گویش بیرجندی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Alimaddahi (بحث | مشارکت‌ها)
حذف خرابکاری با فرض حسن نیت به.کتاب گویش های خراسان مراجعه شود
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
FreshmanBot (بحث | مشارکت‌ها)
جز اصلاح فاصله مجازی + اصلاح نویسه با استفاده از AWB
خط ۱۲:
تکیه در این گویش بیشتر از زیر و بم برمی خیزد و فشار آن نسبتا کم است و از اینرو گویش را مانند فارسی باید «گویش نرم » گفت . تکیه روی آخرین واکه هجای پایانی است . واژه‌های مرکب نیز مانند فارسی نو یک تکیه روی آخرین واکه هجای پایانی دارند. محل تکیه در فعل برحسب نوع و ساختمان آن متفاوت است . آهنگ افتان و خیزان است و از زیر و بم سرچشمه می‌گیرد.
 
حذف قلب و ابدال نیز تابع قواعد و شرایط خاص این گویش است. ساخت واژه از راه اشتقاق (افزایش «وند» به واژه‌ها و بنهای فعل ) و ترکیب واژه هاست که در غالب موارد مانند فارسی نو به راههایراه‌های مختلف امکان دارد و در مواردی متفاوت با فارسی رسمی است.
 
== دستورزبان و تفاوت‌ها ==
خط ۲۰:
صرف [[فعل]] ماضی متعدی به شیوه‌ای که در دوره میانه وجود داشته‌است، نیز در این گویش دوگونه دارد. این نوع صرف فعل که در فارسی میانه فقط در ماضی متعدی معمول بوده در این گویش به فعل مضارع و ماضی لازم نیز تعمیم داده شده‌است.
 
نحو گویش بیرجندی تابع اصول جمله بندی زبان [[فارسی]] است و تفاوت اساسی گویش بیرجندی با فارسی رسمی در آواشناسی و صرف است. این توصیف دربرگیرنده گویش شهر بیرجند (تقریبا تا شعاع پانزده کیلومتری ) است و روستاها و بخشهایبخش‌های منطقه بیرجند را در برنمی گیرد.
 
طبیعی است که میان گویشهای مناطق مختلف تفاوت آوایی و واژگانی موجود باشد اما با قطع نظر از اقلیتی بسیار کوچک که اصالتا [[عرب]] یا [[بلوچ]] اند و گویشی خاص دارند، دیگر نقاط منطقه بیرجند همانطور که گفته شد به گونه‌ای از فارسی سخن می‌گویند.
خط ۳۷:
== پژوهش و تحقیق در باب گویش بیرجندی ==
 
درباره گویش بیرجندی تا کنونتاکنون چند مطالعه صورت گرفته‌است از جمله پژوهش [[ایوانف]] خاورشناس روس که نخستین مطالعه در مورد این گویش است و نیز پژوهشهای علمی دکتر جمال رضائی که تا کنونتاکنون به صورت سه اثر شامل ''نصاب صبوحی'' (مجله دانشکده ادبیات دانشگاه تهران، سال ۱۳، ش ۳، فروردین ۱۳۴۵)، ''واژه نامه گویش بیرجند'' (تهران، ۱۳۷۷)، و ''بررسی گویش بیرجند'' (تهران، ۱۳۷۷) منتشر شده‌اند.
 
== نمونه واژگان ==