ویکی‌پدیا

بلاروس: تفاوت میان نسخه‌ها

نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
→ تفاوت قدیمی‌ترتفاوت جدیدتر ←
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
دیداریویکی‌متن
جز ←‏جایگزینی با [[وپ:اشتباه|اشتباه‌یاب]]: امضاءکننده⟸امضاکننده
خط ۱۴:
زبان رسمی = [[زبان روسی]]{{سخ}}[[زبان بلاروسی]] |
نوع حکومت = جمهوری[[آنوکراسی]]|
نوع حاکمان = [[رئیس جمهوررئیس‌جمهور]]{{سخ}}• [[نخست وزیرنخست‌وزیر]]|
نام حاکمان = [[الکساندر لوکاشنکو]]{{سخ}}[[سرگی سیدورسکی]] |
نحوه تشکیل = استقلال |
خط ۵۴:
 
== تاریخچه نام ==
از لحاظ تاریخی، نام این کشور در زبان انگلیسی به " [[روسیه سفید]] " و یا به نام تلفظ اصلی خودش ("بلا":سفید") اشاره شده‌است. اما این نام دقیقاً درست نیست؛ ترجمه درست آن عبارت است از:"[[روتنیای سفید]]" (ناحیه‌ای در اوکراین)؛ که این اقدام (نادرست) تا امروز در زبان‌های دیگر نیز تداوم یافته‌است.
 
نخستین کاربرد شناخته‌شده از کلمه "روسیه سفید" راجع به بلاروس در اواخر قرن شانزدهم از سوی فردی اروپایی به نام [[جرومی هورسی]] صورت گرفت. او این اصطلاح را برای تشریح امپراتوری [[ایوان چهارم|ایوان آزارنده]] به کار برد. طی قرن هفدهم، [[تزارهای روسی]] از عبارت "روتنیای سفید" استفاده کردند که تلاش می‌کردند میراث خود را از (سرزمین) [[مشترک‌المنافع لهستان–لیتوانی|همسود لهستان-لیتوانی]] بگیرند. پس از آن که این همسود فروپاشیده شد، سرزمین‌هایی که هم‌اکنون بلاروس را تشکیل می‌دهند به‌طور رسمی تحت عنوان " بلاروس " و" بلاروسی " نامیده شدند و این نام‌ها جایگزین نام‌های ممنوعه "[[لیتوا]]" و "[[لیسوینی]]" بودند و کاربرد آن شدند.<ref>[http://www.belarusguide.com/history1/belname.html Nomen?<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref>
خط ۶۷:
== تاریخ ==
{{اصلی| تاریخ بلاروس}}
بین قرون ۶ و ۸ ام، آنچه که هم اکنونهم‌اکنون به نام بلاروس نامیده می‌شود تحت سکونت [[مردم اسلاو|اسلاوها]] قرار داشت، که هنوز هم بر آن کشور سیطره دارند. کم‌کم اسلاوهای قدیمی شرق شروع به برقراری ارتباط با ورنجیان‌ها نمودند و کشوری را تحت عنوان [[روسیه کییفی|روسیه]] تشکیل دادند، که عمدتاً نواحی اطراف [[پولوتسک]] نوین امروزی در بخش شمالی آن کشور در بر می‌گیرد. در قرن ۱۳ ام، این کشور به نحو ناهنجاری تحت تأثیر حمله [[امپراتوری مغول|مغولها]] قرار گرفت، و نهایتاً بخش‌هایی از روسیه توسط [[دوک نشین]] بزرگ [[لیتوانی]] بلعیده (تصرف) شد. سرزمین‌های اصلی این دوک نشین شامل نواحی اطراف شهرهای کرناوه، تراکای، ویلنیوس، بودند، اما خود دوک نشین اغلب در حال نبرد بود و فتوحات مشهوری را علیه مغول‌ها در شرق، [[مردم ترکیه|ترکها]] در جنوب و [[سرداران تیوتونیک]] در غرب داشتند. تا قرن ۱۵ ام، دوک نشین بزرگ لیتوانی تا بخش عمده‌ای از اروپای باختری، از [[دریای بالتیک]] تا [[دریای سیاه]] گسترش یافت.
 
