ماهیان خاویاری: تفاوت میان نسخه‌ها

۵ گونه از ماهیان خاویاری ممتاز جهان در دریای خزر می‌زیند که به ترتیب کیفیت عبارتند از: «فیل ماهی»، «قره برون ایرانی»، «گُلد (چالباش روس)»، «شیپ» و «ازون برون».

 

 

 

این‌گونه ماهی، هر ۲ یا ۳ سال یک بار، تخم‌ریزی می‌کند و بین ۱۴ و ۱۷ سالگی بالغ می‌شود و به نام بهترین خاویار، رتبه گران‌ترین ماهی و خاویار جهان را دارا است. از قامتی ۵/۱ متر تا ۴ متر برخوردار است و تا امروز، رکورد صید آن در ایران، ۶۲۰ کیلوگرم بوده‌است.

 

 

قره برون (تاس‌ماهی ایران، بینی‌سیاه)، در حال حاضر، گونه‌ای مستقل به‌شمار می‌رود؛ چرا که پیش‌تر، آن را زیرگونه‌ای از ماهی روس می‌دانستند و اکنون از رتبه دوم ارزش برخوردار است. در حال حاضر برای تکثیر مصنوعی از گونه «روسی» پیشی گرفته و همچنین از آن بزرگ‌تر است و دارای کیفیت خاویاری برتر نیز هست. از نظر ظاهری تا اندازه‌ای شبیه گونه روسی خودش است، با رنگی تیره‌تر و با رنگ‌دانه‌های سفید رنگ که تا بینی او ادامه دارد و از نظر ظاهری از تاس‌ماهی روس جدایش می‌سازد. وزنش به ۶۰ تا ۱۳۰ کیلوگرم می‌رسد و درازایش از یک متر تا ۲ متر؛ که در فاصله ۱۲ تا ۱۴ سالگی بالغ می‌شود.

 

 

واژه «خاویار» واژه‌ای فارسی و دگردیس شدة واژه خاگ‌آور (تخم‌آور) است.

«تاس ماهی» در شمار گونه‌هایی است که در تمامی نقاط دریای خزر یافت می‌شود و تخم خاویار آن را مردم به گویش خود، «طلایی» می‌نامند؛ که از رتبه سوم ارزش برخوردار است و در فاصله ۱۲ تا ۱۶ سالگی به سن تخم‌دهی می‌رسد و بالغ می‌شود. از طول ۱ تا ۲ متر برخوردار است و از وزن ۶۰ تا ۱۰۰ کیلوگرم.

 

 

ماهی شیپ، معمولاً مهاجری است که برای تخم‌ریزی به سواحل ایران می‌آید و در رودخانه‌های آبریز دریای خزر تخم‌گذاری می‌کند. از عمری سی ساله برخوردار است، سبک‌وزن بوده و تعدادش بسیار اندک است و از نظر ارزش در رتبه چهارم قرار دارد و با طولی بیش از یک متر و وزنی سبک؛ که در فاصله ۱۰ تا ۱۴ سالگی بالغ می‌گردد و به سن تخم‌دهی می‌رسد.

 

 

اوزن برون یا بینی‌سیاه، کوچک‌ترین ماهی خاویار دریای خزر است که در ایران به اشتباه کلیه ماهیان خاویاری را به نام آن می‌شناسند. اوزون برون به لحاظ کیفی در رتبه آخر قرار دارد؛ چرا که تخم‌اش ریزتر و ارزان‌تر است. این ماهی از نظر تکثیر مصنوعی با مشکلاتی مواجه است و تعداد آن نیز در شرایط طبیعی، رو به کاهش می‌رود. اوزون برون در فاصله ۸ تا ۱۲ سالگی بالغ می‌شود. قامتی یک تا ۵/۱ متری دارد و وزنی سبک‌تر از دیگر ماهیان خانواده خود در دریای خزر.<ref>[http://bahoocaviar.ir/2429-2/ ماهیان خاویاری : هر آنچه که می‌خواهید بدانید!]</ref><ref>[http://agriservices.ir/ViewerSM1.aspx?code=251101103 گونه‌های ماهیان خاویاری دریای خزر]</ref><ref>[http://negineabzian.com/Fish/CatID/14 ماهیان خاویاری]</ref>