آبدهی (متالورژی): تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Pouriya7 (بحث | مشارکت‌ها)
جزبدون خلاصۀ ویرایش
Pouriya7 (بحث | مشارکت‌ها)
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴:
 
از جمله تغییراتی که در حین فرآیند کوئنچ کردن صورت میگیرد میتوان به کاهش اندازه دانه‌ها اشاره نمود که این موضوع هم برای مواد فلزی و هم برای مواد پلاستیکی صورت میپذیرد. از دیگر تغییرات این فرآیند افزایش [[سختی|سختی مواد]] میباشد.
[[پرونده:Phase diag iron carbon.PNG|بندانگشتی|نمودار تعادلی آهن-کربن]]
 
== علل استفاده ==
[[پرونده:Phase diag iron carbon.PNG|بندانگشتی|نمودار تعادلی آهن-کربن]]همانطور که بیان شد این جهت افزایش استحکام و سختی مواد به کار میرود. اگر بطور ویژه [[فولاد]] را مورد بررسی قرار دهیم و بتوان به شکلی شرایط سرد شدن مذاب فولاد را تنظیم کرد که مطابق با [[نمودار تعادلی]] خود سرد شود در نهایت به فاز [[پرلیت]] و درصورتی که درصد کربن بالاتری داشته باشیم ممکن است فاز [[لدبوریت]] جامد، تشکیل میشود. فاز پرلیت نیز خود از دو فاز [[فریت]] و [[سمنتیت]] تشکیل میشود که برای درصد [[کربن|کربن‌]]<nowiki/>های زیر حدود 0.16% فاز اکثریت فریت میباشد و برای بالای این مقدار فاز اکثریت سمنتیت است. اصطلاحا به حالت زیر 0.16% کربن سمنتیت تشکیل شده در فریت و بالای آن را فریت تشکیل شده در سمنتیت گویند. فاز سمنتیت از استحکام کافی و مناسبی برخوردار است در صورتی که فاز فریت یک فاز نرم میباشد. بطور کلی فاز پرلیت شتکیل شده قابلیت تحمل تنش‌های بالا را ندارد و میبایست برای بسیاری از کاربردهای فولاد استحکام آن را افزایش داد.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=عملیات حرارتی فولادها|نام خانوادگی=گلعذار|نام=محمدعلی|ناشر=مرکز نشر دانشگاه صنعتی اصفهان|سال=1391|شابک=|مکان=|صفحات=}}</ref>
 
 
== کاربرد رایج<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=steel heat treatment handbook|نام خانوادگی=E.Totten|نام=George|ناشر=taylor & francis group|سال=2007|شابک=|مکان=|صفحات=}}</ref> ==
کوئنچ کردن یک فرآیند غیر تعادلی میباشد که غالبا جهت افزایش استحکام فولادها مورد استفاده قرار میگیرد، بدین صورت که فلزات از فاز [[اوستنیت|آستنیت]] و از منطقه [[یوتکتوئید]] به سرعت سرد شده و به موجب آن فاز مارتنزیت شکل میگیرد. تسریع فرآیند استحکام بخشی فولادها وابسته به دمای شروع تشکیل [[مارتنزیت]] و دما پایان تشکیل مارتنزیت میباشد. به کمک افزودن برخی عناصر مانند [[مولیبدن|مولبیدن]]، [[کروم]]، [[نیکل|نیک]]<nowiki/>[[نیکل|ل]]، [[سیلیسیم|سیلسیوم]] و[[تنگستن]] میتوان دمای تشکیل فاز مارتنزیت را کاهش داد<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=اصول علم مواد|نام خانوادگی=تویسرکانی|نام=حسین|ناشر=مرکز نشر دانشگاه صنعتی اصفهان|سال=1390|شابک=978-964-8476-45-3|مکان=|صفحات=}}</ref>.انجام این فرآیند در فولادها علاوه بر افزایش استحکام موجب افزایش سختی آن شده اما [[چقرمگی]] فولادها را کاهش میدهد.
 
میزان افزایش استحکام فولادها وابسته به نرخ سرد شدن این فرآیند میباشد که در صورتی که نرخ سرد شدن خیلی بالا باشد امکان شکست فولاد پس از سرد شدن و بدون ضربه وارد کردن وجود دارد.