پیوریتن‌ها: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
MammothBot (بحث | مشارکت‌ها)
←‏منابع: افزودن پیوند به ویکی‌گفتاورد با ویرایشگر خودکار فارسی
FreshmanBot (بحث | مشارکت‌ها)
جز اصلاح فاصله مجازی + اصلاح نویسه با استفاده از AWB
خط ۵:
این اندیشه در پی اصلاحات دینی [[الیزابت یکم (انگلستان)|الیزابت نخست]] رخ داد و دو بعد سیاسی و دینی را در بر می‌گرفت. در بعد سیاسی این جنبش به جایی نینجامید. آنان که اصلاحات در [[کلیسای انگلستان]] نابسنده می‌دانستند و بر زدودن همه سنت‌های [[کلیسای کاتولیک روم]] پامی‌فشردند به ستیز با باورهای کلیسای انگلستان برخاستند.
 
پیوریتن‌ها به [[انجیل]] استناد داشتند و از باورهای آنهاآن‌ها می‌توان به پاسداری از جایگاه اجتماعی مردان و زنان و سهمشان از گناه اصلی در باورهای مسیحی نام برد. برپایهٔ اندیشه‌های ایشان دختران از گناهی که [[حوا]] مرتکب شده‌بود ارث می‌برند.
 
پیوریتن‌ها بر این باور بودند که حال که خدا گروهی را فرادست گروه دیگر گذارده، پس این فرودستی باید در جامعه رعایت شود و فرودستان فرمان‌بردار فرادستان باشند. سختگیری‌ها بر پیوریتن‌ها در انگلستان، به کوچیدنشان به [[آمریکا]] انجامید و با کوچ گستردهٔ پیروان این مکتب، پای این کیش به آمریکا هم گشوده شد و [[مستعمرات سیزده‌گانه|نوآبادهای انگلیسی]] کانون پیوریتن‌ها شدند.
 
== پیشینه ==
برآمدن پیوریتنان ریشه در رخ‌دادهای [[انگلستان]]ِ میانه سده ۱۶ام دارد. [[اصلاحات پروتستانی|جنبش اصلاح دین]] که چندی بود به انگلستان نیز راه یافته بود، با کشاکش [[هنری هشتم (انگلستان)|هنری هشتم]] با [[پاپ]] و فرازونشیب‌های سیاسی روزگار او، با سیاست پیوند خورد. پس از هنری، با بر تخت نشستن [[ادوارد ششم (انگلستان)|ادوارد ششم]]، زمینه گسترش باورهای پروتستانی بیش از پیش فراهم آمد. اما با روی کار آمدن خواهرش، [[ماری یکم (انگلستان)|مریِ نخست]]، ورق برگشت. ملکه مری بر خلاف رویه پدر و [[ادوارد ششم (انگلستان)|برادر]] ش، پشتیبان تمام قد [[کلیسای کاتولیک]] در انگلستان شد. اصلاح‌طلبان و دگراندیشان را به بهانه ارتداد و کفر یا کشت یا زنده در آتش انداخت. هر که از این مهلکه جان به در برد، ناگزیر راه تبعید در پیش‌گرفت. در این میان، گذارمیان،‌گذار برخی از تبعیدیان به [[ژنو]] و کلیسای منضبط [[ژان کالون]] افتاد.
 
در ۱۵۵۸ ملکه مری درگذشت. اصلاح‌طلبان بر تخت نشستن خواهرش [[الیزابت یکم (انگلستان)|الیزابتِ نخست]] را فرصتی یافتند تا جان تازه‌ای در کالبد بی‌جان اصلاحات بدمند. اما او رویه‌ای میانه‌روانه در پیش گرفت و همین آنانی را که در پی اصلاحات گسترده بودند ناامید کرد. او توانست [[پارلمان بریتانیا|پارلمان]] را همراه خود کند و برپا داشتن [[کلیسای انگلستان]] را به تصویب برساند و استوار کند. در این میان پیوریتن‌ها بر زدودن کلیسای انگلستان از هر گونه نشانه و نفوذ کلیسای کاتولیک پا می‌فشردند. نام پیوریتن از همین‌جا بر آنان نهاده شد، هنگامی که بحث بر سر ردای [[کشیش]]ان بالا گرفت. پیوریتنان که نتوانسته بودند حرف شان را در پارلمان بر کرسی بنشانند همت بر تبلیغ گماشتند و همانا کامیاب شدند و کامیابی شان را وام‌دار کوشش‌های بسیار و پشتیبانان شان در میان نخبگان و در پارلمان و تسلط شان بر کرسی‌های [[دانشگاه آکسفورد]] و [[دانشگاه کمبریج]] بودند. دو کتاب ''[[کتاب مقدس ژنو]]'' و ''شهیدان'' [[جان فاکس]] پرخواننده‌ترین کتاب‌های روزگار الیزابت بودند.<ref name="britannica.com">http://www.britannica.com/topic/Puritanism</ref>