واکسنها اغلب تزریقی هستند (عضلانی یا زیرجلدی) و گاه حتی خوراکی (مانند فلج اطفال). اغلب برای ایمنی کامل و دائم در برابر بیماری نیاز به چندبار تزریق یک واکسن می‌باشد. گاه برخی از واکسنها را می‌توان همراه هم تزریق کرد مانند واکسن سه گانهسه‌گانه ، دوگانه و MMR .
== تاریخچه ==
[[ادوارد جنر]] (Edward Jenner){{رچ}} (تولد ۱۷ مه ۱۷۴۹ - مرگ ۲۶ ژانوبه ۱۸۲۳) پزشک انگلیسی اولین کسی بود که کاربرد واقعی [[واکسیناسیون]] را کشف کرد.او را پدر ایمنی شناسیایمنی‌شناسی می دانند و گفته می‌شود کار او بیش از هر کس دیگری جان انسان هاانسان‌ها را نجات داده است. وی پسری را در برابر [[بیماری]] آبلهٔ گاوی واکسینه کرد. این بیماری مانند بیماری [[آبله]] ولی کم‌خطرتر از آن است. پس از آنکه جنر [[میکروب]] بیماری آبله را به آن پسر تزریق کرد؛ چون واکسن آبلهٔ گاوی در وی مصونیت ایجاد نموده بود، به بیماری آبله مبتلا نگردید.
== بیماریهایبیماری‌های قابل پیشگیری ==
معروفترین بیماریهاییبیماری‌هایی که واکسن مؤثر دارند عبارتند از [[آبله]] ، سه گانهسه‌گانه ([[دیفتری]] ، [[کزاز]] ، [[سیاه سرفه]]) ، [[فلج اطفال]] ، [[سل]] ، MMR ([[سرخك]]، [[اوريون]] و [[سرخجه]]) ، [[هپاتیت بی]] ، هپاتیت سی ،مننژیت مننگوکوکی ، [[آنفلوآنزا]] ، [[تب زرد]] ، [[تیفوس]] و [[هاری]].
== رابطه بین نوع واکسن با ایمنی حاصل ==
واکسن هایواکسن‌های با اجرام زنده که ازقدرت بیماریزایی آنهاآن‌ها کاسته شده است، معمولاً با دوز واحد می توانندمی‌توانند ایمنی مؤثر و طولانی نسبت به واکسن هایواکسن‌های کشته شده ایجاد کنند. این واکسن هاواکسن‌ها علاوه برسیستم ایمنی هومورال، سیستم ایمنی سلولی را نیز تحریک می نمایند، این نوع واکسنها تمایل دارند واکنشهایواکنش‌های مشابه شکل طبیعی بیماری به خصوص درافراد با نقص ایمنی را ایجاد کنند.
برای اینکه با واکسن هایواکسن‌های کشته شده ایمنی کافی و بمدت طولانی بدست آید، بایستی این واکسن هاواکسن‌ها ابتدا درچنددر چند نوبت تزریق گردند و برای جلوگیری از کاهش سطح آنتی بادی و ادامه ایمنی اغلب لازم است که تزریق واکسن در آینده یادآوری شود.
