فضای فشرده: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
SieBot (بحث | مشارکت‌ها)
جز ربات افزودن: hu:Kompaktság
Tanhabot (بحث | مشارکت‌ها)
جز ربات: اصلاح حمزهٔ بعد از "ه"
خط ۱:
{{منبع}}
 
در آنالیز ریاضی مجموعه‌ای که هر پوشش آن یک زیر پوشش متناهی داشته باشد مجموعه‌ای فشرده (=جمع و جور) خوانده می‌شود. از تبعات آن این است که [[زیر مجموعه]]‌ای از [[فضای اقلیدسی]] ‎<math>\mathbb{R}</math><sup>n</sup> که [[مجموعه‌یمجموعهٔ بسته|بسته]] و [[مجموعه‌ کراندار|کراندار]] باشد، فشرده است. مثلاً در <math>\mathbb{R}</math> [[فاصله‌یفاصلهٔ یکه‌ی]] بسته‌یبستهٔ [0,1] فشرده است، اما مجموعه‌یمجموعهٔ اعداد صحیح <math>\mathbb{Z}</math> این طور نیست (زیرا کراندار نیست) و بازه‌یبازهٔ نیمه باز <span dir=ltr><nowiki>[0, 1)</nowiki></span> نیز همینطور (زیرا بسته نیست).
یک روش جدیدتر این است که یک [[فضای توپولوژیکی]] را فشرده بنامیم اگر که هر [[پوشش باز]] آن یک زیر پوشش متناهی داشته باشد. قضیه‌یقضیهٔ هاینه-بورل نشان می‌دهد این تعریف معادل است با زیر «بسته و کراندار» برای زیر مجموعه‌های فضای اقلیدسی.
== تاریخچه و ایجاد انگیزه ==
اصطلاح ''فشرده'' در سال 1906 به‌وسیله Frechet معرفی گردیده است.
از دیرباز تشخیص داده شده که ویژگیهاdی نظیر فشردگی برای اثبات بسیاری از قضایا لازم و ضروریست.«فشرده» به معنی «متوالیا فشرده» می‌بوده است (هر دنباله یک زیر دنباله‌یدنبالهٔ همگرا دارد). این زمانی بود که [[فضاهای متریک]] مورد بررسی قرار گرفت. تعریف «پوشش فشرده» کاربرد گسترده تری پیدا کرد، زیرا به ما امکان ارزیابی کلی فضاهای توپولوژیکی را می‌دهد، و بسیاری از نتایج قدیمی در مورد فضاهای متریک با این زمینه کلیت پیدا می‌کند. این کلیت بخشی به طور خاص در بررسی و تحقیق پیرامون [[فضای تابعی|فضاهای تابعی]] مفید و سودمند است.
یکی از مهم‌ترین دلایل تحقیق پیرامون فضاهای فشرده آنستکه در بسیاری موارد شبیه مجموعه‌های متناهی می‌باشند. بعبارت دیگر نتایج بسیاری وجود دارند که به راحتی برای مجموعه‌های متناهی نشان داده می‌شوند، و اثبات بسیاری از آنها با انجام حداقل تغییرات برای فضاهای فشرده به کار برده می‌شوند.
== تعاریف ==
خط ۱۱:
برای هر زیر مجموعه از فضای اقلیدسی ‎<math>\mathbb{R}</math><sup>n</sup> چهار شرط زیر معادلند :
* هر پوشش باز دارای یک زیرپوشش متناهی است. این معمولترین تعریفی است که استفاده می‌شود.
* هر [[دنباله]] در مجموعه دارای یک زیر دنباله‌یدنبالهٔ همگراست، نقطه حدی‌ای که به مجموعه تعلق دارد.
* هر زیر مجموعه‌یمجموعهٔ نامتناهی از مجموعه یک [[نقطه‌ینقطهٔ تجمع]] در مجموعه دارد.
* مجموعه بسته یا کراندار است. این شرطی است که به راحتی می‌توان بررسی کرد ،به‌عنوان مثال [[بازه‌یبازهٔ بسته]].
در فضاهای دیگر ممکن است این شرایط با توجه به خواص فضا معدل باشند یا نباشند.
== مثالهایی از فضاهای فشرده ==
* مجموعه‌یمجموعهٔ تهی
* بازه‌یبازهٔ یکه‌ییکهٔ بسته‌یبستهٔ <span dir=ltr>[0, 1]</span> فشرده است (ولی بازه‌یبازهٔ نیمه باز <span dir=ltr><nowiki>[0, 1)</nowiki></span> نه)
== قضایا ==
برخی قضایای مرتبط با فشردگی:
* یک تصویر [[پیوسته]] از یک فضای فشرده، فشرده است.
* قضیه‌یقضیهٔ مقدار نهایی: یک تابع پیوسته‌یپیوستهٔ حقیقی روی یک فضای فشرده کراندار است و مقدار ماکزیمم خود را می‌گیرد.
* یک زیرمجموعه‌یزیرمجموعهٔ بسته از یک فضای فشرده، فشرده است.
* یک مجموعه‌یمجموعهٔ فشرده‌یفشردهٔ ناتهی از [[عدد حقیقی|اعداد حقیقی]] بزرگ‌ترین عضو و کوچک‌ترین عضو دارد.
* یک زیرمجموعه از فضای اقلیدسی n-بعدی فشرده است اگر و تنها اگر بسته و کراندار باشد.([[قضیه‌یقضیهٔ هاینه-بورل]])
== همچنینی نگاه کنید به ==
* [[رده:آنالیز مختلط]]