شهرستان بندر ماهشهر: تفاوت میان نسخه‌ها

'''شهرستان بندر ماهشهر''' شهرستان بندرماهشهر يكي از بنادر قديم كرانه خليج فارس می باشدمی‌باشد. این شهرستان در زمان ساسانیان و در سال 231میلادی در زمان اردشیر اول با نام ریواردشیر که بعدها ریشهر نامیده شد بنا گردید.

شهرستان بندرماهشهر يكي از بنادر قديم كرانه خليج فارس می باشدمی‌باشد. این شهرستان در زمان ساسانیان و در سال 231میلادی در زمان اردشیر اول با نام ریواردشیر که بعدها ریشهر نامیده شد بنا گردید.

در سفرنامه‌ها و تواریخ متعددی از ماهشهر با نام‌هایی همچون مه رویان، ماچول و معشور سخن به میان آمده استآمده‌است.

در سفرنامه ناصر خسرو قبادیانی(۳۹۴–۴۸۱قمری) اینگونهاین‌گونه گفته شده، " از آنجا (عبادیان یا آبادان) پس از طی ده فرسنگ به شهر مه رویان( ماهشهر ) رسیدیم. شهری بزرگ است بر لب دریا نهاده بر جانب شرقی و بازاری بزرگ دارد و جامعی نیکو اما آب ایشان از آب باران، چاه و کاریز نبود که آب شیرین دهد. ایشان را حوض‌ها آبگیرها باشد که هرگز تنگی اب نبود و درآنجا سه کاروانسرای بزرگ ساخته‌اند هر یک از ان چون حصاری است محکم و عالی، در مسجد ادینه آنجا بر منبر نام یعقوب لیث دیدم نوشته. پرسیدم از یکی که حال چگونه بوده‌است گفت که یعقوب لیث تا این شهر گرفته بود و لیکن دیگر هیچ امیر خراسان را قوت نبوده‌است. در این تاریخ که من آنجا رسیدم این شهر به دست پسران اباکالنجار بود که ملک پاریس بود. و خواربار یعنی ماکول این شهر از شهرها و ولایت‌ها بردند که آن جا جز ماهی چیزی نباشد و این شهر باجگاهی است و کشتی بندان، چون از آنجا به جانب جنوب بر کنار دریا بروند ناحیت توه و کازرون باشد و من در این شهر مه رویان بماندم به سبب آنکه بگفتند راه‌ها نا ایمن است از آن که پسران اباکالنجار را با هم جنگ و خصومت بود و هر یک سری می‌کشتند و ملک مشوش گشته بود. "

همانطوری کههمانطوری‌که در متن بالا ذکر شده فاصله عبادیان یا آبادان تا مه رویان ۱۰ فرسنگ بوده، که حدود 70 کیلومتر راه میشودمی‌شود و چون از راه آبی توسط کشتی طی شده، جایی حوالی ماهشهر کنونی می باشدمی‌باشد.

ابن بطوطه، این بندر را «ماچول» نامیده که به نظر سلطانی بهبهانی، همان معشور است که از عشر (گمرک) گرفته شده‌است. به نوشتة ابن بطوطه، ماچول شهر کوچکی بوده با زمینهایزمین‌های شوره زار و بدون درخت و سبزه، و دارای یکی از بزرگترین بازارها بوده و از رامز (رامهرمز) به آنجا حبوبات می‌برده‌اند، و از ماچول تا رامز از طریق بیابان سه روز راه بوده‌است.

بندر معشور ( ماهشهر ) در دوره صفویه و بعدازبعد از آن اهمیت چندانی نداشته و اسمی از آن در کتب تاریخی و جغرافیایی نیامده‌است. کُرزُن که در اواخر دوره قاجاریه به جنوب ایران سفر کرده بود، بندر معشور را بندری حقیر دانسته که نام و نشان سابق خود را از دست داده معرفی می کندمی‌کند.

در اوایل قرن چهاردهم شمسی، اواخر قرن نوزدهم میلادی، ماهشهر بندر کوچکی بود که از آنجا کشتیهای محلی کالاهای وارداتی و صادراتی را برای قبایل عرب همسایه حمل می‌کردند. کازرونی فاصله آن را تا دریا یک فرسنگ و نیم می داندمی‌داند.