در ۲ فوریه ۱۳۸۶، دوک بزرگ لیتوانی، ولادسلاو دوم [[جاگییلو|جوگایلا]]، پادشاه لهستان شد، و دوک نشین بزرگ را با لهستان در یک اتحادیه شخصی تحت کنترل یک حکومت درآورد. این اتحادیه شخصی نهایتاً به ایجاد همسود لهستان-لیتوانی، یک کشور جدید در سال ۱۵۶۹، منجر گردید. اما، تا سال ۱۷۹۵، این کشور تقسیم شد و بر مبنای [[تقسیمات لهستان|تقسیمات همسود لهستان-لیتوانی]] از طریق الحاق روسیه امپراتوری، [[پروسیا]] و [[اتریش]] به هم پیوست. مناطق بلاروس تا زمان اشغال آن به وسیله آلمان طی جنگ جهانی اول به عنوان بخشی از قلمرو روسیه باقی‌ماند.
خط ۷۹:
طی دوران [[ژوزف استالین]]، سیاست روسی کردن برای «حفاظت» SSR بلاروسیه در برابر نفوذهای کشورهای غربی آغاز شد. این برنامه قرار بود در هویت فرهنگی بلاروس ریشه داشته باشد که با عناصر روسی جایگزین شد. این سیاست شامل اعزام روس‌ها از نقاط گوناگون اتحاد شوروی و قرار دادن آن‌ها در نقاط کلیدی داخل حکومت SSR بلاروسیه بود. استفاده رسمی از زبان بلاروسی و دیگر جنبه‌های فرهنگی نیز به سیاست‌های اتحاد شوروی|مسکو محدود می‌شد. پس از مرگ استالین در سال۱۹۵۳، جانشین او، نیکیتا خروشچف به برنامه روسی‌سازی ادامه داد، پایتخت SSR بلاروسیه را شهر مینسک قرار داد که " هرچه همه ما زودتر به [[زبان روسی|روسی]] صحبت کنیم، باید زودتر کمونیسم را برقرار نماییم.
 
در سال۱۹۸۶، بخشی از بلاروس تحت تأثیر انفجار نیروگاه چرنوبیل قرار گرفت که [[حادثه چرنوبیل|حادثه]] در همسایگی [[جمهوری سوسیالیستی شوروی اوکراین|اوکراین]] رخ داد. زمانی که نخست وزیرنخست‌وزیر شوروی [[میخائیل گورباچف]] شروع به اجرای برنامه [[پرستوریکا]]ی خود نمود، مردم بلاروس با فرستادن نامه‌ای به وی در دسامبر۱۹۸۶، دربارهٔ نزول فرهنگ خود شرح دادند. این رخداد از سوی مورخین، «[[چرنوبیل فرهنگی ۱]]» نام‌گذاری شده‌است.<ref>[http://countrystudies.us/belarus/12.htm Belarus - Perestroika<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref>
 
در ژوئن۱۹۸۸، گورهای دسته جمعی در شهر کوراپاتی کشف گردید. بنا به ادعا آن‌ها، این گورها در حدود ۲۵۰هزار نفر از قربانیان (دوره) استالین را در خود جای می‌داد. برخی اظهار می‌نمایند که این کشف گواهی بر این مسئله‌است که دولت شوروی تلاش می‌نموده که مردم بلاروسی را از بین ببرد و همین موجب شده تا برخی از آن‌ها خواهان استقلال شوند.<ref>[http://www.district87.org/staff/gordonr/russia/belarus.htm]</ref>
خط ۸۵:
بلاروس در ۲۷ ژوئیه ۱۹۹۰ موجودیت خود را اعلام نمود، و در ۲۵ اوت ۱۹۹۱، BSSR با به دست آوردن استقلال کامل خود، رسماً به جمهوری بلاروس تبدیل شد. در حدود همان زمان بود که استانیسلاو ششکویچ رئیس شورای عالی بلاروس درمقام رهبری بلندپایه بلاروس گردید. ششکویچ، در کنار بوریس یلتسین از روسیه و لئونید کراوچک از اوکراین در ۸ دسامبر۱۹۹۱ در بلاوژسکایا پوشچا در همایشی رسماً انحلال اتحاد شوروی و تشکیل همسود کشورهای مستقل را اعلام نمودند. تا سال ۱۹۹۴، کشور به وسیله الکساندر لوکاشنکو رهبری می‌شد، که مورد انتقاد دولت‌های غربی، (گروه) ناظر حقوق بشر، و دیگر [[سازمان‌های غیردولتی]] غربی به خاطر سیاست‌های داخلی خود به سبک اتحاد شوروی پیشین، واقع شد.
 
