المثل السائر فی ادب الکاتب و الشاعر: تفاوت میان نسخه‌ها

'''المثل السائر فی ادب الکاتب و الشاعر'''، مشهورترین اثر [[ابن اثیر]] جزری است و در بیش‏تر منابع از وی به عنوان «صاحب المثل السائر» یاد می‏کنند.

 

موضوع کتاب بیان اسرار الفاظ و معانی و تفصیل انواع آنهاست و مؤلف غالبا بخشهایی از رسائل خود را به عنوان الگوی منتخب کتابت می‏آورد. [[ابن خلکان]] درباره این کتاب می‏گوید: {{گفتاورد|هر آنچه به فن کتابت مرتبط بوده‌است در آن جمع آوری شده‌است.}}

 

جایگاه این کتاب برای نظم و نثر به منزله [[اصول فقه]] برای استنباط ادله احکام است و مصنف در این کتاب به جوینده روشی را که به وسیله آن هنر نویسندگی و شاعری اتقان می‏یابد، آموزش می‏دهد. کتاب بر یک مقدمه و ده مقاله استوار گشته‌است. مقدمه مشتمل بر اصول [[علم بیان]] است و در ده فصل نگارش یافته‌است. مقاله اولی در صناعت لفظی است که در دو بخش الفاظ مفرده و مرکبه تنظیم گشته و مقاله دوم در صناعت معنوی است و مشتمل بر انواع استعاره و تشبیه و تجرید می‏باشد.

 

این کتاب پیوسته مورد توجه بوده‌است. شهرت فوق العاده آن، شاید اولا به سبب تدریس آن توسط مؤلف در موصل و بغداد، ثانیا به جهت جنبه تعلیمی آن باشد. سبک خاص نگارش و بیان ابن اثیر را نیز نباید نادیده گرفت.

 

اما این اقدام ابن ابی الحدید، برخلاف آنچه وی با نامگذاری کنایت آمیز رویه‏اش آرزو کرده بود باعث گردید که از آن زمان تاکنون کتابهای متعددی در تأیید و ردّ المثل السائر نوشته شود و موجب جاودانگی آن گردد.

 

این کتاب در ۵۰۸ صفحه در ۱۲۸۲ ق در [[چاپخانه بولاق]] در مصر با تصحیح محمد الصباغ به طبع رسید. محقق کتاب علاوه بر این، از قسمتی از یک نسخه خطی که توسط ابو المکارم بن منصور البادشنای الموصلی در ماه جمادی الاولی سال ۶۲۲ ق نوشته شده‌است نام می‏برد و نیز از نسخه خطی دیگری که نگارش آن در جمادی الثانی ۱۰۹۳ پایان یافته‌است، نام می‏برد. این نسخه از نسخه‏ای که احمد بن علی بن محمد بن علی بن محمد بن علی بن مهران القونیسی آن را کتابت کرده‌است، نقل شده‌است.

 

[[رده:آثار ادبی عربی]]