میکروب: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز ربات ردهٔ همسنگ (۳۰) +املا+مرتب+تمیز (۱۴.۹ core): + رده:علم در دهه ۱۶۷۰ (میلادی) |
FreshmanBot (بحث | مشارکت‌ها) جز اصلاح فاصله مجازی + اصلاح نویسه با استفاده از AWB |
||
خط ۱:
[[پرونده:E coli at 10000x, original.jpg|بندانگشتی|250px|چپ|یک گوی از [[باکتری]] [[ای کلای]] که ۱۰۰۰۰ برابر بزرگتر شده‌است]]
'''میکروب'''، '''میکروارگانیسم'''، '''ریزسازواره''' یا '''ریزاندامگان'''<ref>از واژه‌های مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی</ref> [[جاندار]]انی<nowiki/> هستند که با [[چشم غیرمسلح]] دیده نمی‌شوند.<ref name="Oxford">{{یادکرد کتاب | نام خانوادگی۱ = Hine| نام۱ = Robert S. | نام خانوادگی۲ = Martin| نام۲ =Elizabeth| عنوان = Oxford Dictionary of Biology | سال = 2015 | ناشر = Oxford University Press | مکان = New York| شابک = 9780198714378 | نشانی = https://books.google.com.au/books?id=gMf9CAAAQBAJ&vq | زبان = en}}</ref> ریزاندامگان شامل [[باکتری]]ها، [[ویروس]]ها، [[آغازیان]]، و برخی [[قارچ]]ها هستند.<ref name="Oxford"/> ریزاندامگان‌ها در همه جا، از آب و هوا گرفته تا خاک، روی پوست بدن و مخاط بدن انسان و جانوران به میزان فراوان وجود دارند. به گونه‌ای که زندگی برای جانوران و گیاهان، بدون وجود میکروب امکان‌پذیر نیست. یعنی این
میکروارگانیسم‌ها به دو گروه یعنی مفید و مضر تشکیل می‌شود.
خط ۶:
بطور کلی در طبیعت '''۳''' نمونه ریزاندامگان (میکروارگانیسم) وجود دارد:
* تجزیه (فاسد)
* خنثی‌ها، سازشکارها، فرصت طلب‌ها (به انگلیسی: Neutral Microorganisms)
* سازنده‌ها با
میکروارگانیسم‌های سازنده (و [[ریزاندامگان کارآ]]) همان‌طور که از نامشان پیداست کار سازندگی و احیا را بر عهده دارند.
میکروارگانیسم‌های
میکروارگانیسم‌های خنثی، بزرگترین گروه را تشکیل می‌دهند.
ریزاندامگان برای سوخت و ساز و انجام فرایندهای زیستی خود از منابع آلی و معدنی موجود در محیط تغذیه می‌کنند. این ارگانیسم‌ها طی فرایندهای متفاوت، هنگامی که در معرض یون‌های فلزی قرار می‌گیرند، آن‌ها را در درون یا بر روی دیواره سلولی خود انباشته می‌کنند. این انباشتگی اغلب منجر به تولید ذراتی است که در اندازه‌های نانوذره‌ها دسته‌بندی می‌شوند.<ref>[http://www.nano.ir/paper.php?PaperCode=534 ستاد ویژهٔ توسعه فناوری نانو]، بازدید: اوت ۲۰۰۹.</ref>
خط ۲۱:
[[ابن سینا]] دانشمند ایرانی سده‌های دهم و یازدهم میلادی به این موضوع پی برده بود که موجودهای ریزی موجب بیماری می‌شوند. هرچند نمی‌توان به او، عنوان کاشف میکروب‌ها را نسبت داد و این کار توسط [[آنتونی فان لیوونهوک]] انجام شد. هوک با [[میکروسکوپ]] ابتدایی‌اش به مشاهده آب [[برکه]] پرداخت و دریافت که موجودهای ریزی در آن وجود دارد. از دیگر افراد مهم این زمینه می‌توان به [[رابرت کخ|رابرت کُخ]] اشاره کرد که [[باکتری]] بیماری [[سل]] را کشف نمود.