از سال ۲۰۰۵، به نظر می‌رسد که جنبشی در بلاروس به سوی اتحاد دوباره با روسیه صورت گرفته باشد. در نوامبر۲۰۰۵، یک پیش نویس از قانون اساسی برای تصویب به هردو (رئیس جمهوررئیس‌جمهور) [[ولادیمیر پوتین]] و لوکاشنکو تسلیم شده‌است.<ref>[http://www.washingtontimes.com/world/20051114-102844-6237r.htm Belarus union moves forward - Washington Times<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref>
 
این حرکت، در کنار دیگر موارد، بخشی از طرح ۱۹۹۶ بود که توسط لوکاشنکو و رئیس جمهوررئیس‌جمهور پیشین روسیه، [[بوریس یلتسین]] برای ایجاد [[اتحادیه روسیه و بلاروس]] انجام گرفت.
 
== سیاست ==
[[پرونده:Victory-square.jpg|بندانگشتی|240px|میدان پیروزی، مینسک]]
 
بلاروس یک جمهوری است که توسط [[رهبر بلاروس|رئیس جمهوررئیس‌جمهور]] و مجلس دوگانه آن –مجلس ملی جمهوری بلاروس و مجمع ملی- اداره می‌شود که شامل یک مجلس پایین دستی، مرکب از ۱۱۰عضو [[مجلس نمایندگان]] جمهوری بلاروس مجلس نمایندگان، و یک مجلس بالادست، با ۶۴عضو شورای جمهوری بلاروس شورای جمهوری می‌باشد. مجلس نمایندگان اختیار دارند تا نخست وزیرنخست‌وزیر بلاروس را منصوب نمایند، اصلاحاتی در قانون اساسی بدهند، به نخست وزیرنخست‌وزیر رای اعتماد داده و پیشنهادهایی راجع به سیاست خارجی و داخلی بلاروس ارائه نمایند. شورای جمهوری این قدرت را دارد که مقامات گوناگون دولتی را انتخاب نموده، رئیس جمهوررئیس‌جمهور را استیضاح کرده و نیز اختیار دارد تا لوایح مورد تصویب مجلس نمایندگان را قبول یا رد نماید.
 
هر یک از این مجامع می‌توانند هرگونه قانون مصوب از سوی مقامات محلی را در صورتی که مغایر با قانون اساسی بلاروس باشد، رد (وتو) کنند. رئیس جمهوررئیس‌جمهور- از سال۱۹۹۴، [[الکساندر لوکاشنکو]]- رهبر کشور می‌باشد. دولت، شورایی از وزرا به ریاست [[نخست وزیرنخست‌وزیر بلاروس نخست وزیرنخست‌وزیر]] است؛ اعضای شورای وزیران لازم نیست عضو مجلس (قوه مقننه) باشند، و از سوی رئیس جمهوررئیس‌جمهور تعیین می‌شوند. قوه قضائیه شامل [[دادگاه عالی بلاروس|دادگاه عالی]] و دادگاه‌های ویژه گوناگونی همچون [[دادگاه قانون اساسی بلاروس]] است، که به قانون اساسی یا قوانین اجرایی می‌پردازد. قضات [[دادگاه قانون اساسی]] از سوی رئیس جمهوررئیس‌جمهور انتخاب شده و مورد تأیید شورای (مجمع) جمهوری قرار می‌گیرند.
 
