی در [[سده ۶ (پیش از میلاد)]] آغاز گشت. گداختن آهن و آهنگری در [[۱۲۰۰ (پیش از میلاد)]] در آفریقای باختری آغاز گشت. عصر آهن در کرانههای [[مدیترانه]] با آغاز دوره تاریخی [[دوره هلنی|هلنی]] و [[امپراتوری روم]]، در [[هندوستان]] با [[بوداییگری]] و [[جینیسم]]، در [[چین]] با [[کنفوسیوسگرایی]]
سختی، دمای گدازش بالا و فراوانی سنگ آهن این فلز را در سنجش با برنز خواستنیتر مینمود. از آنجا که [[استعمار]] اروپایی آهن را با خود به [[استرالیا]] و [[قاره آمریکا|آمریکا]] برد، پس عصر آهن هرگز به این سرزمینها راه نیافت.
خط ۹:
== شبهقاره هند ==
پژوهشهای باستانشناسی در [[اوتار پرادش]] کنونی نشان از کاربرد آهن میان [[۱۸۰۰ (پیش از میلاد)|۱۸۰۰]] تا [[۱۲۰۰ (پیش از میلاد)]] دارد. مینماید که از آغاز [[سده ۱۳ (پیش از میلاد)]] گدازش آهن در هندوستان فراگیر شده باشد. یک مرکز آهنگری در خاور هند از هزاره یکم پیش از میلاد به جا
== آسیای خاوری ==
|