عمادالکتاب: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
نام کتاب دکتر عیسی صدیق (یادگار عمر) به اشتباه حاصل عمر وارد شده بود.
FreshmanBot (بحث | مشارکت‌ها)
جز اصلاح فاصله مجازی + اصلاح نویسه با استفاده از AWB
خط ۳۲:
[[پرونده:Emadolkotab1.gif|بندانگشتی|چپ|240px|برگی از رسم المشق عمادالکتاب این کتابچه در آموزش خوشنویسی به خطاطان نسل پس از او و سپس از طریق آنان به خوشنویسان معاصر بسیار مؤثر بود]]
 
'''میرزا محمدحسین سیفی قزوینی''' در [[قزوین]] در ۲۷ فروردین ۱۲۴۰ شمسی (۱۲۸۵ قمری) متولد شد و غالب عمرش به کتابت و تعلیم خط نستعلیق گذشت.<ref name="فرهنگ دهخدا">فرهنگ دهخدا</ref> پدرش قباله نویس بود و مادرش از [[سادات سیفی]] قزوین، از این رو به این مناسبت سید بودن مادر، میرزا نامیده شد. مدتی نزد [[میرزا محمدعلی خوشنویس]] خط آموخت. در چهارده‌سالگی برای کار نزد تاجری از اهالی [[شیروان]] به [[بادکوبه]] رفت. در شانزده سالگی پای پیاده راهی [[عتبات]] شد و سه سال در [[کاظمین]] ماند و از راه نوشتن خط زندگی کرد. می‌گویند آنقدر معیشت بر او سخت بود که حتی نمی‌توانست به [[کربلا (شهر)|کربلا]] برود. سرانجام همراه یکی از علما به کربلا رفت و پنج سال در این شهر و [[نجف]] اقامت کرد و ضمن نوشتنِ خط، علوم دینی خواند و سرانجام از تنگدستی به ستوه آمد و به ایران بازگشت. دو سال در تهران ماند و ازدواج کرد. در سال ۱۲۷۱ شمسی در [[خیابان ناصرخسرو]] آموزشگاه خوشنویسی دایر کرد و اسم آن را «[[دارالکتابه]]» گذاشت. او نسخه‌ای از [[شاهنامه فردوسی|شاهنامهٔ فردوسی]] را برای [[مظفرالدین شاه]] خوشنویسی کرد و به این مناسبت لقب «عمادالکتاب» گرفت. در [[انقلاب مشروطه]] به جرگهٔ آزادی‌خواهان پیوست و در [[کودتای محمدعلی‌شاهی]] آوارهٔ کوه و بیابان شد. پس از فرار شاه مستبد، هفت سال معلم مشق [[احمدشاه]] شد.<ref name="خط، خوشنویسی و تاریخچهٔ آن">خط، خوشنویسی و تاریخچهٔ آن</ref> وی قبل از دورهٔ [[مشروطیت]] جزو کاتبان وزارت انطباعات و در دورهٔ سلطنت [[احمدشاه]] قاجار، مدتی در وزارت داخله، منشی و همان اوقات معلم مشق خط سلطان احمدشاه نیز بود. در چند سال اواخر عمر نیز در دربار [[دودمان پهلوی|پهلوی]] سمت خوشنویس مخصوص داشت.<ref name="شبکه اطلاع رسانیاطلاع‌رسانی استان قزوین">شبکه اطلاع‌رسانی استان قزوین</ref>
[[پرونده:Emadolkotab2.gif|بندانگشتی|چپ|240px|سیاه مشقی از عمادالکتاب]]
 
او آخرین حلقه از زنجیره استادان قدیم خوشنویسی است که این هنر را به خوشنویسان معاصر پیوند داد. عمادالکتاب از مقلدان سبک خوشنویسی [[میرزا محمدرضا کلهر]] بود که پس از فوت او خوشنویس مهم دیگری بر جای نبود. از عمادالکتاب به‌عنوان کامل‌کنندهٔ شیوهٔ کلهر نام می‌برند. او بدون آنکه مستقیم شاگرد کلهر باشد از روی کتاب‌های چاپی وی به تمرین خط پرداخت و با وفاداری و وسواس زیاد شیوه او را آموخت و بدون آنکه در این شیوه دخل و تصرف زیادی بکند آن را به دیگران منتقل کرد. عمادالکتاب افزون بر نستعلیق در ابعاد بزرگ و کوچک (جلی و خفی) خط [[خط نسخ|نسخ]] و [[شکسته نستعلیق]] را خوش می‌نوشته‌است. او مروج کتابچه‌های «رسم المشق» است.<ref>پیدایش و سیر تحول هنر خط، انتشارت یساولی، چاپ دوم ۱۳۶۰ ص۱۹۷</ref>
 
همچنین عمادالکتاب از [[نقاشی آب رنگ]] و [[سیاه قلم]] سررشته داشته‌است؛ و تصویری از خود او به قلم خودش باقی است. وی قریحه شاعری نیز داشته و گاهی تفننی شعر می‌سروده‌است. این رباعی از اوست:<ref name="شبکه اطلاع رسانیاطلاع‌رسانی استان قزوین" />
 