در بلاروس، با این که [[حزب سیاسی|احزاب سیاسی]] وجود دارند که یا موافق یا مخالف رئیس جمهوررئیس‌جمهور لوکاشنکو هستند، اکثریت کرسی‌های مجمع ملی توسط افرادی اشغال می‌شود که وابستگی به هیچ‌یک از احزاب سیاسی ندارند. اما، سه حزب وجود داند که کرسی‌های مجلس نمایندگان را اشغال می‌کنند: [[حزب کمونیست بلاروس]] (۸کرسی)، [[حزب کشاورزان بلاروس]] (۳کرسی)، و [[حزب لیبرال دموکرات بلاروس]] (۱کرسی). دو حزب دیگر که متعهد به حمایت از لوکاشنکو، [[حزب سوسیالیست ورزش دوست بلاروس]] و [[حزب جمهوریخواه کار و عدالت]] می‌باشند که در انتخابات اکتبر۲۰۰۴هیچ کرسی را به دست نیاوردند. احزاب مخالف، همچون [[جبهه خلق بلاروس]] و [[حزب متحد غیرنظامی بلاروس]] نیز هیچ کرسی را در آن احراز نکردند. [[UCPB]] و [[BPF]] احزاب دیگری هستند که ائتلاف خلق به علاوه ۵، گروهی از احزاب سیاسی مخالف لوکاشنکو، را شامل می‌شوند. سازمان‌های متعددی از جمله OSCE سازمان امنیت و همکاری در اروپا OSCE، این انتخابات را به سبب نتایج منفی احزاب مخالف و غرض ورزی رسانه‌های بلاروس به سود دولت، فاقد آزادی لازم اعلام نمودند.
 
== گزارش راجع به انتخابات پارلمانی دسامبر ۲۰۰۴ ==
در انتخابات۲۰۰۰، مجلس نتایج چهار دور از رای‌گیری را پیش از آن که تمامی کرسی‌ها پر شود، به خود اختصاص داد؛ و سرانجام، ۸۶٪ نمایندگان منتخب از میان اعضای مستقل بودند، و باقی آن‌ها نمایندگان از میان احزابی انتخاب شدند که از لحاظ سنتی به رئیس جمهوررئیس‌جمهور وفادار بودند.<ref>http://www.osce.org/documents/odihr/2004/12/3951_en.pdf</ref>
 
[[انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۰۶ بلاروس|دور بعدی انتخابات]] در۱۹مارس ۲۰۰۶ واقع شد و این انتخابات نیز گزینش رئیس جمهوررئیس‌جمهور را شامل می‌شد. لوکاشنکو در این انتخابات در برابر ا[[لکساندر میلینکویچ]]، نامزد معرفی شده از سوی ائتلاف احزاب مخالف قرار گرفت. دیگر نامزد مخالف، [[الکساندر کازولین]] از دموکرات‌های سوسیالیستی بود که طی اعتراضاتی که توسط [[مجمع کل خلق بلاروس]] پیرامون موضوع تصدی [[لوکاشنکو]] ابراز شد، دستگیر و مورد ضرب و شتم قرار گرفت. این واقعه در بین سایر حوادث، به دلیل اظهار نگرانی نسبت به انتخابات ۲۰۰۶ بود که بی نظمی‌هایی را به همراه خود داشت.<ref>[http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/4766024.stm BBC NEWS | Europe | Belarus rally marred by arrests<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref> رئیس جمهوررئیس‌جمهور با به دست آوردن ۸۰٪ آراء، پیروز بلامنازع انتخابات شد. اما این انتخاب از نظر [[سازمان امنیت و همکاری اروپا]] (OSCE) ناعادلانه بود. از لوکاشنکو نقل قول شده که گفته بود وی سبک حکومت خودکامه را برای کنترل و نظارت بر کشور به کار می‌گیرد.<ref>[http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/3882843.stm BBC NEWS | Europe | Profile: Alexander Lukashenko<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref>
 
شورای (مجمع) اروپا از سال ۱۹۹۷ به دلیل تخلفات غیر دموکراتیک در انتخابات در [[همه پرسیهمه‌پرسی قانون اساسی]] و مجلس از طریق برگزاری انتخابات ثانویه از عضویت در این اتحادیه محروم نمود. بر طبق مفاد کمیسیون و نیز مجمع اروپا، قانون اساسی بلاروس «نامشروع بوده و حداقل استانداردهای دموکراتیک را در برندارد و از این رو از اصول جداسازی اختیارات و اصل قانون عدول می‌نماید.»<ref>[http://press.coe.int/cp/97/11a(97).htm]</ref>
 
دولت بلاروس همچنین به خاطر موارد تجاوز به حقوق بشر، و فعالیت‌های آن علیه سازمان غیردولتی| [[سازمان‌های غیردولتی]]، [[روزنامه‌نگاران]] مستقل، اقلیت‌های ملی و سیاستمداران مخالف خود مورد انتقاد قرار گرفت.<ref>[https://archive.is/20120713102249/hrw.org/english/docs/2005/01/13/belaru9878.htm Essential Background: Overview of human rights issues in Belarus (Human Rights Watch, 31-12-2004)<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref>
خط ۱۱۶:
بلاروس به شش استان ("oblast") تقسیم می‌شود، که شهرهای آن به عنوان مراکز اداری آن نامیده می‌شوند. شهر مینسک، واقع در ایالت مینسک، دارای جایگاه ویژه‌ای از یک زیر مجموعه کشوری است که هیچ‌یک از این ووبلاست‌ها آن را شامل نمی‌شوند.
 
