۴۷۵
ویرایش
تفاوت میان نسخه‌های «جانماز»
اضافه کردن بخش پیدایش و تولید سجاده فرش
جز (ویرایش با ابزار زدودن تبلیغ) |
(اضافه کردن بخش پیدایش و تولید سجاده فرش) برچسب‌ها: متن دارای ویکی‌متن نامتناظر ویرایش‌گر دیداری |
||
|
'''جانماز''' یا '''سجاده''' [[فرش|فرشی]] کوچک است که [[مسلمانان]] بر کف اتاق یا زمین می‌گسترند و روی آن [[نماز (اسلام)|نماز]] می‌گزارند.<ref>فرهنگ معین، سرواژهٔ «جانماز»</ref>
== پیدایش ==
سجاده یا جانماز نوعی قالیچه است که مسلمانان بر آن نماز می‌گزارند.
در صدر اسلام سجاده وجود نداشته و در ابتدای پیدایش آن، به این دلیل که سنت پیامبر نبوده، از سوی بسیاری از مسلمانان با آن مبارزه می‌شده و از جمله در دوران [[بنی امیه]] سجاده‌ها را می‌سوزاندند.
سجاده را معمولاً بعد از نماز جمع (لوله یا تا) می‌کنند. از خرافات گذشتگان این بوده که اگر جانماز جمع نشود شیطان به روی آن خواهد رفت و نماز خواهد گذاشت.
طرح اصلی سجاده فرش معمولاً محراب است. نقش قندیل، ستون و سر ستون هم در سجاده معمول است.
شیعیان در بالای محراب، یا در حاشیه سجاده کتیبه‌هایی به نام معصومین - و اشعاری در مدح ایشان- و کلماتی چون «یاهو» یا [[حروف ابجد]] مانند ۱۲۱ (یا علی)، ۱۱ (هو) نقش می‌کرده‌اند. در حالی که سجاده‌های ایرانی با گل و بوته و نقش جانوران زیاد دیده شده، سجاده‌های مناطق دیگر - مانند آسیای صغیر- هرگز با شکل حیوانات دیده نمی‌شود.
سجاده‌های بافت بلوچ، افغان و ترکمن رنگ متن قرمز سیر، ارغوانی تیره یا مشکی دارند.
== تولید سجاده فرش ==
تولید سجاده فرش در ایران در ابتدا به صورت دستباف صورت می پذیرفت، اما با گسترش و توسعه ماشین آلات قالی بافی و فرش ماشینی، تولید جانمازی به صورت ماشینی آغاز و در حال حاضر بسیاری از مساجد، نمازخانه ها و حسینیه ها توسط تولیدات فرش سجاده ای ماشینی مفروش گشته است.<ref>{{یادکرد خبر|کوشش=فروشگاه فرش ماشینی {{!}} خرید اینترنتی فرش|تاریخ=۱۳۹۷-۰۱-۱۲T14:55:45+04:30|عنوان=فرش سجاده ای مخصوص نمازخانه ها و مساجد » ایران کارپت؛ فرش ماشینی ایران|نشانی=https://irancarpet.org/1397/01/12/%D9%81%D8%B1%D8%B4-%D8%B3%D8%AC%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%AE%D8%B5%D9%88%D8%B5-%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87-%D9%87%D8%A7-%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AC%D8%AF/|زبان=fa-IR|تاریخ بازبینی=2018-04-02}}</ref>
== نگارخانه ==
File:Re_entrant_prayer_rug_Anatolia_late_15th_early_16th_century_reverse.jpg|<!--"Re-entrant" or "[[Keyway|keyhole]]" prayer mat, also called a [[Oriental carpets in Renaissance painting#Bellini carpets|Bellini carpet]], [[آناتولی]]، late 15th to early 16th century. The mat symbolically describes the environment of a [[مسجد]]، with the entrance (the "keyhole"), and the [[محراب]] (the forward corner) with its hanging [[mosque lamp]]s.-->
</gallery>
== پانویس ==
| |||