وفس: تفاوت میان نسخه‌ها

مردم وفس به یکی از قدیمی‌ترین [[زبان‌های ایرانی]] یعنی [[زبان تاتی ایران|تاتی]] سخن می‌گویند. وفسی‌ها [[زبان تاتی ایران|تاتی]] را با [[گویش وفسی]] صحبت می‌کنند.<ref name="ptewiki.com">[http://www.ptewiki.com/wiki/index.php5?title=وفس(اراک) رزم آرا، فرهنگ جغرافیایی ایران(آبادیها)، جلد 2، ص315-314. ]</ref><ref>کتاب «دستور زبان وفسی-تاتی»، دونالد استیلو، ۱۹۷۱، ۴۵۰ صفحه</ref><ref>«گونه‌های زبان تاتی»، دونالد استیلو، ۱۹۸۱؛ ۹: گونه‌های وفس و اطراف آن در منطقه اراک استان مرکزی</ref><ref>[https://www.dropbox.com/s/s8fjgyyc3i7h1d7/Dr.Yarshater-Southern%20Tati.pdf?dl=0 مقدمه کتاب «دستور زبان گویش‌های تاتی جنوبی»، پروفسور احسان یارشاطر، لاهه - پاریس ١٩٦٩]</ref><ref>کتاب «تات‌های ایران و قفقاز»، علی عبدلی، ۱۳۸۹</ref> این زبان در منتهی الیه حدود مرزی استان مرکزی با [[استان همدان]]، در شمال شهرستان اراک استفاده می‌شود؛ یعنی در روستای وفس و برخی روستاهای همجوار مانند [[چهرقان]]، [[گورچان (فراهان)|گورچان]]، [[آمره (کمیجان)|فرک]] و غیره. این مناطق تقریباً در یک خط فرضی واقعند که ساکنین‌شان به [[زبان تاتی ایران|تاتی]] سخن می‌گویند؛ البته در گویش این روستاها به طوربه‌طور جزئی تفاوت‌هایی مشاهده می‌شود ولی اصل و مبنای آنهاآن‌ها [[زبان تاتی ایران|تاتی]] است.

روستای وفس از شمال به [[ساوه]]، از جنوب به [[کمیجان]]، از غرب به [[همدان]] و از طرف شرق به [[تفرش]] محدود است. مساحت تقریبی آن ۲۰ کیلومتر مربع و ارتفاع آن از سطح دریا ۲۱۰۰ متر است. وفس در حصاری از کوه‌های نسبتاً بلند واقع شده استشده‌است و از سمت جنوب، مشرق و مغرب در محاصرهٔ کوهستان قرار دارد و تنها از سمت شمال به درختستانها و باغهای میوه منتهی می‌شود.

فاصله وفس تا شهر کمیجان ۱۸ کیلومتر و تا اراک مرکز استان ۱۲۰ کیلومتر می‌باشد و این روستا در فاصله مساوی از همدان، ساوه و اراک واقع شده استشده‌است.

کوه‌های وفس بین کوه‌های همدان و تفرش قرار دارد و از سمت شمال شرقی به کوه‌های ساوه متصل می‌گردد. این کوه‌ها در جنوب به صورت دیواری قرار گرفته‌اند و رشته‌ای از شرق به غرب کشیده شده به طوری کهبه‌طوری‌که عبور از آن فقط از طریق «گردنه حاجی رضوان» امکان‌پذیر است.