تقسیم‌بندی زیر گروهی " اوبلاست " میراث دوره شوروی می‌باشد. اوبلاست‌ها نیز خود به زیرگروه‌هایی به نام " [[رایون]] "ها تقسیم می‌شوند. ترجمه رایج این واژه " بخش "ها یا " نواحی" است. مقامات اداری محلی (" رایساوت "، "مشاور رایون ") از سوی ساکنین رایون انتخاب می‌شوند؛ و مقامات اجرایی محلی ("مدیریت رایون ") نیز توسط مسئولان بالاتر اجرایی منسوب می‌گردند. به همین صورت، هر اوبلاستی دارای یک مقام قانونگذار خود ("اوبلزووت ") بوده که از طرف ساکنان آنجا انتخاب می‌شود، و نیز یک مقام اجرایی ("مدیریت اوبلاست ") که رهبر آن از سوی رئیس جمهوررئیس‌جمهور تعیین می‌شود.
 
(مراکز مدیریتی در داخل پرانتزها قرار گرفته‌اند)
خط ۱۵۲:
نرخ بیکاری، بر اساس آمار دولت بلاروس، در سال۲۰۰۵، ۲٪ بوده‌است. اما، کارشناسان خارجی معتقد بوده‌اند که نرخ واقعی آن احتمالاً از این میزان بیشتر است. موضوع بحث برانگیزتر، تصمیم این کشور به کنار گذاشتن روبل بلاروس (BYR) به نفع روبل روسیه (RUB) می‌باشد که بر طبق آژانس خبری روسیه، آژانس [[اطلاعات از راه دور روسیه|ایتارتاس]]، از ۱ ژانویه ۲۰۰۸ آغاز می‌شود.<ref>[http://www.naviny.by/ru/content/rubriki/2-ya_gruppa/inter/29-01-06-01]</ref>
 
اقتصاد بلاروس تحت فشار اوضاع سیاسی داخل این جمهوری است. این فشار عمدتاً به شکل تحریم‌ها علیه این کشور یا رهبری بلاروس قابل احساس است. مثلاً، اتحادیه اروپا، قطعنامه شورای (EC) به شماره ۲۰۰۶/۷۶۵ را در۱۸ می ۲۰۰۶، تصویب نمود. این قانون موجب مسدود شدن حساب‌های رئیس جمهوررئیس‌جمهور لوکاشنکو و نیز بین ۳۰ تا ۳۵ نفر از مقامات بلندپایه بلاروس در بانک‌های خارجی می‌شود. این تحریم‌ها همچنین شامل ممنوعیت سفرهای رهبران یادشده به نقاط گوناگون می‌شود. این تحریم از سوی اتحادیه اروپا پس از زمانی اعمال شد که فراکسیون این کشور اعلام نمود که انتخابات ۱۹ مارس ۲۰۰۶ فریبکارانه بوده و نیز گروه‌های مخالف در این کشور سرکوب شده‌اند.<ref>[http://www.rferl.org/featuresarticle/2006/05/F70F8119-C1B0-410C-A9BF-790C0034F3C9.html Belarusian Assets In EU Countries Frozen<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref>
 
== جمعیت‌شناسی ==
خط ۱۹۰:
تاریخچه لباس سنتی بلاروس به زمان روسیه کییفی بر می‌گردد و در طول زمان تحت تأثیر فرهنگ‌های همسایه: لهستانی‌ها، لیتوانیایی‌ها، تویان‌ها، روس‌ها و دیگر [[کشورهای اروپایی]] قرار گرفته‌است. گذشته از ریشه‌های غالب روتنیایی (در اوکراین)، سبک آشپزی بلاروسی بسیار به لیتوانیایی نزدیک می‌باشد. برخی اوقات آن را تاحدودی نسبت به همسایگان بانفوذ خود از غنا و تأثیر کمتری برخوردار است. اما، در واقع این می‌تواند حاصل نبود کلی هویت ملی باشد که هنوز به عقب نگهداشتن کشور از توسعه ادامه داده و نیز سبب افت وجود سنت‌های آشپزی در ۱۰۰سال گذشته شده‌است.
 