احتمال وجود میکروارگانیسم‌ها یا میکروب‌ها قرن‌ها قبل از کشف این موجودات زنده مورد بحث دانشمندان گوناگونی واقع شده بود. تا اینکه نهایتاً در قرن ۱۷ میلادی بشر به وجود چنین موجوداتی اطمینان حاصل کرد. احتمال وجود چنین موجودات در آیین برهمایی ذکر شده‌است. همچنین فردی به نام [[مارکوس ترنتیوس]] که یک رومی بود در مورد زندگی یا کشاورزی در نزدیکی لجن زار هشدار داد و
[[آنتونی فان لیوونهوک]] (۱۶۳۲ - ۱۷۲۳) تقریباً اولین انسانی بود که توانست میکروارگانیسم‌ها را ببیند. او این کار را با میکروسکوپی انجام داد که خودش ساخته بود. او اولین کسی بود که از ابزاری به نام میکروسکوپ برای مشاهده اشیا استفاده کرد. کتاب میکروگرافی که در سال ۱۶۶۵ توسط [[آنتونی فان لیوونهوک|فان لیوونهوک]] منتشر شد، به بررسی میکروسکوپی سلول‌های گیاهی پرداخته‌است.
قبل از کشف میکروارگانیسم‌ها توسط [[آنتونی فان لیوونهوک|فان لیوونهوک]] در ۱۶۷۵، چگونگی تبدیل انگور به سرکه یا شیر به پنیر و ماست یا چگونگی فساد مواد غذایی برای همه معمایی حل نشدنی بود. بعد از اینکه هوک گزارش داد موجودات زنده‌ای وجود دارند که با چشم غیر مسلح دیده نمی‌شوند برای مدت کوتاهی این سؤال باز هم
[[لازارو اسپالانزانی]] (۱۷۲۹ - ۱۷۹۹) با مطالع‌های خود نشان داد که جوشاندن یک ماده غذایی میکروارگانیسم‌های داخل آن را از بین می‌برد و این موضوع از فساد ماده غذایی جلوگیری می‌کند. همچنین او نشان داد میکروارگانیسم‌ها فقط باعث فساد مواد غذایی ای می‌شوند که در مجاورت هوا قرار داشته باشند.
خط ۳۱:
[[لویی پاستور]] (۱۸۲۲ - ۱۸۹۵) مطالعه‌های اسپالانزانی را ادامه داد و به نتایج جالب تری دست یافت. او با مطالعه‌های خود نشان داد حتی اگر ماده غذایی را در تماس هوایی که از فیلترهای خاصی عبور داده شده‌است هم قرار دهیم باز هم ماده غذایی فاسد نمی‌شود. این فیلترها از عبور میکروارگانیسم‌ها جلوگیری می‌کردند. پاستور با این آزمایش‌هایش نشان داد که عوامل فساد مواد غذایی همان میکروارگانیسم‌ها هستند که از طریق هوا و گرد و غبار وارد مواد غذایی می‌شوند و با رشد و تکثیر در آن منجر به فساد مواد غذایی می‌گردند.
در سال ۱۸۷۶، [[رابرت کخ]] (۱۸۴۳ - ۱۹۱۰) نشان داد که میکروارگانیسم‌ها عامل به وجود آمدن برخی از بیماری‌ها هستند. رابرت کخ در مطالعه‌های خود متوجه شد در خون افراد آلوده به سیاه‌زخم تعداد زیادی باکتری باسیلوس آنتراسیس وجود دارد. کخ متوجه شد می‌تواند با انتقال مقدار جزئی خون از حیوان آلوده به حیوان سالم، باعث بیمار شدن حیوان سالم شود. همچنین کخ توانست باکتری‌هایی که از خون یک فرد آلوده گرفته بود را در یک محیط مغزی کشت داده و سپس با انتقال آن‌ها به جانور سالم باعث بیماری آن جانور شود.
واژهٔ میکروب برگرفته از واژهٔ لاتین Microbios است که تشکیل‌شده از دو جزء Micro (به معنی کوچک) و Bios (زنده) است.
خط ۵۷:
ویروس در لغت به معنای [[سم]] است.
دانشمندان به این خاطر لقب [[سم]] را به ویروس دادند چون
۱.
۲.
۳. سوخت‌وسازی([[متابولیسم]]) درون آن‌ها رخ نمی‌دهد و....
خط ۶۷:
ویروسها از لحاظ هستهٔ خود به دو گروه تقسیم می‌شوند:
1.
2
== بیماری‌زایی ==
# [[ویروس]]ها
# [[کلامیدیا]]ها
| |||