معشور واژه ایواژه‌ای عربی است که از دو بخش "مع" و "شور" تشکیل شده استشده‌است. معشور اسم مفعول بوده و چون این بندر در گذشته دارای تجارت، صادرات و واردات بوده و مالیات گمرکی را همانند بصره ده به یک می پرداخته ، نامش بدین صورت نهاده شده استشده‌است.

==امکانات و شاخص هایشاخص‌های شهری==

'''شهرستان بندر ماهشهر دارای قابليتهاي متنوعی بوده که از جمله آنهاآن‌ها استقرار صنايع عظيم پتروشيمي و اسكله هاي فعال بندري است. در ادامه قابلیتها، امکانات و شاخص هایشاخص‌های شهرستان بندر ماهشهر را به حضورتان معرفی خواهیم نمود'''

صنعت پتروشیمی یکی از صنایع مادر است که با وجود آن صنایع جدید و جانبی دیگری نیز تاسیستأسیس خواهد شد. این صنعت از حیث کمیت و کیفیت بقدری گسترده و متنوع است که میمی‌توان توانآن آنرارا پیشروی صنعت آینده دنیا تلقی نمود. شهرستان بندر ماهشهر مهد صنعت پتروشیمی استان خوزستان بوده و تنها نقطه استراتژیک در صنعت پتروشیمی کشور می باشدمی‌باشد . منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی در سال 1376 در زمینی به میزان2600 هکتار تاسیستأسیس و اینک حدود20 پتروشیمی در آن فعال می باشدمی‌باشد. با توجه به اصل 44 اکثر پتروشیمی هایپتروشیمی‌های منطقه به بخش خصوصی واگذار یا در حال واگذاری است.

به منظور پشتیبانی از تولیدات داخلی، توسعه صادرات و ایجاد تحرک در اقتصاد منطقه، قانون منطقه ویژه اقتصادی بندر امام خمینی (ره) ابلاغ گردیده که به موجب آن رشد و توسعه در استان پدید خواهد آمد. بر اساس اين قانون حوزه کاري منطقه ويژه اقتصادي بندر امام خميني (ره) صادرات و واردات تعيين شده استشده‌است. اين منطقه متعلق به سازمان بنادر و دريانوردي می باشدمی‌باشد.

شهرستان بندر ماهشهر دارای 4 معدن نمک آبی بندر امام ،نمک آبی سربندر، صدف دریایی و دریاچه نمک پتروشیمی می باشدمی‌باشد. این معادن تامین کنندهتامین‌کننده خوراک کارخانه هایکارخانه‌های پتروشیمی می باشندمی‌باشند .

بندرصادراتی ماهشهر در فاصله حدود 5 تا 7 مایلی مرکز شهرستان قرار دارد. این بندر دارای قدمت حدود 90 سال در امر صادرات و واردات فرآورده هایفرآورده‌های مواد نفتی دارد. قبل از سال 1966 میلادی بندرصادراتی ماهشهر مختص صادرات نفت خام منطقه آغاجاری بود که توسط خطوط لوله به مخازن بندرصادراتی انتقال و سپس به اسکله هایاسکله‌های بندرصادراتی برای صادرات پمپاژ می گردید. در سال 1346بندرصادراتی ماهشهر جهت صادرات فرآورده هایفرآورده‌های پالایشگاه آبادان مدنظر قرار گرفت. بندرصادراتی ماهشهر در فاصله 130 کیلومتری پالایشگاه قرار گرفته و انواع فرآورده هافرآورده‌ها از طریق خطوط لوله به منطقه مخازن ماهشهر انتقال ، انباشت و سپس صادر می گردد. بندر صادراتی دارای 6 اسکله عملیاتی یک اسکله تعمیراتی و یک اسکله باری می باشدمی‌باشد که صادرات ( نفتکوره، نفتا، ، میعانات گازی) و واردات ( بنزین سوپر ، بنزین ، نفت گاز) در بخش خارجی و جابجائی فرآورده به بنادر و جزایر داخلی از طریق این اسکله هااسکله‌ها انجام می پذیرد .