جنبه‌های خاص فرهنگ بلاروس به دلیل روسی شدن آن، در طول زمان از دست رفته‌است. رئیس جمهوررئیس‌جمهور لوکاشنکو قوانینی را عرضه نموده که ایستگاه‌های رادیویی و تلویزیونی را وادار می‌نماید پیشرفت روزبه روز بلاروس را نمایش دهند، اما این اجرای این کار، تفاوتی ندارد به زبان بلاروسی باشد یا به زبان روسی. ایستگاه‌های رادیو و تلویزیونی مذکور، دولتی بوده، و توسط شرکت تلویزیونی-رادیویی دولتی کشور اداره می‌شود.
 
دولت روسیه بسیاری از جشنواره‌های فرهنگی سالانه را برگزار می‌نماید: "بازار اسلاویانتسکی در ویتبسک"، "چشمه مینسک "؛ "همایش‌های تئاتری اسلاوونیک"؛ "جشنواره ملی دروگری"؛ "هنرها برای کودکان و جوانان "؛ "مسابقه هنرهای نمایشی گروه جوانان"؛ "مشاعره‌های نیزویژ "؛ " قصر صلح "؛ و جشنواره ملی ترانه و شعر بلاروس. این وقایع اجرا کنندگان با استعداد بلاروسی را نمایش می‌دهد، اعم از این که در موسیقی، هنر، شعر، رقص یا تئاتر دارای ذوق باشند. در این جشنواره‌ها، جوایز گوناگونی تحت عنوان قهرمانان شوروی و بلاروسی به خاطر مهارت آن‌ها در موسیقی یا هنر اعطاء می‌شود. شماری از روزهای تعطیل در این کشور نظیر روز استقلال یا روز پیروزی جمعیت فراوانی را به خود جذب می‌کند و نمایش‌های متعددی همچون آتش بازی و رژه‌های نظامی در آن‌ها برگزار می‌شود. بیشتر این جشنواره‌ها در ویتبسک یا مینسک برپا می‌شود.<ref>[http://www.belarusembassy.org/belarus/culture.htm]</ref>
خط ۲۱۹:
== رتبه‌بندی بین‌المللی ==
هر سال، تعدادی از گروه‌های غیردولتی و سازمان‌های بین‌المللی درجه‌بندی‌هایی را ارائه می‌کنند که در آن به مقایسه کشورها با یکدیگر دربارهٔ موارد فساد، آزادی در مطبوعات، فعالیت اقتصادی و حقوق زنان می‌پردازند. این، یک نمونه برداری از گروه‌های گوناگون با گزارش آن‌ها، در کنار نتایجی است که به چگونگی وضعیت رتبه‌بندی در بلاروس اشاره دارد.
* مراقبت از کودکان،<ref name=ToolAutoGenRef1 /> وضعیت زنان، مادران و کودکان جهان در سال ۲۰۰۶ - رتبه ۱۶ ام برای مادران، ۱۴ ام برای زنان و ۲۰ ام برای کودکان در بین ۱۶۷ کشور
* ای.تی. کندی/مجله سیاست خارجی:فهرست جهانی شدن ۲۰۰۵،<ref>[http://www.atkearney.com/main.taf?p=5,4,1,116] ۶۲</ref> کشور رتبه‌بندی نشده‌اند
* بنیاد میراث (فرهنگی)/ روزنامه وال استریت:[http://www.heritage.org/research/features/index/ ۲۰۰۵] [[شاخص آزادی اقتصادی]] رتبه ۱۴۳ ام در بین ۱۵۵ کشور (با رتبه ۹۹/۳، رکود اقتصادی)
خط ۲۳۳:
 
== وب سایت‌های دولتی ==
* [http://www.president.gov.by/en سایت رئیس جمهوررئیس‌جمهور]
* [http://www.government.by/en/eng_news.html دولت بلاروس]
* [http://www.belarusembassy.org/ سفارت بلاروس در آمریکا]
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/wiki/بلاروس»