'''کارخانه رباتسازی روسوم''' نمایشنامهای از [[کارل چاپک]] نویسندهٔ [[جمهوری چک|چک]]، در چهار پرده است. این نمایشنامه که در 1920 به رشته تحریر در آمد به سرعت شهرتی جهانگیر یافت، به شکلی که تنها ظرف سه سال پس از انتشارش به زبان اصلی به سی و سه زبان دیگر ترجمه شد.
این اولین کتابی است که در آن کلمهٔ ''[[روبوت]]'' به کار رفته استرفتهاست. کلمهٔ روبوت از روبوتا در زبان چک به معنی [[بیگاری]] گرفته شده استشدهاست.
== داستان ==
در پرده اول نمایش تاریخچه ایجاد کارخانه روسوم از زبان مدیر فعلی کارخانه بازگو می شودمیشود. شخصی به نام رسوم ماده ایمادهای شبیه پروتوپلاسم کشف می کندمیکند و سعی می کندمیکند با آن حیواناتی را شبیه سازیشبیهسازی کند. اما برادرزاده او که می خواهدمیخواهد خیلی سریع ثروتمند شود این ماده را برای شبیه سازیشبیهسازی انسان به کار می گیردمیگیرد و اولین گروه روبوت هاروبوتها را می سازد که مانند خدمتکارانی در اختیار اربابان انسان خود به کار گرفته می شوندمیشوند. در پرده دوم دیگر این روبوت هاروبوتها بسیار همه گیر و پیش رفته شده اند اما یکی از شخصیت هایشخصیتهای نمایش فرمول تولید آن هاآنها را نابود می کندمیکند. در پرده سوم روبوت هاروبوتها علیه انسان هاانسانها قیام می کنندمیکنند و با فتح کارخانه روسوم این قیام به سرانجام می رسد. در پرده چهارم روبوت هاروبوتها که دیگر همه انسان هاانسانها را از بین برده اند نمیتوانند خود را بازتولید کنند چون فرمول بزتولید را در اختیار ندارند. تنها انسان باقی ماندهباقیمانده در زمین که نامش الکوئیست است به کار گرفته میشود تا بتواند فرمول را دوباره کشف کند. روبوت هاروبوتها به او اجازه می دهند بر روی هر تعداد روبوتی که لازم دارد آزمایش کند. در خلال این آزمایش هاآزمایشها متوجه میشود که بین دو روبوت احساس عاشقانه ایجاد شده استشدهاست و الکوئیست آن دو را آدم و حوای دنیای جدید می خواند.