عمادالکتاب، در طول زندگی خود از لحاظ خدمت به جامعه و روح وطن‌پرستی، مورد تکریم طرفداران علم و ادب بود و در سال ۱۳۱۳ شمسی نیز به پاس خدمات صادقانه‌اش، موفق به دریافت [[نشان درجه یک فرهنگ]] از وزارت معارف ([[وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی]] فعلی) و یک قطعه مدال نفیس از دربار [[رضاشاه]] گردید.<ref name="روزنامه مردم‌سالاری">روزنامه مردم‌سالاری</ref>
خط ۴۷:
 
==== درگذشت ====
عمادالکتاب در سن ۷۵ سالگی در بیست و ششم تیرماه سال ۱۳۱۵ ه‍.ش / ۲۷ ربیع‌الثانی ۱۳۵۵ ه‍.ق در تهران درگذشت.<ref name="فرهنگ دهخدا" /> و در [[امامزاده عبدالله شهرری]] دفن شد.<ref name="شبکه اطلاع رسانیاطلاع‌رسانی استان قزوین" /> بر سنگ آرامگاه ابدی این استاد در امامزاده عبدالله اشعار ذیل نقل شده‌است:
 
{{شعر|نستعلیق}}
خط ۶۲:
وی از سال ۱۳۰۴ شمسی در دفتر مخصوص رضاشاه به سمت فرمان‌نگار مشغول خدمت شد و مأمور تحریر فرامین و نامه‌ها گردید. در سال ۱۳۱۲ شمسی از طرف انجمن آثار ملی، مأمور نوشتن کتیبه‌های [[آرامگاه فردوسی]] در طوس شد و بعد از آن کتیبه‌های [[دارالفنون]]، [[دانشسرای عالی]]، [[مدرسه رضاییه]]، [[دانشگاه تهران]] و [[دانشگاه معقول و منقول]] (دانشگاه الهیات فعلی) را نوشت.
 
عمادالکتاب آثار بسیاری از خود به جای گذاشته‌است که افزون بر موارد پیش گفته کتابت [[سیاحت نامه استانلی به آفریقا]]، کتابت [[نامه دانش‌وران|نامهٔ دانش‌وران]] ناصری در ۱۳۱۸ ه‍. ق، کتابت [[ترجیع بند هاتف اصفهانی]]، کتابت [[اوصاف الاشراف]] و نوشتن کتیبه‌های اطراف صحن خانقاه و مقبره [[صفی علی‌شاه]] و حدیث (ولایت علی‌بن ابی‌طالب … الخ) در حضرت عبدالعظیم مقابل صحن حمزه بن موسی بن جعفر و کتیبه سردر ورودی [[بیمارستان فیروزآبادی]] در شهر ری و غیره از آثار شیوه‌ای اوست.<ref name="شبکه اطلاع رسانیاطلاع‌رسانی استان قزوین" /> قطعات و مرقعات بسیار باارزشی از عمادالکتاب در موزه‌ها و مجموعه‌های خصوصی و دولتی ایران و سایر کشورهای جهان نگهداری می‌شود.<ref name="روزنامه مردم‌سالاری" />
 
از آثار نقاشی وی: تصویر یکی از حواریون حضرت مسیح که به خط شکسته و تعلیق زیبا، با رقم: «در ماه رمضان هزار و سیصد و سی… العبد عمادالسیفی قزوینی»؛ تصویر سیاه قلمی [[کریم‌خان زند]] که کلاه مخصوص به سر نهاده‌است؛ تصویر دستی که طرز صحیح قلم به‌دست گرفتن و خط نوشتن را نشان می‌دهد…، با رقم: «عمادالسیفی»؛ تصویر خود نقاش به سیاه قلم…، با رقم: «صورت عمادالکتاب سیفی که به‌دست خود ساخته‌است».<ref name="شبکه اطلاع رسانیاطلاع‌رسانی استان قزوین" />
 
== شاگردان ==
عمادالکتاب شاگردان بسیاری داشت، از جمله [[علی منظوری]]، [[ملک‌الخطاطین]]، [[حسن زرین‌خط]]، [[علی‌اکبر کاوه]]، [[ابراهیم بوذری]] که هر یک به مقام استادی رسیده‌اند.<ref name="شبکه اطلاع رسانیاطلاع‌رسانی استان قزوین" /> مرحوم [[علی آقا حسینی]] یکی دیگر از شاگردان عمادالکتاب بود که خوشنویس معاصر [[عباس اخوین]] نزد وی تعلیم دیده‌است.<ref name="روزنامه مردم‌سالاری" />
از دیگر آثار ارزشمند عمادالکتاب قطعات سیاه مشق او می‌باشد که در نوع خود از لحاظ اسلوب بی نظیربی‌نظیر است
 
== رسانه‌ها ==