حمل و نقل یکی از شاخصه هایشاخصه‌های توسعه می باشدمی‌باشد. این شهرستان در زمینه حمل و نقل دارای موقعیت استراتژیک و ممتاز ی بوده و حمل و نقل در آن به طریق هایطریق‌های دریایی، ریلی، هوایی و جاده ایجاده‌ای امکان پذیر می باشدمی‌باشد. حمل و نقل دریایی در بندر امام خمینی(ره) که یکی از بزرگترین بنادر کشور و خاورمیانه بوده صورت می پذیرد. مجتمع بندری امام خمینی(ره) دارای 1041هکتار مساحت و 37 پست اسکله و ظرفیت پذیرش کالا تا40 میلیون تن درسال را دارد. همچنین این بندر توانایی پذیرش کشتی هایکشتی‌های 150 هزار تنی را نیز دارا می باشدمی‌باشد. وجود انبار هایانبارهای مسقف، سیلوها، ترمینال غلات و کانتینری از ویژگی هایویژگی‌های ممتاز بندر امام خمینی(ره) میباشدمی‌باشد.

یکی دیگر از قابلیت هایقابلیت‌های شهرستان بندر ماهشهر استقرار کشتیرانی جنوب بوده که در منطقه بندر امام خمینی(ره) قرار داشته و در زمينه ارائه خدمات بندرى، تخليه و بارگيرى، عمليات كانتينرى تدارك سوخت و آب و انجام تعميرات كشتى‌ها به مالكان آنان و صاحبان كالا، خدمات مورد نياز را ارائه مى‌دهد .

یکی دیگر از ویژگی هایویژگی‌های حمل و نقل منطقه وجود راه آهن بوده که این امر باعث گردیده، که بتوان کالاها را از منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی و مجتمع بندری به تمامی نقاط کشور حمل نمود. وجود شبكه راه آهن در منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی از جنوبي ترين نقطه شروع و تا شمالي ترين بخش ادامه مي يابد و به طوربه‌طور مستقيم تعداد زيادي از مجتمع هامجتمع‌ها و كارخانجات مستقردرمنطقه را تحت پوشش قرار مي دهد.

یکی دیگر از ویژگی هایویژگی‌های راه آهن جابجایی مسافران به اهواز و بالعکس بوده که روزانه هزاران نفر را جابجا می کندمی‌کند. طول خط راه آهن در سطح شهرستان بندر ماهشهر 49 کیلومتر می باشدمی‌باشد. همچنین با تعیین سرمایه گذارسرمایه‌گذار خارجی خطوط راه آهن شهرستان به مسیر خرمشهر وصل می شودمی‌شود و در آینده نزدیک خطوط راه آهن به بوشهر و اصفهان کشیده خواهد شد.

شاخصه دیگر حمل و نقل در منطقه فرودگاه بندر ماهشهر بوده روزانه بین 4 تا 6 پرواز داشته که 500 تا 600 نفر را در مسیرهای تهران، اصفهان،مشهد،شیراز، تبریز ، عسلویه و بالعکس جابجا مینماید. با توجه به استقرار منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی و مجتمع بندری و دانشگاه هادانشگاه‌ها روزانه اساتید و متخصصان زیادی در این مسیر در حال تردد بوده که این امر باعث رشد و غنای علمی منطقه شده استشده‌است.

حمل و نقل جادهجاده‌ای ای قدیمی ترینقدیمی‌ترین مسیر ارتباطی بوده که تا به امروز در روشهایروش‌های گوناگونی ظاهر شده استشده‌است. بزرگراه خلیج فارس شاهراه اصلی کشور به بندر امام خمینی(ره) و منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی بوده که روزانه کامیونهای بیشماری از آن عبور کرده و کالاهای خود را جابجا می کنندمی‌کنند. پایانه بندر امام خمینی(ره) یکی از 5 پایانه بزرگ کشور بوده که روزانه بیش از3000 کامیون و تریلر را در خود جا داده است. ظرفیت این پایانه2000 دستگاه می باشدمی‌باشد. همچنین ترانزیت سوخت عراق و ایران از بندر ماهشهر صورت می گیردمی‌گیرد.

این پارک در ابتدای جاده ورودی ماهشهر از سمت سربندر واقع گردیده است. از امکانات این پارک می توانمی‌توان به آلاچیق ها، فضای بازی برای کودکان، امکانی جهت قایقرانی و ... اشاره نمود .

این پارک در شهر چمران و 15 کیلومتری ماهشهر واقع گردیده است. از امکانات این پارک می توانمی‌توان به آلاچیق ها، فضای سبز بسیار زیبا، دریاچه، فضای بازی برای کودکان، امکانی جهت قایقرانی،باغ پرندگان و حیوانات و ... اشاره نمود .

مجتمع بندری امام خمینی(ره) محل استقرار کشتی هایکشتی‌های تجاری بوده که می توانمی‌توان با مجوز صادر شده از سوی اداره کل بنادر و دریانوردی استان خوزستان(بندر امام خمینی ره) از اسکله هااسکله‌ها و کشتی هایکشتی‌های پهلو گرفته در آن بازدید نمود .

از دیگر مراکز گردشگری شهرستان می توانمی‌توان به خورهای منتهی به خلیج فارس از جمله خور غزاله و خور سماعیلیه اشاره نمود. در حال حاضر خور سماعیلیه مکانی جهت صیادان بوده که از این مکان جهت رفت و آمد به دریا استفاده می کنندمی‌کنند .

خور موسی با داشتن گونه‌های جانوری متفاوت از جمله دلفین‌های گوژپشت و پرندگان دریایی مانند فلامینگو‌ها،فلامینگوها، کفچه نوک‌ها، اگرت‌های ساحلی، سلیم‌های خرچنگ خوار، پرستوهای کاکلی، پرستوهای دریایی، پرستوهای پشت دودی، خرچنگ‌های کوچک، گلخورک‌ها و انواع ماهی‌ها جاذبه گردشگری خوبی برای دوستداران طبیعت می‌باشد.[۸] در خور موسی جزایر بکر تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست و مناظر ساحلی زیبایی وجود دارند.[۹] همچنین شهرداری بندر ماهشهر در حال ایجاد بازارچه ساحلی و مکان تفریحی با حدود ۹۰ آلاچیق و … می‌باشد که در صورت تکمیل می‌تواند پذیرای گردشگران از سراسر کشور باشد.[۱۰] هر ساله در ایام نوروز نیز کشتی تفریحی خور پیما در خور موسی قرار دارد که می‌تواند جاذبه گردشگری خوبی برای مسافران نوروزی باشد.[۹]

انتخاب نام این جزیره به زمان هایزمان‌های بسیار دور بر میگرددمی‌گردد . به نقل از اهالی بومی ساکن بندر ماهشهر، آن زمان هازمان‌ها که برای دریا پیمایی از کشتی هایکشتی‌های پارویی دستی استفاده میشد ، ناخدایی ناشناس به همراه خانواده خود در آب هایآب‌های نیلگون خلیج فارس راهی سفر بود که تنها دخترش به بیماری سختی مبتلا شد . به علت عدم دسترسی به طبیب معالج و طولانی بودن راه برگشت در میانه راه در این جزیره لنگر انداختند و جسم مرده ی دخترک را به خاک سپردند . در واقع جسم دختر ناخدا در این جزیره دفن شده استشده‌است نه خود ناخدا .

در زمان هخامنشیان جزیره قبر ناخدا چسبیده به خاک اصلی بوده،و بهترین موقعیت را برای ساختن بندر و تأسیسات مربوطه داشته استداشته‌است . بنا به گفتهگفته‌ای ای غیر رسمیغیررسمی ، زیر خاک جزیره قبر ناخدا تأسیسات بندری و شهری و کشتی سازیکشتی‌سازی هخامنشی قرار گرفته است،ازگرفته‌است،از این رو برخی بر این باورند که نام این جزیره به این دلیل انتخاب شده استشده‌است .

پرستوی دریایی گونه سفید ، پرستوی دریایی پشت دودی و سلیم خرچنگ خوار از جمله پرنده گانی هستند که در این جزیره به وفور تخمتخم‌گذاری گذاری می کنندمی‌کنند .به علاوه گونهگونه‌های های پرنده ایپرنده‌ای چون کاکائی ، آبچلیک ، اگرت ساحلی ، اگرت بزرگ وجانورانی چون موش سياه ، سوسمار ، مارمولك و لاك پشت در این جزیره زیست می کنندمی‌کنند .

داراب از جزیره‌های غیر مسکونی ایرانی در خلیج فارس است. این جزیره در دهانهٔ خور موسی قرار دارد. این جزیره غیر مسکونی محل تخم‌گذاری پرستوهای دریایی است. جزیره دارا یا دیره با وسعتی در حدود یک کیلومتر مربع در حدود 4.5 کیلومتری غرب جزیره بونه بین N3006 و E4906 قرار گرفته استگرفته‌است .بزرگترین قطرش در حدود 1.8 کیلومتر و بلندترین نقطه آن 1 متر است . جزیره آب شیرین ندارد . سلیم هایسلیم‌های خرچنگ خوار در اوایل خرداد به جزایر واقع در این منطقه مهاجرت و در مرداد از آنجا کوچ می کنندمی‌کنند.